Comic-Con International zonder Hollywood vindt al snel z'n vorm terug
Toen op 14 juli de Amerikaanse acteursvakbod SAG-AFTRA officieel aankondigde met een staking te beginnen was het zeker dat Comic-Con International, dat een week later in San Diego zou beginnen, er significant anders uit zou gaan zien. Want hoewel de naam nog altijd verwijst naar stripboeken, is het evenement al jaren een walhalla voor fans van film en televisie.
Het is op San Diego Comic-Con, of SDCC, waar de grote Hollywoodstudio's vaak hun grote onthullingen doen tijdens een uitgebreid panel. Om dit te faciliteren is zelfs één van de beurshallen van het San Diego Convention Center afgeschermd van de rest van de beursvloer, zodat deze als zaal gebruikt kan worden. Deze Hall H, waar 6500 bezoekers in passen, is inmiddels legendarisch om de panels waarin bijvoorbeeld Marvel Studios hun nieuwe films aankondigt, compleet met castpresentaties en Q&A's waarbij bezoekers vragen kunnen stellen aan de sterren. Deze panels zitten vaak vol met enthousiasmerend materiaal: de nieuwe trailers die de buitenwereld soms pas veel later te zien krijgt, een acteur in kostuum voor een leuk interactief moment met het publiek en de goodies die bezoekers uitgedeeld krijgen als beloning voor soms een dag en een nacht in de rij wachten om erbij te mogen zijn.
En niet alleen Marvel gebruikt de enorme hal om de nieuwste titels te presenteren. Christopher Nolan kwam er in 2014 praten over Interstellar en een paar jaar later werd het publiek na een Star Wars-panel (de filmserie zat toen middenin de eerste Disney-releases) in zijn geheel naar buiten geleid, naar een park achter het beursgebouw, waar een voltallig orkest klaarstond om de muziek uit de films te spelen. (Dit tot enige ergernis van filmmaker Kevin Smith, die zijn panel direct erna in Hall H hield: niet alleen was de zaal leeg, hij moest zelf ook het concert missen.) En ook andere grote studio's, als ze denken een grote blockbuster te kunnen promoten, organiseren vaak een evenement in Hall H.
De cast van Marvel Studios Phase 4 op het podium Hall H (2019)
Maar om grote, spannende panels te organiseren heb je voornamelijk de bekende gezichten nodig. De acteurs. En tja, die zijn nu dus net in staking. Het was al enige tijd bekend dat de acteurs, nadat de schrijvers sinds mei al staakten, waarschijnlijk in de eerste helft van juli ook het werk zouden neerleggen (en een film promoten voor een studio valt onder werk) en dus zagen veel grote studio's al af van hun presentaties. Geen Marvel, geen Star Wars, Warner Bros. deed niets met de nieuwe DC line-up onder James Gunn. Een paar kleine studio's wilden het nog wel proberen; zij kondigden twee weken voor SDCC panels aan om die na aanvang van de staking alsnog te annuleren. Panels voor populaire tv-series werden geannuleerd of aangepast: Good Omens toonde de eerste aflevering van het nieuwe seizoen en een vooraf opgenomen Q&A met de cast. De John Wick-spinoff The Continental liet een aantal producers en een regisseur opdraven om te vertellen over de nieuwe miniserie. Ook de panels voor animatieseries, zoals Bob's Burgers of het terugkerende Futurama, bood fans niet de mogelijkheid de gezichten achter de stemmen te tonen, maar liet minder bekende crewleden (want het hoofd van een productie is meestal een schrijver) vertellen over de serie.
Voor de bezoekers bood dat kansen om eens wat anders te ontdekken. Op elk moment tijdens de vierdaagse conventie zijn er in en om het beursgebouw zeker honderd programma-onderdelen aan de gang. Het gaat dan om panels van allerlei soorten over allerlei onderwerpen, zoals een discussie over Doctor Who door fans onderling, vraag- en antwoordsessies met schrijvers van populaire comic-reeksen of panels waarin bezoekers kunnen leren hoe bepaalde onderdelen van de film-, tv- of stripboekenindustrie werken. Het beursgebouw heeft boven de beursvloer een verdieping met zalen en kamers van allerlei grootten die ruimte bieden voor de kleinste niches en als er geen grote panels zijn om naartoe te gaan (en waaraan je dus niet uren kwijt bent omdat je ervoor in de rij moet staan), is er ineens ruimte die te gaan verkennen.
Maar met een capaciteit van 6500 mensen en een wachtrij die gerust net zo lang kan zijn neemt Hall H normaal gesproken zo'n 10% van de druk van het evenement weg. Die mensen verspreidden zich nu over die kleine panels, de beursvloer en de 'offsites', de activiteiten die niet officieel bij SDCC horen, maar die worden georganiseerd om bezoekers te vermaken met een promotie voor een tv-serie, streamingdienst of film. Lange rijen op straat, compleet met 'line managers' die de boel (letterlijk) in goede banen moeten geleiden, waren het gevolg, met mensen die gerust urenlang geduldig wachtten tot ze deel konden nemen en een leuke goodie mee naar huis konden nemen.
Mensen in de rij voor een Quantum Leap 'offsite' in het Gaslamp Quarter (Foto: NBC)
Het is overigens dat campus-karakter dat San Diego Comic-Con zo onderscheidt van, laten we zeggen, een lokale comic con in Utrecht of Amsterdam. Niet alleen bulkt downtown San Diego van de offsites, er lopen overal bezoekers, er is overal extra aankleding in de restaurants (soms letterlijk, met personeel in cosplay) en de gebouwen direct rondom het beursgebouw worden uitgebreid beplakt met gebouw-hoge advertenties voor films en series (wat overigens in veel gevallen illegaal is, maar de boetes van de gemeente neemt men op de koop toe). Alles ademt Comic-Con en zelfs als Hollywood grotendeels afwezig is, is het Gaslamp Quarter, het historische hart van de stad, een walhalla voor popcultuurfans.
De beursvloer zelf had vooral de eerste dagen merkbaar last van de afwezigheid van grote panels. Bezoekers die op elke vierkante meter proberen langs elkaar te schuiven maakten het net te onprettig om lekker te winkelen bij de honderden standhouders die variëren van verkopers van bepaalde specifieke artikelen tot artiesten (schrijvers, tekenaars, en anderen) die hun eigen werk staan te verkopen. "Ik hoop dat Hollywood elk jaar wegblijft," aldus één van de standhouders, die elk jaar zijn eigen comics verkoopt, want hij had financieel een paar topdagen. Andere stands zagen rijen voor ofwel de verkoop van merchandise, of de gelegenheid om op de foto te gaan met Ghibli's Totoro, de droid Chopper uit de Star Wars-serie Ahsoka of één van de vele green screen fotogelegenheden die je in een virtuele achtergrond van allerlei franchises plaatsen.
De overvolle beursvloer in het San Diego Convention Center
Maar naast de iets toegenomen drukte op de beursvloer was er ook een positief effect: men was weer meer met elkaar bezig, had weer aandacht voor de kleinere dingen. Uit diverse gesprekken met aanwezigen bleek dat de gemoedelijke sfeer, waarbij niemand zich liep op te winden over de Hollywoodsterren of een felbegeerde plek in Hall H, uitstekend beviel en zelfs deed denken aan vroeger, voordat de studio's de overhand kregen. De bezoekers zelf zullen het ook makkelijker hebben gehad: er was geen reden meer om buiten in de rij te overnachten, dus iedereen kon net wat meer uitgerust het evenement verkennen.
Volgend jaar juli is de staking van de schrijvers- en acteursvakbonden hopelijk allang weer voorbij. De kans is groot dat het spektakel dan terug keert en daarmee misschien ook de massasfeer. Maar Comic-Con zou het wellicht prima overleven als de sterren afwezig blijven.
In 2019 was FOK! aanwezig bij een aantal panels in Hall H, waaronder The Walking Dead, Star Trek en Marvel Studios. Het verslag daarvan kun je nog steeds terugkijken.