Deepfake van Wilders zonder problemen op Meta en X (twitter)

Met de Europese verkiezingen in het vooruitzicht beloofden techbedrijven actie te ondernemen tegen deepfakes. Uit een onderzoek van BNR blijkt echter dat nepvideo's van Nederlandse politici zonder problemen verspreid kunnen worden.

Wybren van Haga had de primeur: in twee video's die de leider van BVNL deze week op zijn Instagram heeft geplaatst, zijn deepfakes te zien van Hugo de Jonge en Klaus Schwab. Het is de eerste keer dat een Nederlandse politicus kunstmatig gegenereerde beelden gebruikt om stemmen te winnen.

Het lijkt echter het begin te zijn van een stortvloed aan deepfakes: uit onderzoek van BNR blijkt dat techbedrijven dergelijke manipulatie niet echt tegenhouden. Voor twee tientjes kon BNR overtuigende deepfakes maken van Geert Wilders, Caroline van der Plas en Rob Jetten. Zowel Meta als X hebben advertenties met de vervalste beelden geaccepteerd. De platforms beloven om ze op de verkiezingsdag aan miljoenen gebruikers te tonen voor duizenden euro's. Alleen TikTok heeft geweigerd de video's te publiceren, omdat het 'verdacht gedrag' had gedetecteerd.

Zowel Meta als X hebben niet gereageerd op vragen van BNR. Technisch gezien is het identificeren van zulke deepfakes niet ingewikkeld. De Nederlandse startup DuckDuckGoose kon eenvoudig vaststellen dat alle video's die BNR heeft gemaakt nep zijn. Mede-oprichter Mark Evenblij zegt: "Meta en X zouden dit ook moeten kunnen. Ik voorzie problemen als hier niets aan wordt gedaan." Ook de Europese Commissie concludeerde eind april dat Meta niet in staat is om effectief het democratisch proces te beschermen. Meer hierover bij BNR.