Alea iacta est

Kortgeleden las ik over een onderzoek dat is gehouden om de invloed van reviews (op sites als deze en in tijdschriften) op de verkoopcijfers van games te meten. De uitslag van dit onderzoek was op zijn zachtst gezegd confronterend. Er blijkt namelijk geen sprake van invloed te zijn en zelf een verband tussen beiden aantonen bleek erg moeilijk. Dit was confronterend, maar niet onverwachts. Het is opvallend hoe vaak games die uitstekende reviews krijgen uiteindelijk niet succesvol blijken te zijn. Recente voorbeelden zijn Beyond Good & Evil, Prince of Persia en Pyschonauts. Waarom bestaan sites als deze dan nog, en waarom worden ze steeds populairder? En waarom doen reviewers überhaupt nog moeite om een spel te beoordelen als jullie je toch alleen maar laten leiden door een bekende naam of een kek hoesje?

Dit is natuurlijk erg gechargeerd. Sites als deze zijn vooral interessant voor hardcore gamers, of beter gezegd kritische gamers. Hardcore gamers definieer ik als mensen die alleen kunnen genieten van obscure games of spellen met een absurd hoge moeilijkheidsgraad. Kritische gamers zijn veelal wat oudere gamers die een beslissing moeten nemen hoe ze hun kostbare tijd en geld besteden. Deze mensen weten meestal welke games eraan komen en stellen meer prijs op de ervaringen van andere gamers dan op de gladde praatjes van marketingmensen. De rest, de groep casual gamers interesseert dat niet. Zij gaan naar de winkel en kijken of ze iets bekends zien. Of dit nu een spel is dat gebaseerd is op een succesvolle (teken)film, een sporttitel met de toevoeging van een jaartaal of een spel waar ze een reclame van op TV hebben gezien. Gelukkig groeit de markt voor games en neemt het aantal kritische gamers ten opzichte van het aantal casual gamers gestaag toe. Hetgeen de belangrijkste reden is dat gamesites als deze steeds populairder worden, en nog belangrijk bestaansrecht hebben.

Toch is dit niet gezond. Hoeveel teleurgestelde gamers worden kritische gamers en hoeveel haken helemaal af en gaan op zoek naar een andere hobby? Qua thema’s, omzet en productiekosten mag de gamesindustrie met recht volwassen genoemd worden. Wat het business model betreft staan ze echter nog in de kinderschoenen. Een business model bepaalt hoe aanbieders van diensten hun bedrijf inrichten om geld te verdienen. Het meest gangbare is dat diverse producten worden gelanceerd waarvan er een enkele erg succesvol wordt, de winst die hiermee wordt behaald kan dan weer gebruikt worden om de verliezen van de minder succesvolle producten te dekken of verder te investeren in deze producten om ze succesvol te maken. De winst van succesvolle publiekfilms wordt door studio’s bijvoorbeeld gebruikt om de verliezen van experimentele filmmakers te dekken. En de winst van bekende schrijvers wordt door uitgevers onder andere gebruikt om beginnende schrijvers te ondersteunen. Het besef is er binnen deze industrieën wel degelijk dat nieuw talent een kans moet worden geboden en dat er investeringen in nieuwe ideeën moeten worden gedaan wil men ook op de langere termijn succesvol blijven. In de gamesindustie werkt het helaas anders. Hier wordt nog veelal gesproken van een “one hit industry”. Elk titel moet succesvol zijn aangezien uitgevers en ontwikkelaars de steeds hoger wordende productiekosten moeten terugverdienen. Een flop, of een reeks teleurstellende presterende titels, kan het einde van een ontwikkelstudio of uitgever betekenen. Om in de woorden van Julius Ceasar te spreken, bij elk spel geldt “de teerling is geworpen”. Het is een gok.

Om de kans op succes toch zo groot mogelijk te maken wordt elk spel begeleid door een ongekende hype en gepromoot alsof het de tweede komst van Jezus is. Dit hypen wisselt van behoorlijk overdrijven over de vernieuwingen die een spel bevat (alle GTA-klonen) tot grove leugens (het uitbrengen van een buggerig spel en doen alsof je neus bloedt). Een andere manier waarmee men probeert te voorkomen dat een spel flopt, is geen onnodige risico’s nemen. Wat betekent dat er geen geld wordt gestoken in originele titels of gameplay. Games worden veelal ontwikkeld door te kijken wat voor soort games vorig jaar succesvol waren en daar een slap aftreksel van te maken. Of aan de hand van checklists (tieten: check, groot geweer: check) en Excel-sheets van marketingbedrijven (onze grootste doelgroep zijn tieners, tieners houden van urban cultuur, laten we urban games maken).

En waarom zouden uitgevers ook risico’s nemen? Zoals gezegd koopt de bulk van de massa toch alleen bekende titels. Wat dat betreft is het opvallend dat een industrie die zo voorop loopt op technologisch gebied zo’n conservatieve doelgroep heeft. Toch zou de gameindustrie wat meer naar de lange termijn moeten kijken. Nieuw talent moet een kans worden gegeven en net als in andere industrieën zou men tevreden moeten zijn met een kleinere winst door het maken van games voor een selecte groep mensen. Dit zou zorgen voor meer diversiteit en zal nieuw talent een kans geven. Wat dat betreft is het goed dat de Nintendo DS en Xbox Live Arcade zo succesvol zijn. Dit biedt ontwikkelaars toch de mogelijkheid om zonder miljoenenbudgetten een game te maken. Zo hebben games als Phoenix Wright en Geometry Wars toch hele aardige verkoopcijfers bereikt.

Natuurlijk hoeft niet elke game superorigineel te zijn, ik heb ook wel eens zin naar iets vertrouwds en herkenbaars. Zo kijk ik erg uit naar Gears of Wars en de nieuwe Tiger Woods. Maar op zijn tijd is een origineel spel spelen dat je er aan herinnerd waarom gamen zo’n geweldige hobby is geeft een fantastisch gevoel. En wat dat betreft zijn er te weinig games als Shadow of the Colossus, LocoRoco en Okami die je dit gevoel geven. Hopelijk zal de gamesmarkt zich in de toekomst verder uitbreiden, zodat er naast de grote bekende titels ruimte is voor kleinere gewaagdere games. Dan heb je namelijk pas echt het gevoel dat je, in tegenstelling tot boeken en films, niet een toeschouwer bent maar actief op ontdekkingsreis mag in de verbeelding en creativiteit van de makers. En dat is een stuk leuker dan kruipen in het hoofd van marketingmensen. En hopelijk zullen mensen originele games een kans geven en misschien blij verrast worden. Dat is in elk geval de reden dat ik reviews blijf schrijven en dit soort games zal blijven hypen.