Film: There Will Be Blood

In het eerste kwartier van There Will Be Blood zien we hoe Daniel Day-Lewis moeizaam een put aan het graven is. De aanzwellende muziek beukt mee met de slagen waarmee hij zijn pikhouweel in de aarde drijft. Er wordt niet gesproken, er gebeurt eigenlijk nauwelijks iets, maar de spanning is om te snijden. De zinderende hitte straalt van het scherm, de pijn en verbetenheid worden door Day-Lewis voor de kijker voelbaar gemaakt. Hij vindt uiteindelijk niet waar hij naar op zoek is, maar ontdekt wel olie. Veel olie. En tien jaar later is Daniel Plainview één van de succesvolste oliemannen in het Westen van de Verenigde Staten.

Het ambitieuze There Will Be Blood is van de hand van regisseur Paul Thomas Anderson, die zijn film op het boek Oil! van Upton Sinclair baseerde. Zoals Andersons Magnolia en Boogie Nights pakt de Amerikaanse regisseur ook zijn laatste project groots aan. Want There Will Be Blood is groots. Het vertelt het levensverhaal van oliegraver Daniel Plainview, neergezet door het Britse acteerkanon Daniel Day-Lewis. In het begin van de film zien we hoe Plainview rond 1900 zijn eerste olie ontdekt. Hij laat een boortoren bouwen en tijdens het graven verongelukt één van zijn mijnwerkers. De man laat een zoontje als wees achter en Plainview neemt de baby onder zijn hoede als zijn eigen zoon, H.W., gespeeld door de jonge Dillon Frasier. Tien jaar later zien we hoe Plainview een gouden tip krijgt. Hij vertrekt naar de kleine religieuze gemeenschap Little Boston, waar hij het olierijke land opkoopt en zijn maatschappij begint te graven. Hierbij komt hij onder andere in aanvaring met de zwaar gelovige Eli Sunday, vurige predikant, die Plainview meer en meer begint tegen te werken.

There Will Be Blood handelt voornamelijk over de hebzucht waardoor Daniel Plainview in zijn greep wordt gehouden. Het tweede belangrijke thema is het geloof dat Eli Sunday in zijn greep houdt. Maar voornamelijk gaat het ook over de grond waarop de Verenigde Staten op gebaseerd is. Plainview is de selfmade men, bij wie het allemaal om vooruitgang draait, vooruitgang die Plainview uit de woestijngrond in Californië weet te pompen. Daarnaast is Sunday de vurige preker die op diezelfde grond zijn kerk wil neerzetten van waaruit hij zijn levensvisie wil verkondigen. Thema’s die in het epische There Will Be Blood langzaam maar zeker op grootse wijze uit de doeken worden gedaan.

Vreemd zou het niet zijn wanneer Daniel Day-Lewis er komende zondag met de Oscar vandoor gaat: hij belichaamt Plainview op weergaloze wijze. Day-Lewis overtreft zijn prestatie in the Gangs of New York: groot en intimiderend buldert hij over de vlaktes. Day-Lewis acteert niet, Day-Lewis is Daniel Plainview. Daar zien we tegenover de kleine Paul Dano als preker Eli Sunday. En Dano houdt zich ontzettend goed staande tegenover Day-Lewis’ acteergeweld: vooral de scène waarin Dano uitzinnig staat te preken en buiten zichzelf raakt van het goddelijke licht doet je afvragen waarom hij niet ook genomineerd is voor een Oscar. De tweestrijd tussen Eli Sunday en Daniel Plainview en alles wat zich daarom heen afspeelt wordt met prachtige sobere longshots in beeld gebracht. P. T. Anderson grossiert, net zoals in zijn eerdere films, met wijde longshots die de kale vlaktes en de felle Californische zon eer aan doen. Radiohead-fan als hij is, wist hij Johnny Greenwood te overtuigen de muziek voor zijn rekening te nemen en die mag er zijn. De bombastische strijkers aan het begin zorgen er voor dat de openingsscène van There Will Be Blood doet denken aan de openingsscène van Stanley Kubricks 2001.

Dat is echter niet de enige overeenkomst met Stanley Kubrick: Anderson heeft ook het slepende tempo van There Will Be Blood Kubrickiaans gehouden. Dit zal er ongetwijfeld voor zorgen dat sommigen de film te lang of te saai zullen vinden. Maar voor diegenen die er even de tijd voor zullen nemen, valt er meer dan genoeg te genieten in dit drama van epische proporties.

Label: Buena Vista International Releasedatum: 28 februari 2008
Kijkwijzer: Waardering film: