VVD wil radicale hervorming publieke omroepen die beter aansluit op maatschappij
De VVD wil een fundamentele verandering in het systeem van de Nederlandse Publieke Omroep (NPO). Volgens Kamerlid Claire Martens is het huidige model, dat nog gebaseerd is op verzuiling, niet meer van deze tijd. Omroepen verdienen zendtijd op basis van het aantal leden, en dat leidt volgens de VVD tot inefficiëntie en hoge kosten. "Elke omroep heeft een eigen managementlaag en directie, en dat kost onnodig veel belastinggeld," stelt Martens.
De partij presenteert een plan om de omroepverenigingen met leden af te schaffen. In plaats daarvan zouden zogenoemde 'mediahuizen' moeten ontstaan, die elk programma's maken voor verschillende stromingen in de samenleving. Liberaal, conservatief, enzovoort. Deze mediahuizen moeten zich richten op kerntaken zoals nieuws, consumentenprogramma’s, cultuur en sport. Het huidige systeem met aparte directies wordt vervangen door één overkoepelend bestuur, waarin elke omroep een vertegenwoordiger krijgt.
Een belangrijk speerpunt is transparantie. De VVD wil dat de kosten van programma’s en de salarissen van presentatoren openbaar worden. Dat moet voorkomen dat er onverwachte kosten boven water komen. Daarnaast benadrukt Martens dat de NPO niet langer als een controlerende macht boven de omroepen moet staan, maar juist als scheidsrechter en ondersteuner naast de mediahuizen moet functioneren.
De hervormingen moeten ook financieel voordeel opleveren. Momenteel ontvangt de NPO jaarlijks één miljard euro belastinggeld, maar door het schrappen van bestuurslagen verwacht de VVD een flinke besparing. Dit sluit aan bij het regeerakkoord, waarin al is opgenomen dat de NPO vanaf 2026 100 miljoen euro moet inleveren. Of het plan op een meerderheid in de Tweede Kamer kan rekenen, is nog niet duidelijk.
Voor de kijker zou de impact minimaal moeten zijn, stelt Martens. "Het doel is betere programma’s die aansluiten bij de huidige samenleving en een toekomstbestendige publieke omroep." Het blijft afwachten hoe het voorstel wordt ontvangen, maar één ding is zeker: de NPO staat aan de vooravond van mogelijke grote veranderingen.