HZO - Voorkomen is beter dan zuipen

Iedere zondagmorgen deel ik als Het Zondags Orakel mijn gedachtekronkels over een column of columns van de afgelopen week. Voor de goede orde: ik heb niet altijd gelijk. Ik heb wel altijd een mening.

Vandaag over de BOB

Och vadertje, drink toch niet – Neuskleuter
Wat mij vaak opvalt in dit soort discussies is dat preventie en interventie zo snel door elkaar worden gehaald. De kern van de column van Femke is het succesvolle stuk preventie dat de overheid jaren terug is gestart en dat nu duidelijk vruchten af begint te werpen. Het is beslist niet meer sociaal aanvaardbaar om met te veel alcohol achter het stuur te stappen. En dat is pure winst.

Verder geeft de columniste uitstekend aan hoe preventie nog een stapje verder kan. Als iemand in je omgeving toch niet altijd in staat blijkt zich in de hand te kunnen houden, is er niets op tegen als zijn of haar omgeving die verantwoordelijkheid neemt. In een kroeg blijft dit misschien lastiger, maar in je eigen huis mag je toch zeker zelf wel bepalen aan wie je wel of geen borrel meer schenkt? Het blijft tenslotte jouw huis en jouw drank.

De reacties die dan volgen gaan al snel over compleet andere zaken. De één begint over de onzin van de grens bij twee glazen. Een ander vindt dat hij alleen maar beter gaat rijden van alcohol. Het lagere aantal overtreders wordt toegerekend aan minder controles door de politie. Dan komen er weer de suggesties voor nog zwaardere (lijf)straffen voor overtreders. En natuurlijk wordt er gewezen op alle ellende die eventuele slachtoffers van drinkende rijders wordt aangedaan. Allemaal discutabele zaken, maar ze gaan niet over preventie.

Nu ben ik op zich een absoluut voorstander van een nullijn voor rijden onder invloed. Daarmee ga ik dus de discussie al niet aan met lui die menen dat je met 120 km/u, zo'n 800 tot 1200 kilogram aan auto moet besturen, als je hersenen onder invloed staan van een stof die reactiesnelheid en beoordelingsvermogen sterk beïnvloeden. Dan ben je een randdebiel en behandel ik ieder argument ook als het argument van een randdebiel.

Eventuele idioten die nu dus weer gaan pleiten voor hun grandioze vaardigheden als dronken bestuurder: wees gewaarschuwd. Ik vind je nu al een randdebiel.

Toch ben ook ik niet zo'n voorstander van allerlei verdergaande maatregelen. Waarom zou je bijvoorbeeld nog meer gaan investeren in controles en nog zwaardere straffen gaan verzinnen, als preventie duidelijk het beste blijkt te werken? Of je er nu de doodstraf of levenslang op zet of niet: het werkt gewoon niet. Rijden onder invloed heeft alles te maken met een gebrek aan verantwoordelijkheidsgevoel en inschattingsvermogen, wat nog eens wordt verstrekt door het drinken zelf. Wie die ene luizige alcoholische versnapering extra al niet meer kan weerstaan, is de rede al voorbij en denkt echt niet meer aan de consequenties.

Of je het nu een verslaving noemt of een 'alcoholprobleempje'. Als het probleem er eenmaal is, is het tij lastig te keren. Maar als je door sociale controle en voorlichting kunt voorkomen dat mensen het probleem krijgen, maak je ongelofelijk veel meer winst. Iemand die zelfstandig niet kan stoppen met drinken heeft een probleem waar andere hulp voor nodig is. Of hij heeft een al dan niet figuurlijke klap voor zijn muil nodig als hij het waagt in een auto te stappen.

Geldt dit principe trouwens niet voor alles? Voorkomen beter dan genezen? Je geeft ook geen preventieve chemokuren om longkanker te voorkomen. Het werkt gewoon beter als je roken niet meer zo algemeen aanvaard maakt.