FOK! Lijsttrekkersenquête 2006

NAAM
Bos
VOORNAAM
Wouter
PARTIJ
Partij van de Arbeid (PvdA)

1. Waarom bent u lijsttrekker geworden?
Omdat ik vind dat Nederland echt veel socialer kan. Juist nu de economische groei aantrekt hebben we een gouden kans om orde op zaken te stellen. En juist omdat die groei aantrekt, hebben we de morele plicht om zo veel mogelijk mensen daarin mee te laten delen. Ik geloof er heilig in dat mensen, juist in betere tijden, aanspreekbaar zijn op solidariteit met elkaar, op hoe we de samenleving overdragen aan onze kinderen. Maar ik ben er ook van overtuigd dat ze daar alleen voor openstaan als ze weten dat goedwillende burgers altijd op ons kunnen rekenen en lanterfanters, fraudeurs en asocialen altijd een kwaaie aan ons zullen hebben. Daar gaat het op 22 november om: worden de verschillen tussen mensen nog groter de komende jaren of maken we Nederland weer socialer?

2. Wat is uw grootste prioriteit voor de komende vier jaar?
Mijn belangrijkste doelstelling voor de komende jaren is om Nederland niet uit elkaar te laten vallen. Onder de kabinetten Balkenende zijn de verschillen in Nederland echt enorm toegenomen. Verschillen tussen arm en rijk en ziek en gezond, onbegrip en haat tussen autochtoon en allochtoon, dikke scheidingswanden tussen kansarm en kansrijk. Ik zie nu mensen tegenover elkaar staan die samen domweg sterker zouden staan. Daar wil ik me niet bij neerleggen, dat wil ik veranderen.

3. Wat denkt u dat jongeren in Nederland belangrijk vinden en welke actiepunten van uw partij zijn daar specifiek op gericht?
De PvdA wil het talent van jongeren ontwikkelen en benutten door te gaan voor:
  • Onderwijs:
    - De OV-studentenkaart uitbreiden voor álle MBO'ers.
    - Makkelijker maken geld te lenen voor een studie in het buitenland
    - Jongeren kansen bieden door
  • Werk:
    - Jongeren die aan de slag gaan beter belonen: de leeftijd voor het minimumjeugdloon brengen we van 23 naar 21 jaar.
    - Werk moet lonen. Daarom voert de PvdA een werkbonus in van maximaal 500 euro per jaar.
    - We verlagen de loonkosten voor de werkgevers, zodat meer mensen aan het werk komen.
    - Jongeren bieden we zekerheid door te zorgen dat bij bedrijven en overheid minimaal één stageplaats per vijftig werknemers is.
    - We geven een fiscaal voordeel aan werkgevers die een stageplaats op VMBO/MBO-niveau creëren en we creëren een speciaal stagebudget voor scholen, dat niet aan andere zaken kan worden uitgegeven, zodat het voor werkgevers aantrekkelijker wordt om jongeren in dienst te nemen.
    - En werkzoekenden krijgen een werkcoach, die helpt, motiveert en stimuleert bij het vinden van een baan maar ook aanpakt als men er rommeltje van maakt.
  • Wonen:
    - Gemeenten steunen bij het omzetten van lege kantoren in jongeren- en studentenhuisvesting of het plaatsen van prefab- of containerwoningen.
    - Verlaging van de overdrachtsbelasting maakt het voor jongeren goedkoper om een huis te kopen.
  • Drugs: regulering wietteelt en -handel, behoud van XTC-tests bij houseparty's.
  • Sport is gezond en draagt bij een betere sociale cohesie. Daarom investeert de PvdA 100 miljoen extra in sport. Zo stellen we kinderen van ouders met een laag inkomen in staat om te sporten. Ook voeren we de zwemles op de basisschool weer in.
  • Jongeren zelf in contact laten komen met cultuur door ze een gratis 'strippenkaart' te geven voor concerten, filmhuis of andere culturele activiteiten.
  • Anticonceptie: de pil terug in het basispakket van de zorgverzekering, meer condoomautomaten op scholen en in jongeren- en uitgaanscentra.
  • Sociaal dienstrecht: met een beurs mag je maatschappelijk relevant werk doen. Hiermee verhoog je jongeren hun kansen op de arbeidsmarkt doordat ze (werk)ervaring opdoen.

    4. Welke plannen heeft uw partij met betrekking tot het onderwijs in Nederland (maximaal 300 woorden)?
    Geld dat we besteden aan onderwijs betekent investeren in het Nederland van morgen.
  • De scheiding tussen witte en zwarte scholen moet worden tegengegaan. Basisscholen hebben bij voorkeur een leerlingensamenstelling die een afspiegeling vormt van de buurt. Gemeenten en scholen maken afspraken om zoveel mogelijk tot gemengde scholen te komen.
  • De komende jaren zal het lerarentekort fors oplopen, mede doordat de kabinetten Balkenende dit probleem steeds maar voor zich uit hebben geschoven. Het moet aantrekkelijker worden om als leraar voor de klas te gaan staan. Leraren die lesgeven in kansarme wijken of dorpen of aan lastige kinderen, zouden de waardering voor hun belangrijke werk ook terug moeten zien op hun salarisstrook. Wij pleiten voor een salarisverhoging tot wel 10% in het VMBO en basisschool.
  • De kwaliteit van het onderwijs moet omhoog. Forse investeringen in het onderwijs zijn daarom noodzakelijk. Scholen weten het beste hoe ze dat geld effectief kunnen besteden.
  • Schooluitval moet worden tegengegaan. De ambitie moet zijn: niemand van school zonder diploma. Sommige jongeren lopen stuk op onderwijs dat teveel theoretisch is ingevuld, terwijl zij wel degelijk goede vakmensen zouden zijn. Om meer recht te doen aan de mogelijkheden en toekomst van een kind moet er meer maatwerk komen in het diplomasysteem van het vmbo.
  • De PvdA voelt geen behoefte om opnieuw het voortgezet onderwijs helemaal op de schop te nemen; er is nu rust aan het front nodig. De schoolboeken voor alle leerplichtige leerlingen worden gratis.
  • We gaan meer investeren in hoger onderwijs en wetenschappelijk onderzoek. De mogelijkheden om voor een studie te lenen worden verruimd. Zo wordt het bijvoorbeeld ook mogelijk om makkelijker geld te lenen voor een studie aan een erkende hogere opleiding in Cambridge of China. Er komt een ombudsman waar studenten met klachten terechtkunnen.

    5. Vindt u dat er strengere straffen opgelegd moeten kunnen worden in Nederland, of staat u een ander beleid inzake strafvervolging voor?
    Om bepaalde ongewenste maatschappelijke ontwikkelingen te keren zijn er op sommige terreinen strengere straffen nodig. De PvdA wil de straffen voor geweld tegen dienstverleners (brandweer, ambulancepersoneel e.d.), dierenmishandeling en internationale kinderontvoering verhogen. De PvdA heeft al strengere straffen voor bijvoorbeeld terroristische misdrijven, vanwege het ontwrichtende karakter, gesteund. Er is in het algemeen geen reden om strenger te gaan straffen De straffen in Nederland wijken niet veel af van straffen die in andere landen van de Europese unie worden gegeven. Rechters leggen lang niet altijd de maximum straf op. Zolang dat niet nodig is, hoeven de strafmaxima in het Wetboek van Strafrecht ook niet te worden verhoogd. Bovendien is er niet altijd een duidelijk verband tussen strengere straffen en vermindering van de criminaliteit.

    6. Hoe dient de Europese Unie zich volgens u verder te ontwikkelen; als een samenwerkingsverband van soevereine landen, of als een federale 'Verenigde Staten van Europa'?
    Als een samenwerkingverband van soevereine landen. De PvdA wil dus op sommige terreinen meer Europa, op sommige terreinen minder Europa en vooral een ander Europa. Het uitgangspunt is dat de kern van de democratie op nationaal niveau ligt en daarom zaken alleen Europees geregeld worden als het nationaal niet goed kan. Daarbij hoort een goed functionerende interne markt, een goede buitenlandse politiek, een voortvarend internationaal milieubeleid, een streng maar rechtvaardig asielbeleid en een effectieve bestrijding van terrorisme en georganiseerde misdaad. Er moeten meer bevoegdheden naar Europa als het gaat om terrorismebestrijding of het buitenlands beleid van de EU. Maar wij willen niet dat er zoveel Europees geld wordt besteed aan landbouwsubsidies. Wij willen ook niet dat publieke dienstverlening in Nederland wordt gefrustreerd door een eenzijdige Europese nadruk op de perfectionering van de interne markt.

    7. Als Nederland opnieuw moet instemmen met een Europese Grondwet, bent u dan voor of tegen een referendum?
    De uitslag van het referendum over de grondwet was glashelder. De PvdA zal niet accepteren dat er via een omweg toch aan gemorreld wordt. Voor een nieuw (grondwettelijk) verdrag is een nieuw referendum nodig.

    8. Wat gaat uw partij doen om er voor te zorgen dat de samenleving, autochtoon én allochtoon, weer op een normale manier met elkaar gaan samenleven?
    De afgelopen jaren is de polarisatie en discriminatie toegenomen, waardoor soms zelfs goed geïntegreerde nieuwkomers zich van de Nederlandse samenleving hebben afgekeerd. We kunnen ons er niet bij neerleggen dat jongeren met Turkse of Marokkaanse ouders, die hier geboren en getogen zijn, westerse waarden zoals de democratie afwijzen. Wij kiezen voor een heel andere benadering dan de huidige regering [minister Verdonk vooral] die er een "wij" - "zij" aanpak op na houdt waardoor een sterke wig is gedreven tussen autochtoon en allochtoon. Wij zijn van mening dat benadrukt moet worden dat er alles aan gedaan moet worden dat bevolkingsgroepen niet tegenover elkaar komen te staan, maar met elkaar één samenleving vormen. Er moeten gelijke kansen zijn voor iedereen, maar dat betekent ook dat mensen die kansen moeten grijpen. Concreet:
  • Beginnen bij een generaal pardon voor asielzoekers die onder de oude Vreemdelingenwet een verblijfsvergunning hebben aangevraagd. Deze mensen verkeren al minstens zes jaar in onzekerheid. We moeten daar nu een streep onder zetten. Deze mensen horen er bij. Oorlogsmisdadigers en veroordeelden wegens ernstige delicten zijn natuurlijk uitgesloten van een vergunning.
  • Bij gezinsvorming, waarbij een in Nederland woonachtige een partner uit het buitenland laat over komen moeten betere voorwaarden worden gesteld. De PvdA wil dat de partner die naar Nederland wil komen zich terdege voorbereidt. Voor succesvolle integratie in Nederland blijkt met name het opleidingsniveau van groot belang. Omdat veel huwelijksmigranten zeer laag opgeleid zijn, is het van groot belang dat zij voor vertrek naar Nederland de school afmaken.
  • Wij stellen een deltaplan inburgering voor. Wij vinden actief burgerschap belangrijk voor iedereen, dus ook voor migranten. Een beter Nederland heeft migranten nodig. Wel verlangen wij van hen dat ze de Nederlandse taal spreken. Dit betekent ook kansen bieden om de Nederlandse taal te leren, om mee te doen. Wij maken de procedures sneller, stimuleren maatschappelijke participatie en diversiteit, en wij werken de wachtlijsten bij de taallessen en inburgering in vier jaar weg.
  • Inburgering is een proces en niet een momentopname in de vorm van een examen. Daarom moet het statische inburgeringsexamen worden aangevuld met een maatschappelijke stage en een oriëntatie op de Nederlandse maatschappij en geschiedenis.
  • Integreren kunnen nieuwkomers niet alleen. Van de al langer in Nederland wonende bevolking wordt een open houding en een actieve belangstelling verwacht. Van instanties en bedrijven mag worden verwacht dat zij toegankelijkheid en kwaliteit bieden en discriminatie bestrijden. Deze eis van wederkerigheid houdt niet in dat de verplichtingen aan beide kanten gelijk zijn: van de migrant wordt een grotere inspanning verwacht omdat hij of zij zich in een nieuwe samenleving vestigt.
  • Alle burgers, inclusief immigranten, mogen rekenen op vrijwaring van discriminatie en op een respectvolle behandeling van culturele en religieuze uitingen die vallen binnen de grenzen van de democratische rechtsstaat. Respect voor de geloofsvrijheid van anderen, acceptatie dat mannen en vrouwen, homo's en hetero's in Nederland gelijke rechten hebben, en het recht op geloofsafval horen daar ook bij. Wie zich bij zijn of haar emancipatie belemmerd weet door de druk van familie, traditie of religie verdient onvoorwaardelijke steun. Er komen safehouses voor meisjes, waar vandaan zij veilig kunnen gaan werken of studeren.
  • Geen enkele samenleving heeft een onbeperkt absorptievermogen voor nieuwkomers en een oneindige capaciteit om achterstanden te bestrijden en mensen te emanciperen. Daarom bepleit de PvdA selectieve migratie. Die selectiviteit betekent dat we open blijven staan voor vluchtelingen conform de nieuwe Vreemdelingenwet, maar terughoudend zijn bij het toelaten van mensen die gezien hun opleiding of anderszins weinig kans van slagen hebben in Nederland. Het betekent dat we actief open staan voor het opnemen van mensen die met hun talenten, hoog of laag opgeleid een verrijking voor de Nederlandse samenleving kunnen betekenen.

    9. Hoe vindt u de houding van Nederland ten opzichte van de Verenigde Staten de afgelopen vier jaar geweest en vindt u dat deze moet veranderen?
    De regering Balkenende heeft op het terrein van de internationale veiligheid en het terrorismebestrijding het beleid van de regering Bush te gedwee en kritiekloos gevolgd. Wij willen dat op de volgende punten anders doen:
    a. In haar strijd tegen terroristen meent de regering van de VS allerlei internationale verdragen en het oorlogsrecht, met name ten aanzien van de behandeling van gevangenen, wereldwijd (maar wel buiten de VS) aan haar laars te kunnen lappen. Officiële ontkenningen van bijvoorbeeld illegale gevangenissen en CIA-vluchten van gevangenen, werden door de Nederlandse regering wel erg voorbarig voor zoete koek aangenomen en bleken later ook niet houdbaar te zijn.
    b. In het conflict tussen Israël en de Palestijnen kiezen de VS veelal eenzijdig partij voor Israël, en wordt disproportioneel optreden van dit land in de bezette gebieden nauwelijks of niet bekritiseerd. De Nederlandse regering heeft de afgelopen 4 jaar te gemakkelijk en kritiekloos deze onevenwichtige benadering gevolgd.
    c. De politieke steun die de regering Balkenende gegeven heeft aan de militaire inval van de VS en enkele bondgenoten in Irak is veel te makkelijk gegeven. De PvdA was en is altijd tegen deze oorlog geweest. Er was geen expliciet mandaat van de VN, tegen het regiem van Saddam Hoessein. Er zouden zich in Irak massavernietigingswapens bevinden die een direct gevaar zouden vormen voor de (wereld)vrede, en het Irakese regiem zou directe banden hebben met internationale terroristische organisaties. Beide motieven zijn achteraf niet correct gebleken. Dit heeft in betrokken landen geleid tot onderzoeken naar de toentertijd beschikbare inlichtingen over deze zaken, behalve in Nederland. Het kabinet Balkenende, gesteund door een kamermeerderheid van CDA, VVD en LPF, heeft tot nu toe steeds geweigerd een dergelijk onderzoek in te stellen.

    Het alternatief van de PvdA op het terrein van het beleid ten aanzien van de Verenigde Staten is om meer te streven naar een gezamenlijk Europese opstelling, mede om al te solistisch en unilateraal optreden van de VS in te dammen en altijd gericht op de versterking van de internationale rechtsorde.

    10. Hoe wilt u de problemen op de woningmarkt oplossen (maximaal 300 woorden)?
    De PvdA wil dat mensen zelf een afweging tussen huren en kopen kunnen maken, zonder dat de overheid dit afdwingt. En we willen dat starters aan de bak komen. We zetten de instrumenten, hypotheekrenteaftrek, huurtoeslag en startersbeleid, zo in dat iedereen een eerlijke kans op een mooie woning heeft. Het moet gemakkelijker worden voor lagere en middeninkomens om hun eerste eigen huis te kopen. We schaffen overdrachtsbelasting voor starters op de woningmarkt geleidelijk af. Deze 'koopbonus' wordt gefinancierd uit de verlaging van het maximale aftrektarief van de hypotheekrente van 52 naar 42 procent. Voor bestaande hypotheken verandert er niets, ook niet bij oversluiting of verhuizing.
    De bezuinigingen op de huursubsidie van de kabinetten Balkenende draait de PvdA terug. De PvdA wijst de liberaliseringplannen in de huursector van het vorige kabinet af en wil dat de jaarlijkse huurstijgingen beperkt blijven. Met de plannen van CDA en VVD worden de huren gemiddeld 50 euro per maand hoger.

    Het schrijnend tekort aan betaalbare koop- en huurwoningen willen we laten verdwijnen door minder goedkope woningen te slopen en niet alleen maar dure woningen te bouwen.
    - De komende jaren moeten 80.000 tot 100.000 nieuwe woningen per jaar worden gebouwd in alle prijsklassen.
    - De woningproductie wordt bevorderd door drastisch te schrappen in regels.
    - De woningbouwproductie moet worden bevorderd door een forse uitbreiding van het aantal bouwlocaties. Het is niet aan het Rijk om deze aan te wijzen,maar aan de gemeenten om in te spelen op de lokale behoeften.
    - De gemeenten krijgen steun bij het omzetten van lege kantoren in huisvesting of voor het plaatsen van veilige prefab- of containerwoningen.

    Woningcorporaties met veel vermogen en weinig investeringsplannen krijgen een hogere heffing. Hierdoor worden ze geprikkeld om te investeren in het bouwen van meer betaalbare woningen en het opknappen van buurten.

    11. Kunt u aangeven waarom de wachtgeldregeling voor politici er is en wat vindt u van deze regeling?
    De wachtgeldregeling voor politici is een uitkering die er voor moet zorgen dat politici die zonder werk komen te zitten (bijvoorbeeld na verkiezingen) tijdelijk een inkomen houden. Wat dat betreft wijkt dat niet veel meer af van wat er voor werknemers in Nederland geldt. De wachtgeldregeling is de laatste jaren steeds meer afgestemd op wat er op de rest van de arbeidsmarkt gebruikelijk is. Dat is een goede ontwikkeling die moet worden doorgezet. Daarom vindt de PvdA dat er voor ex-politici voortaan net zoals voor andere werkzoekenden een sollicitatieplicht moet gaan gelden. Verder stelt het PvdA integriteitseisen aan haar politici. Dat betekent veel meer dan het stellen van regels over flessen wijn, maar onder andere ook dat PvdA-politici terughoudend gebruik maken van wachtgeldregelingen. Stapeling van inkomen uit hoofde van een politieke functie en uitkering(en) uit vorige betrekkingen is ongewenst.

    12. Op welke punten zou u het politieke stelsel in Nederland willen veranderen (maximaal 300 woorden)?
    Het uitgangspunt is dat als mensen in het dagelijkse leven steeds meer zeggenschap en keuzemogelijkheden krijgen dat dat dan in het politieke leven ook moet. Concreet:
  • Niet alleen in de Tweede Kamer of de gemeenteraad worden democratische besluiten genomen. Er moet weer een correctief referendum mogelijk worden op initiatief van de bevolking.
  • We stimuleren alternatieve vormen van democratische besluitvorming zoals burgerfora, zowel lokaal als nationaal.
  • Wie de burgemeester wordt, moet inzet worden van de gemeenteraadsverkiezingen. Zoals we nu ook aan de minister-president komen. Zo kiest de gemeenteraad de burgemeester en krijgen kiezers meer invloed.
  • De Commissaris van de Koningin wordt gekozen door Provinciale Staten.
  • De Eerste Kamer krijgt een terugzendrecht, in plaats van het afstemrecht zoals dat nu bestaat. De Tweede Kamer zal zich dan opnieuw over het wetsvoorstel moeten buigen.
  • Het kiesstelsel wordt gewijzigd om mensen meer invloed te geven op de samenstelling van de Tweede Kamer. We kiezen voor een model dat de kiezer de mogelijkheid biedt om ofwel op de partij als zodanig te stemmen ofwel op een specifieke kandidaat van de partij te stemmen. Dit kan door, net als in België, boven elke kandidatenlijst een knop op de stemmachine toe te voegen waar nu al de naam van de partij staat. Voorwaarde is dat de financiering van individuele campagnes goed geregeld wordt.
  • Kiesrecht vanaf 16 jaar.
  • Het aantal gekozen politici kan omlaag, óók in de Tweede en Eerste Kamer. We gaan terug naar honderd Tweede Kamerleden en vijftig Eerste Kamerleden.
  • Er moet zo snel mogelijk een wetsvoorstel komen die het mogelijk maakt dat de Tweede Kamer de formateur kiest.
  • We willen afrekenen met de politieke benoemingencultuur van ambtelijke en semi-ambtelijke posities in ministeries en adviesraden.

    13. Stel dat u morgen plots de president van de Verenigde Staten zou zijn. Wat zou de eerste beslissing zijn die u neemt?
    Ik zou direct afstand nemen van het buitenlands beleid van president Bush en bij internationale conflicten altijd eerst proberen om samen met de Verenigde Naties tot oplossingen te komen. En om een concreet voorbeeld te noemen; ik zou direct samenwerking zoeken met de VN en de Europese Unie om een vredesmacht naar Darfur te sturen om de massaslachtingen daar te stoppen.

    14. Wat is de grootste blunder of fout in uw politieke carrière tot nu toe geweest?
    Dat we bij de lancering van onze AOW-plannen niet direct hebben duidelijk gemaakt dat de mensen die nu al AOW hebben er niets van merken, maar alleen de mensen die na 1946 zijn geboren en dus na 2011 65 jaar worden. Veel ouderen hebben zich nu onnodig zorgen gemaakt over een plan dat geen gevolgen voor hen had. In tegendeel zelfs, want juist dankzij onze plannen hoeven wij niet te bezuinigen op de huursubsidie, hoeven wij de AOW niet te bevriezen terwijl het leven duurder wordt en kunnen wij ook de no-claim uit de zorgverzekering halen. Al die dingen raken juist de huidige ouderen in de portemonnee.

    15. Wat is uw ergste wetsovertreding ooit geweest?
    Dat moet een keer een boete voor te hard rijden zijn geweest.

    16. Heeft u wel eens (soft)drugs gebruikt en welk standpunt heeft uw partij met betrekking tot drugs?
    Ik heb ooit één keer een stickie gerookt, maar dat beviel me slecht. Ik vond het vies en bovendien was ik bang dat ik erdoor zou gaan roken. Gelukkig heb ik beide nooit meer gedaan.
    Onze standpunten op het gebeid van drugs zijn trouwens erg helder. Criminele (internationale) handel in drugs willen wij hard aanpakken. Tegelijkertijd zien we echter dat veel gemeenten ervan overtuigd zijn dat het reguleren van de verkoop van hasj en andere softdrugs een oplossing is voor de groeiende problemen rond softdrugs. Daarom vinden wij een totaal verbod op hasj en andere softdrugs niet meer van deze tijd. Maar net als voor alcohol en sigaretten moeten er wel strenge regels blijven bestaan, zoals een verbod op de verkoop aan jongeren bijvoorbeeld. De PvdA wil daarom ook geen coffeeshops in de buurt van scholen.

    17. Downloadt u weleens muziek via zogenaamde peer-to-peer-netwerken en hoe staat uw partij hier tegenover?
    Ik zet eigenlijk alleen CD's op mijn iPod! Vooral muziek van Johan, Spinvis, U2 en Coldplay.

    18. Met welke politicus, die niet afkomstig is uit uw eigen partij, kunt u het beste opschieten en waarom?
    Met Femke Halsema. Een sterke vrouw en een goede politica!

    19. Kunt u in maximaal drie zinnen vertellen waarom we juist op uw partij moeten stemmen?
    Een stem op de PvdA is meer dan ooit van belang bij de verkiezingen op 22 november, want er staat veel op het spel. Goede zorg, beter onderwijs, schone energie, veilige straten en buurten: met de PvdA in de regering wordt er eindelijk weer geïnvesteerd in scholen, milieu en verpleeghuizen, bestrijden we armoede en maken we een einde aan de voedselbanken in ons land. Daarom wil ik u vragen om uw stem, zodat we Nederland samen sterker en socialer kunnen maken.

    20. Tot slot: kende u de website FOK! (www.fok.nl) al?
    Nu wel!