Interview: Anton Jongstra (eindredacteur WIDM)

In de laatste aflevering bleek dat het gezicht van de Mol op het geld stond. Was dit een moeilijke keuze of durfden jullie het meteen aan?

Anton: "Dat is altijd zo, om te proberen of iemand het ziet. Na het bedenken werd meteen gezegd: 'dat gaan we doen'. Eerlijk gezegd moest ik wel goed zoeken om het te vinden, maar het was wel heel duidelijk uiteindelijk."

Heeft de Mol enige inspraak op de hints?

Anton: "Tot nu toe niet. De hints verzinnen doen we met een vast clubje. De grote hint van dit jaar, 'jongens', is volgens mij verzonnen door Art. Dat was ook echt een hint en is niet opgepakt omdat het door de kijkers opgemerkt werd."

Gebeurt het weleens dat er tijdens de opnames hints ontstaan?

Anton: "Dat gebeurt weleens inderdaad. Zal ik je heel eerlijk vertellen over... Nee, dat moet ik niet zeggen. Ander voorbeeld, die boot bij de executie, waar de letters AJ blauw waren. Na afloop in de montage kom je dat tegen en is dat een leuk idee. Maar verder ga ik niet uitweiden, dat is niet leuk."

Zijn er nog leuke anekdotes over de opnames, die we niet gezien hebben?

Anton: "De grote anekdote van dit jaar was wel dat we de crew van Nova Zembla tegenkwamen. We kwamen een vlakte oprijden en toen kwamen er allemaal trucks aan. Die stopten precies op dezelfde plek als wij, bij de locatie van de jeepopdracht. Het is echt in de middle of nowhere en dan staan we in een grot met Reinout Oerlemans (regisseur van Nova Zembla, red.). We wilden het een beetje stil houden dat we van WIDM waren, maar onze productiemensen die werken ook bij speelfilms. Dus die kenden alle mensen die eraan kwamen gereden. Ze waren wel sympathiek, want zij gingen ergens anders even wat doen, zodat wij onze gang konden gaan."

"Wat ook wel grappig was bij de opdracht met het tillen van een houten stier. We stonden aan het begin van het pad waar de berg begon. De kandidaten stonden achter een rots, waar de test en executie van Frits net was geweest. Opeens hoorden wij over de porto: 'er komen twee wandelaars aan, het zijn Nederlanders'. We gaan niet roepen dat ze moeten oprotten, want dat kan gewoon niet. Er zit dan niets anders op dan wachten. Toen de wandelaars de hoek op kwamen zagen ze dus twee mannen met een hele grote houten stier, paar camera's en statieven en allemaal mensen die niets aan het doen waren. We stonden er met vijftien mensen en zeiden niets, want we wilden niet laten merken dat we Nederlands waren. Dat moet echt een surrealistisch beeld geweest zijn."

Het was eerst de bedoeling dat de kandidaten naar Marokko gingen in plaats van IJsland. Waarom is dit op het laatst afgeketst?

Anton: "De Arabische lente. Ik moet je zeggen, ik ben heel blij achteraf. We zaten op de productiereis in Spanje in Ronda en toen zag ik op Teletekst dat er een bom was ontploft in het café waar ik drie maanden daarvoor nog had gezeten. Ik was echt heel blij dat we op dat moment niet aan het filmen waren."

De kandidaten zijn bezig met een opdracht op het Spaanse strand

Staat het nog op de planning om naar Marokko te gaan?

Anton: "Nee. Ik ben sowieso geen fan van Afrika. Ik ben er wel heel vaak geweest, maar om te filmen staat het niet op de planning. Dat geldt ook voor heel veel Aziatische landen, bijvoorbeeld voor Thailand en Japan. De bureaucratie is daar gewoon heel erg aanwezig. Japan is daarin nog veel erger dan Thailand. Wel een heel mooi land hoor, Japan. Echt schitterend. Daar zou ik graag nog een keer naartoe willen, maar niet om te werken. Midden- en Zuid Amerika ligt ons qua programmamakers heel erg goed. Australië ook."

Hebben jullie er ooit over nagedacht om een editie in één megastad te laten afspelen?

Anton: "Nee, daar heeft een stad te weinig variatie voor. Een stad is echt een no-go."

Wat wel in één stad afspeelt is WIDM Junior en het gerucht gaat dat het kinderprogramma weer op de televisie komt. Waar ligt het aan of het gemaakt mag worden?

Anton: "Ik denk de financiering. Maar mensen die dit lezen en (die iemand kennen van) ongeveer 11 jaar oud, die moeten zeker de site van IDTV in de gaten houden."

Hoe groot is de kans dat ooit de Onbekende Nederlanders weer mee mogen doen?

Anton: "Die is minder dan vijf procent. Heel klein dus. Ik denk er regelmatig over na hoe het zal zijn met ON'ers. Toen we met BN'ers begonnen, hadden we er een hard hoofd in. Het zijn toch televisiemakers en je denkt dat ze wellicht een groot ego hebben. Maar uiteindelijk zeggen veel mensen dat het geweldig was, terwijl zij eigenlijk wel wat gewend zijn. Blijkbaar maakt het toch iets los wat wij ze dan bieden. Als wij bijvoorbeeld bij De Wereld Draait Door zitten, dan zijn er genoeg oud-deelnemers die mee willen. Het maken met BN'ers vind ik eigenlijk wel heel erg leuk. Ook omdat er veel meer mensen kijken dan, dat is absoluut de voornaamste reden. Ze weten ook hoe alles werkt, met biechten en camera's enzo, dus dat is makkelijker voor ons om te maken."

In seizoen 5 was er een aantal keer een zogenaamde Mole Messenger in beeld die kandidaten aanbood om als hulpmol te fungeren in ruil voor vragen goed in de test. Zal dit ooit terugkeren?

Anton: "Nee, dat doen we nooit meer. Ik merk nu ook een trend dat het mollen van de kandidaten een beetje aan het teruglopen is. In de seizoenen Mexico en Thailand waren er meer mensen die deden alsof ze de Mol waren. Ik vond het afgelopen jaar heel erg meevallen. Bijvoorbeeld Liesbeth heeft niet gemold, maar sommige kijkers denken dat zij aan het mollen is."

In seizoen 4 begon elke aflevering met een boodschap van Angela voor de Mol. Komt dat ooit terug?

Anton: "Misschien wel. Goed idee. Laten we het gaan doen." (lacht)

Toine van Peperstraten heeft ooit gezegd dat hij benaderd is voor een eventuele all-starseditie. Waarom is dit uiteindelijk afgeketst?

Anton: "Elke BN'er is door ons daarvoor benaderd. Ongeveer zeventig procent wilde wel meewerken aan een best-of editie. Maar ik vond niet dat we een representatieve afspiegeling van die zeven seizoenen bij elkaar konden krijgen. Het stond ook niet in de planning, maar we hebben gewoon echt gepolst hoeveel mensen er mee wilden doen."

Als jullie zelf denken dat de rek uit het programma is, maar de kijkcijfers zijn nog steeds hoog. Stoppen jullie dan of gaan jullie toch door?

Anton: "Als wij al zouden denken dat de rek eruit was, dan hadden we dat allang gedaan. We gaan nu met seizoen dertien beginnen, dus dan vind ik dat de rek er nog niet uit is."

Hoe ver zijn jullie met de voorbereidingen van seizoen dertien?

Anton: "Geen commentaar."

Zijn de kandidaten wel al allemaal bekend?

Anton: "Volgens mij nog niet allemaal."

Dus de Mol is ook nog niet gekozen?

Anton: "Nee."

Als je zelf zou mogen meedoen met het programma, wat zou je tactiek dan zijn als kandidaat of als Mol?

Anton: "Ik heb geen idee en ik denk dat ik er geen hout van bak."

Maar stel, je stopt nu en ze vragen je over twee jaar om mee te doen. Wat doe je dan?

Anton: "Dan zou ik 'ja' zeggen. Maar dit is allemaal hypothetisch dit. Je zou het weleens een keer willen meemaken. Ik weet zo goed hoe het is om aan de andere kant te staan. Art heeft een unieke positie, want hij heeft beide kanten meegemaakt als enige. Maar ik zou een hele slechte kandidaat zijn."

In het Höfdihuis: als er iemand naar huis moest, was dat William of Marit?

Anton: "Dat zeg ik niet. Eén van beiden in ieder geval."

Waarom werd Liesbeth gekozen voor de ontvoering in aflevering negen?

Anton: "Dat leek mij leuk. Net zoals Tim bij de schilderijenopdracht. Soms doen we dat, omdat je heel veel uit de groep willen laten komen. Maar soms wil je iemand in een bepaalde positie hebben. Ik wilde graag Anne-Marie en Hadewych in het busje hebben, dus dan blijft Liesbeth over."

Het was dus ook toeval dat Marit in het begin van de serie in heel veel sleutelposities zat?

Anton: "Dat was omdat zij heel bang voor water was. Ze durfde niet in de speedboot en niet te snorkelen, dus zij manoeuvreerde zichzelf in die positie."

In de eerste aflevering zette de Mol de klok terug met een afstandsbediening. Is die direct daarna weggehaald of lag die daar nog?

Anton: "Die lag er nog. William ging er meteen mee spelen, dus toen hebben we even gezegd: 'doe maar even niet'."

Zijn er vacatures voor het productieteam van het programma?

Anton: "Er zit wel veel variatie in op bepaalde niveau, maar drie mensen hebben alle seizoenen gemaakt, behalve Canada. Dat zijn kandidatenbegeleider Jan-Peter, René en ik. Vaak doen mensen het een jaar of zes á zeven en dan hebben ze een andere baan. Maar er zit een vast clubje, de mastodonten van het programma, die al vanaf het begin erbij betrokken is. Er zijn dus niet vaak vacatures. Stageplekken doen wij sowieso niet aan, want we hebben niets te doen voor hen."