Achievements
Iedereen heeft de mond vol van "next-gen". Als we de woordvoerders van Sony, Nintendo en Microsoft moeten geloven zijn de Xbox, PlayStation 2 en de Gamecube oude meuk. Net als stoomlocomotieven zijn het apparaten die hun nut hebben bewezen maar die nu hoognodig moeten worden vervangen door nieuwe glimmende en vooral snellere apparaten. Dit natuurlijk tegen inlevering van een berg euro's. Maar nu de Xbox 360 er al een tijdje is, en de Wii en PlayStation 3 voor de deur staan kunnen we ons de vraag stellen wat next generation gaming nu precies is. Is het de realisatie van een online community, zijn het mooiere graphics of is het een vorm van waggelbediening? Dit is een vraag die het komende jaar waarschijnlijk wel beantwoord zal worden of in elk geval de nodige topics zal vullen. Er is echter al één concreet voorbeeld te benoemen van een innovatie die recent zijn intrede heeft gedaan en in korte tijd ongekend populair is geworden: Achievements.
Voor de weinige mensen die niet bekend zijn met achievements zal ik een korte uitleg geven. Achievements zijn een uitvinding van Microsoft en een integraal onderdeel geworden van Xbox Live en elke game die op de Xbox 360 wordt uitgebracht. Door specifieke handelingen in een game uit te voeren of bepaalde mijlpalen te bereiken verdien je punten. Deze punten worden opgeteld en achter je online profiel (gamercard) getoond. Per game kunnen maximaal 1000 punten worden verdiend. Eigenlijk is het een schoolvoorbeeld van een ei van Columbus verhaal. Microsoft heeft eenvoudig weg het verslavende element van levellen uit individuele games gehaald en naar een hoger niveau getild. Het is zo simpel dat vooral de concurrentie van Microsoft zich voor de kop slaat en zich afvraagt waarom zij dit niet hebben bedacht aangezien dit fenomeen in korte tijd een enorme vlucht heeft genomen en ongetwijfeld bijdraagt aan het succes van de Xbox 360.
Achievement zijn dus meer dan een leuke gimmick gebleken. Het is een essentieel onderdeel van de gameplay geworden en is medebepalend geworden voor de levensduur en spelbeleving van veel games. Waarom zijn die achievement dan zo belangrijk geworden? De hoofdreden is dat het gamers een identiteit biedt, het geeft je iets unieks wat alleen bij jouw profiel op Xbox Live hoort. En daar zit hem het grote verschil met het oude stokpaardje van Xbox Live: de online ranking. Hierbij worden door jouw behaalde resultaten (bijvoorbeeld rondetijden in Project Gotham Racing) in een wereldwijde ranglijst geplaatst. Dit bepaalde voorheen je identiteit op Xbox Live. Echter, als je niet in de top 10 van een bepaalde game zat dan verdween je al snel in de onzichtbare massa. En de top 10 bereiken was slecht weggelegd voor mensen met uitzonderlijke game-skills of heel veel (te veel?) vrije tijd. De meeste achievements zijn echter met de nodige tijd en moeite ook wel voor de casual gamer te halen en een gamescore van in de duizend is in principe voor iedereen te bereiken.
Maar net als bij de oude rankings zijn er uiteraard ook nu de nodige excessen. Dit uit zich vooral in mensen die een zo hoog mogelijke gamescore willen halen, de zogenaamde "achievement-hoeren". Voor deze mensen zijn achievements een vervanging van het aloude "wie heeft de langste piemel". Het lijkt wel of ze hun echte identiteit ontlenen aan hun online profiel en ze gaan tot extremen om een hoge gamescore te halen. Dit doen ze meestal door zoveel mogelijk games te spelen, hoe slecht en vaag deze ook zijn (een van de redenen dat King Kong zo goed verkocht was overigens dat het heel simpel was om 1000 punten te verdienen). Ook zijn er online clans die zich alleen maar bezighouden met het halen van achievement (schiet jij mij 1000 keer dood, dan schiet ik jou daarna 1000 keer dood). Het leven is echter te kort voor dit soort onzin en normale gamers kunnen eigenlijk alleen maar lachend vanaf de zijlijn toekijken hoe de man met de hoogste gamescore zijn account voor $5000 te koop op eBay aanbiedt. Wat iemand daar overigens mee moet is me een raadsel, aangezien de mensen van wie je respect wil afdwingen toch wel weten dat je deze account gekocht hebt.
Behalve voor de verkoopcijfers van games bieden achievements voor ontwikkelaars veel meer voordelen. En ook heeft het gunstige neveneffecten voor gamers. Het is bijvoorbeeld een makkelijke manier voor ontwikkelaars om spelers te motiveren om iets uit te proberen of een bepaalde richting in te sturen. Veel van de zaken die ik het leukst vond in Dead Rising heb ik bijvoorbeeld ontdekt door achievements. Ik denk niet dat ik zelf had verzonnen om zombies omver te kegelen of acht mensen tegelijkertijd te redden als hier geen beloning tegenover had gestaan. Vroeger hadden games dit soort dingen ook, en dan bestond de beloning meestal uit een FMV-filmpje of een nieuw wapen. Maar dit geeft gek genoeg toch minder voldoening dan een simpele "achievement unlocked". Achievements zorgen er voor dat games langer en intensiever worden gespeeld. Hierdoor blijven gamers langer verbonden aan een bepaald spel en dat biedt ontwikkelaars veel mogelijkheden ten aanzien van bijvoorbeeld uitbreidingen of reclame in games. Ook kan een van de oudste problemen waar gameontwikkelaars mee kampen in één klap worden opgelost; hoe er voor te zorgen dat mensen een game uitspelen en niet voortijdig afhaken. De huidige consensus is dat dit niet te voorkomen is waardoor de meeste aandacht aan het begin van het spel wordt geschonken. De laatste levels hangen er doorgaans maar een beetje bij en bestaan meestal uit een arena met een eindbaas. Nu zullen ontwikkelaars hopelijk wat meer balans in de opbouw van een spel kunnen brengen waardoor deze gedurende de hele duur boeiend blijft. Tenslotte is het verslavend en geeft het een lekker gevoel om alle achievements in een spel te halen, je hebt echt het gevoel dat je een game he-le-maal hebt uitgespeeld en iets bereikt hebt.
Kortom: achievements zijn een nieuwe innovatie die waarschijnlijk een vast onderdeel van onze toekomstige gamebeleving zal uitmaken. Na high scores en online rankings hebben we nu gamer points erbij gekregen. Het is overigens wel te hopen dat Microsoft de wijze waarop ontwikkelaars achievements implementeren strakker in de hand gaat houden. Deze mogen bijvoorbeeld niet leiden tot frustraties zoals bijvoorbeeld bij Call of Duty 2 waar het gros van de punten alleen te verdienen zijn door het spel op de hoogste moeilijkheidsgraad uit te spelen. Ook het kunnen kopen van achievements door middel van Microsoft punten (echt geld) is een ontwikkeling die niet door de beugel kan. Achievements moeten tenslotte verdiend worden, en niet gekocht. Dit is toch een soort valsspelen. Mensen die dit doen moeten ze (virtueel) met pek en veren insmeren.
Tenslotte wil ik nog een verzoek doen aan Microsoft wanneer ze de door hun beoogde wereldheerschappij eindelijk hebben gerealiseerd: implementeer achievements in alle facetten van het dagelijkse leven. Zou het namelijk niet geweldig zijn om achievements te krijgen bij je ontmaagding, afstuderen of bij de geboorte van je eerste kind? We zouden dan online via een website kunnen kijken hoe ons persoonlijke leven en carrière zich verhoudt met die van vrienden en collega's. Altijd leuk om te zien dat je meer hebt geneukt of verdiend dan de buurman. Maar tot die tijd hou ik het wel met het vergelijken van hoeveel side-quests ik in Oblivion heb gehaald.