Balkenhufter IV gevallen!
Het kabinet regeert en de Kamer controleert. Die zin viel donderdag regelmatig in de als spoeddebat vermomde wanvertoning in de Tweede Kamer. Feitelijk juist, maar in de praktijk ligt dat wat genuanceerder. Want het Kabinet regeert niet alleen, het voert de visie van de Kamer uit. Immers, het kabinet bestaat uit een samenklontering van politieke partijen die samen een meerderheid in de Kamer hebben. Sommige mensen verkeren in de veronderstelling dat het kabinet het “hoogste” orgaan is, maar dat is niet zo. Dat is de Kamer.
De Kamer is duidelijk geweest. Geen verlenging van onze militaire aanwezigheid in Afghanistan. Er werd een motie aangenomen waar geen woord Frans bij was. Nog dit jaar inpakken en wegwezen, overigens in lijn met de afspraken die we met de NAVO hebben gemaakt. Naar huis met de infanterie en de artillerie, om er dan toch een páár Franse woordjes tegenaan te gooien.
CDA-minister Verhagen wist donders goed dat er van een verlenging van ons verblijf geen sprake kan zijn. Hoewel die democratische D in het CDA al jarenlang een gotspe is in deze achterkamertjes- en handjeklappartij, weet zelfs Verhagen dat hij niet om zo’n duidelijke kamermotie heen kan. Toch liet Verhagen zich daardoor niet weerhouden om een flink potje belangrijk te gaan zitten doen bij NAVO-chef Rasmussen. Om wat te gaan zitten smoezen over een briefje aan ons land, met een verzoek om tóch in Afghanistan te blijven. Met soldaten die een beetje stiekem zouden kunnen zijn vermomd als “instructeur” ofzo. Schei toch uit. Iedere soldaat in Afghanistan is met maar twee dingen bezig: in leven blijven en de Taliban bestrijden. Vechten dus. Van al die andere taken komt geen moer terecht. Dus wat er ook voor brief in de regeringsbrievenbus is gevallen: de vraag kon onmogelijk positief worden beantwoord. Volgens geruchten heeft Verhagen trouwens met Rasmussen overlegd zonder fatsoenlijk mandaat van zijn collega-ministers. Wat dat betreft dient de onderste steen nog wel boven te komen.
Het CDA ontbeert zelfs ieder greintje fatsoen. Ondanks een Kamermeerderheid waar geen enkel misverstand over kan bestaan, ondanks een eigenmachtig optreden van CDA-minister Verhagen, toch gaan lopen zeuren over een verlengde missie in Afghanistan. En trachten, de PvdA daarin mee te krijgen. Een schoffering van begrippen als democratie en fatsoen. Gisteren en vannacht heeft het kabinet nog 14 uur zitten vergaderen, in een poging, om er met de PvdA uit te komen. Heet het. Maar het was gewoon een 14 uur durende poging van het CDA om zijn zin door te drukken. Want over compromissen van de PvdA wilde het CDA niet eens praten! Terwijl de PvdA zich daarmee heel soepel had opgesteld, want feitelijk was er maar één optie: eind 2010 inpakken en wegwezen. Volkomen terecht trok de PvdA de stekker eruit!
En Balkenende maar zeveren over zorgvuldigheid. Donderdag in de Kamer, vanmorgen opnieuw. Maar wat is nou zorgvuldig? Dat is, dat je een breed aangenomen Kamermotie goed in je oren knoopt en dat je niet op een rare manier met de NAVO gaat zitten kletsen en daar min of meer beloften doet die je niet kan waarmaken, en vervolgens het kabinet onder druk zet “want anders wordt onze reputatie geschaad”. Trieste vertoning: Jan Peter Balkenende vond het in zijn persverklaring vanmorgen vroeg nodig, om een sneer uit te delen aan de PvdA: “Voldongen feiten en uitspraken”. Daarmee suggereert hij, dat Wouter Bos de kwade genius is. Maar mag ik even een paar voldongen feiten en uitspraken noemen, op het gevaar af, dat ik al te zeer in herhaling val? De Kamer heeft uitgesproken dat van verlenging geen sprake kan zijn, en Verhagen praat met Rasmussen terwijl hij niets te bieden heeft. Nog een citaat van Jan Peter de Huichelaar: “Waar vertrouwen ontbreekt is verdere samenwerking om te komen tot een oplossing bij voorbaat gedoemd te mislukken.” Maar hoe kun je van de PvdA nou verwachten dat die nog vertrouwen in het CDA behoudt? Het was niet Wouter Bos die op eigen houtje populair heeft zitten doen bij de NAVO. En nog een keer Jan Peter aan het woord: “Dit is niet het moment om uitgebreider op de schuldvraag in te gaan.” Eerst de Zwarte Piet tot twee maal toe bij Wouter Bos neerleggen, en daarna roepen dat de schuldvraag niet verder aan de orde is. Daarmee toont Balkenende dat hij niet alleen de slechtste premier van na de oorlog is, maar ook de smerigste hufter die ons land ooit heeft geleid. Op een andere persconferentie sprak een terecht boze Wouter Bos: “Ik mocht niet eens zeggen dat er een kamermeerderheid tegen verlenging was.” Als dat waar is, als Balkenende met die constatering moeite had, dan is het zeer slecht gesteld met zijn respect voor de democratie. Want nogmaals, de Kamer heeft gesproken, en het wordt hoog tijd dat het CDA eindelijk eens leert dat het dan niet de bedoeling is, om in achterkamertjes aan het Binnenhof en in het NAVO-hoofdkwartier toch gewoon nog wat te ritselen.
Vanuit de oppositie klonken tevreden geluiden. “Alle betrokkenen zijn schuldig.” “Balkenende heeft erg slecht leiding gegeven.” “De vlag kan uit want hiermee komt een einde aan het slechtste kabinet ooit.” Met dat laatste citaat ben ik het slechts gedeeltelijk eens. De vlag kan inderdaad uit, maar het “slechtste kabinet ooit” was natuurlijk die coalitie van CDA, VVD en die ongeleide projectielen van de LPF.
Er moeten veel problemen rond de economische crisis en de sociale problemen worden opgelost. Is het daarom slecht voor het land, dat het kabinet is gevallen? Deels. Wouter Bos was een zeer kundig minister van Financiën. Rouvoet deed ook weinig kwaad als minister van jeugd en schaamhaar. Van der Laan die serieus werk maakte van de aanpak van de problemen in de wijken. Deels ook niet: De rare plannen van Donner rond de verdere afbraak van de sociale zekerheid en de pensioenrechten kunnen ook in de ijskast. Staatssecretaris Huizinga die door een gebrek aan leiding en persoonlijk overwicht van de OV-chipkaart een schandalige aanfluiting maakte. Eurlings die enorm onderuit ging met zijn gestuntel rond de kilometerheffing. Hirsch Ballin die zich sterk maakte voor verdere aantasting van de privacy en het opleggen van censuur op het internet.
Hoe nu verder? Een demissionair kabinet dat op de winkel past. Verkiezingen. En daarna? Een zeer langdurige formatie, vrees ik. Eén ding hoop ik van ganser harte. Het volgende kabinet liefst zonder CDA en ChristenUnie. En al helemaal zonder Jan Peter Balkenende. Een leugenaar. Een draaier. Een sjoemelaar. De houder van het trieste record: vier kabinetten geleid, vier keer de eindstreep niet gehaald. O ja, nóg twee wensen mijnerzijds: liefst een seculier kabinet, en geen dienstweigeraar als defensieminister…