Final Fantasy XIII

Mensen die een hekel hebben aan random gevechten tegen onzichtbare vijanden, kunnen opgelucht adem halen. Alle vijanden lopen gewoon rond en een gevecht begint pas wanneer je tegen ze aanloopt. Het vechten in FFXIII is overigens geen straf, want de echte kracht van dit dertiende deel schuilt in het snelle en tactische turn-based gevechtssysteem, waarin bekende en nieuwe elementen worden gecombineerd. Zo is het maken van combo's een belangrijk onderdeel geworden. Vijanden hebben een combometer die je vult door ze aan te vallen. Bij een volle meter krijgt de vijand de 'Staggered'-status. Vanaf dat moment loopt de combometer weer langzaam leeg en tijdens die periode doen aanvallen veel meer schade. Het vullen van de meter is lang niet altijd gemakkelijk en is bij sommige eindbazen een regelrechte uitdaging.

Tijdens de gevechten heb je een tijdmeter, de ATB-meter (Active Time Battle), die volloopt. Terwijl de meter opgevuld wordt, selecteer je de gewenste acties. Zodra de meter vol is worden de acties uitgevoerd. Ditmaal is de meter in blokken opgedeeld, de acties die je kiest vullen deze blokken. Met het commando 'Auto battle' kiest de computer automatisch de acties voor jou. Dit is lekker bij kleinere gevechten, waarbij je meestal dezelfde acties gebruikt, maar bij boss-battles is het toch verstandiger om alle acties zelf te selecteren. Veel acties vereisen één blok, maar zwaardere aanvallen nemen vaak meer blokken in beslag. Door dit systeem is het gebruik van MP (magic points) verleden tijd, want magische aanvallen gebruiken net als gewone aanvallen blokken op de ATB-meter. Naast de normale acties heb je nog technieken. Hiermee roep je bijvoorbeeld je Eidolon op. Om technieken te gebruiken heb je technische punten (TP) nodig. De gebruikte punten moet je terugverdienen door een goede beoordeling te halen voor het gewonnen gevecht.

Je party bestaat uit drie personen, al vecht je in het begin vaak met slechts twee teamleden. Als speler bestuur je enkel de leider van het team, de andere leden worden door de computer bestuurd. Toch heb je invloed op de acties van je teamgenoten dankzij het Paradigms-systeem. Zodadelijk meer hierover. Een belangrijk aspect van de gevechten is de rol van je teamleden. Iedere rol heeft namelijk zijn eigen skills, voor- en nadelen. Zo heb je Ravagers die snel de combometer vullen, Medics die kunnen genezen en Sentinels die zwakkere teamleden beschermen. Het is belangrijk om de juiste rollen in een gevecht te gebruiken. Hier komen de Paradigms van pas. Hiermee wissel je tijdens het gevecht van rol. Dit mag je doen zo vaak en wanneer je maar wilt. De Paradigms zijn in het menu in te stellen. Het is dus verstandig om veel verschillende combinaties te maken, zodat je op iedere situatie kunt anticiperen. Als je eenmaal het systeem onder de knie hebt, kom je erachter hoe tactisch de gevechten werkelijk zijn. Sommige gevechten zijn bijna onmogelijk wanneer je de verkeerde rollen gebruikt.

Natuurlijk is Final Fantasy niet compleet zonder summons en die zijn ook nu weer van de partij, echter heten ze ditmaal Eidolons. Ieder personage heeft zijn eigen persoonlijke Eidolon, die je overigens moet verdienen door een gevecht met ze aan te gaan. Net als bij FFX en FFXII verdwijnen de andere teamleden als de Eidolon ten tonele verschijnt en vecht je samen met je hem tegen de vijand. De levensbalk van de Eidolon is tevens een tijdsbalk. Wanneer zijn HP op zijn, verdwijnt hij weer. Verder staat er gestaltmeter in beeld, die net als de combometer langzaam vult door aan te vallen. Wanneer je switcht naar gestaltmodus, waarin je Eidolon verandert in een coole machine, bepaalt de gestaltmeter hoeveel aanvallen je kunt doen. Iedere aanval kost een bepaald aantal punten. Zijn de punten op dan verlaat je magische helper het gevecht.

Opvallend is het nieuwe levelsysteem. In het begin lijkt er helemaal geen levelsysteem aanwezig te zijn. De eerst twee uur krijg je na een gewonnen gevecht geen ervaringspunten of iets dergelijks, alleen maar een beoordeling. Gelukkig verandert dat wanneer het Crystarium-systeem opent. Dit is te vergelijken met het Sphere Grid-systeem van Final Fantasy X. Vanaf dat moment krijg je na ieder gevecht 'crystogen points' (CP), die je gebruikt om nieuwe skills en aanvallen te leren en om je status uit te breiden. Elk personage heeft een bepaald aantal rollen, die hij of zij aan kan nemen en iedere rol heeft een eigen Crystarium. Op het Crystarium vind je verschillende vaardigheden die met elkaar verbonden zijn door middel van paden. Met de verdiende CP leg je het pad af naar de volgende vaardigheid. Veel vaardigheden die je leert zijn rol-gebonden, maar de attributen die je verzamelt, zoals extra HP en kracht, zijn van toepassing op iedere rol.

Conclusie
Met Final Fantasy XIII weet Square-Enix wederom een prachtig avontuur neer te zetten. Gamers die een open wereld verwachten met daarin alle 'vrijheid' zoals we die vaak tegenkomen in Westerse RPGs, komen bedrogen uit. Het spel wil echt een verhaal vertellen en doet dit bijzonder goed, met veel prachtige cutscenes, overtuigende hoofdrolspelers en diep uitgewerkte mythologie. De presentatie is om van te smullen, de graphics om van te watertanden en de muziek om bij weg te dromen, zelfs de voice-acting is weet op de meeste punten te overtuigen. Daarbij is het Final Fantasy XIII veel meer dan alleen mooie beelden. De gameplay, waar het uiteindelijk omdraait in een game, is ijzersterk. Het gevechtssysteem is één van de beste die ik de afgelopen jaren ben tegenkomen, met snelle actie en genoeg strategische diepgang. Dat de vrijheid door de opzet van het spel iets is ingedamd is zeker waar, maar is zeker geen spelbreker. Daarbij krijg je na het elfde hoofdstuk wel alle vrijheid om te questen. Zoals bij iedere RPG, moet je groeien in de wereld van Final Fantasy XIII, maar wie dit doet zal er weken doorbrengen en een mooi meeslepend avontuur beleven.