Film: Milk
De film Milk zet zowel de politieke als de persoonlijke episodes van de laatste tien jaar van Milks leven uiteen. Al vanaf het begin wordt de kijker erop geattendeerd dat de hoofdrolspeler vroegtijdig van zijn leven zal worden beroofd. Een verstandige keuze, want deze kennis van het uiteindelijke lot van Milk voegt gedurende het hele verhaal een zekere spanning toe. Toch ligt het zwaartepunt niet bij de dood, maar juist bij de opkomst van Milk.
Milk wordt in deze cinema-biografie geportretteerd door Sean Penn, in misschien wel één van zijn beste filmrollen ooit. Het is fenomenaal hoe Penn een homofiel neerzet die voor de verandering eens geen flamboyante Joling-equivalent is, maar waarbij de kijker desondanks door vele subtiele karaktertrekjes direct weet wat voor vlees hij in de kuip heeft. Ditzelfde geldt voor een verscheidenheid aan andere acteurs, die allen zorgvuldig voor hun rol gecast lijken te zijn. Uiteraard zijn er ook wel de nodige ‘relnichten’ aanwezig. Er moet immers ook af en toe gelachen kunnen worden.
Veel films die zich afspelen in het verleden slaan de plank hard mis bij het in beeld brengen van de sfeer zoals die in die specifieke tijd heerste. Iemand met een strakke broek en raar krulhaar wordt op film negen van de tien keer aangezien voor een randdebiel in het heden, in plaats van de bedoelde afspiegeling van het verleden. Je ziet wel welke tijdsgeest men neer tracht te zetten, maar je gelooft er niet in. Filmmakers pakken doorgaans slechts de meest duidelijke en oppervlakkige kenmerken uit een bepaalde tijd, terwijl het juist zo belangrijk is gebruik te maken van subtiliteiten die de kijker het gevoel geven zich daadwerkelijk even in een van wereld enkele decennia geleden te wanen. In Milk worden de jaren ‘70 subliem verlevendigd naar het witte doek. Tal van kenmerken, waarvan velen zich niet eens in het bewustzijn van de kijker zullen manifesteren, creëren een geloofwaardig verleden. Alleen dat is al reden genoeg om deze film te bekijken.
De makers hebben dankbaar gebruik gemaakt van de mogelijkheden die een non-fictieve film hen biedt. Door middel van archiefbeelden van relevante gebeurtenissen wordt werkelijkheid verweven met geregisseerde film. Zo bestaat het personage Anita Bryant (destijds één van de grootste anti-homo politici) puur uit oude opnames die destijds zijn gemaakt. Deze vermenging van verschillende beeldbronnen is smaakvol en met mate gedaan. Het vormt dan ook een unieke toevoeging aan de film.
Het enige lichte punt van kritiek ligt bij de pro-homo boodschap die bij vlagen wel iets te veel naar voren komt. Het verbaasde me dan ook weinig toen bleek dat reggisseur Gus van Sant zelf ook homofiel is. Het belang aanstippen van homo-acceptatie is prima en ligt ook parellel aan de idealen van Milk zelf. Op sommige momenten wordt het ‘uit de kast komen’ echter iets te veel tot levensverrijking verheven. Hetero’s zijn soms toch ook wel oké, Gus?
Milk biedt de kijker niet alleen de mogelijkheid de opkomst en dood van een invloedrijk mens gade te slaan; ook filmisch gezien hebben we te maken met een overtuigend stuk werk. Van de uitmuntende acteerprestaties tot de jaren ’70 vibe; alles klopt. Milk is als film minstens net zo bijzonder als de man naar wie hij vernoemd is.
Label: A-Film Releasedatum: 22 januari 2009
Kijkwijzer:
Waardering film: 
