Meer vrijheid voor asielzoekers

Vluchtelingen in vreemdelingendetentie krijgen meer rechten en vrijheden. Zo mogen ze straks telefoneren (maar niet internetten of filmen) met hun mobiele telefoon en mogen ze zich overdag vrij binnen de inrichting bewegen. Dat staat in een wetsvoorstel van staatssecretaris van Veiligheid en Justitie Fred Teeven (VVD).

Wie in vreemdelingenbewaring zit, krijgt ook recht op veertig uur dagbesteding per week. Gezinnen met kinderen worden alleen nog opgesloten als ze zich aan het toezicht onttrekken. Verder komt er extra aandacht voor kwetsbare groepen, bijvoorbeeld degenen die extra zorg nodig hebben.

Vreemdelingen die moeten terugkeren worden straks in beginsel in het zogenoemde verblijfsregime geplaatst. Daar kunnen zij grotendeels zelf bepalen hoe ze hun tijd indelen. Wel moeten ze dan van 22.00 tot 08.00 uur met hun deur op slot in hun cel blijven. Zij krijgen cursussen aangeboden die hen moeten helpen bij hun terugkeer.

Vluchtelingen die de regels overtreden, worden in het zogenoemde beheersregime geplaatst. Daar hebben ze minder vrijheid, maar nog wel recht op achttien uur dagbesteding per week. Vreemdelingenbewaring blijft volgens Teeven een uiterste middel dat zorgvuldig wordt toegepast.

De vreemdelingenbewaring in Nederland is niet onomstreden. De Raad van Europa oordeelde vorig jaar dat voor vreemdelingen die worden opgesloten andere regels moeten gelden dan voor gewone gevangenen. Het regime zou voor vreemdelingen soepeler moeten zijn. Ook de Nationale Ombudsman Alex Brenninkmeijer was kritisch. Met de aanpassingen lijkt Teeven zijn critici in ieder geval deels tegemoet te komen.