Historische albums: Bob Marley and the Wailers - Catch a Fire

Het is vandaag op de kop af veertig jaar geleden dat het legendarische album Catch a Fire van Bob Marley and the Wailers verscheen. Het album was de eerste dat op Island Records zou worden uitgebracht en zou voor zowel de internationale doorbraak van zowel Marley en zijn band, als het genre reggae zorgen. In de nieuwe reeks 'Historische Albums' werpen we vandaag een blik op Catch A Fire.

Stop That Train - de voorgeschiedenis

Voor het begin van het verhaal over dit epische album moeten we terug naar het jaar 1971. Reggaezanger Johnny Nash had een deal gemaakt met zakenman Danny Sims, manager van Bob Marley and the Wailers. Nash kreeg de hoofdrol in de romantische film Vill Så Gärna Tro (Want So Much To Believe) van Gunnar Höglund en zou eveneens de soundtrack voor de rolprent afleveren. Nash nodigde op zijn beurt Bob Marley uit, om samen met hem te werken aan de soundtrack en de twee vertrokken naar Zweden. Eind 1971 gingen Marley samen met Nash en zijn Wailers op tournee door Groot Brittannië en brachten 'Reggae on Broadway' uit op CBS Records, een liedje geproduceerd door Johnny Nash. Nadat de tour afgelopen was vertrokken Nash en Sims naar Miami en liet CBS weten geen verdere interesse in de band te hebben. Bob Marley en zijn Wailers zaten zonder geld op het Britse continent en mochten zonder werkvergunningen ook niet aan het werk. Via hun nieuwe manager Brent Clarke kwam Marley in contact met Chris Blackwell, de eigenaar van Island Records. Blackwell, die al eerder singles van Marley had uitgebracht gaf de mannen een voorschot op hun volgende album zodat de mannen terug konden reizen naar Jamaica.

Kinky Reggae - de opnames

De eerste sessies voor Catch a Fire begonnen begin 1972 in een drietal studio's op Jamaica; de Dynamic Sound Studio, Harry J's Studio en Randy's Studio. De daarop volgende winter keerde Marley met de master tapes terug naar Groot Brittannië.  De deal met Island leidde tot een geschil met CBS en Sims, bij wie de band al was gecontracteerd. De zaak werd gewonnen door de eerste, die 9000 dollar en twee procent van de royalty's van de eerste zes albums toegewezen kreeg. Sims ontving 5000 Britse ponden en de publicatierechten op de Wailers songs.

Op Catch A Fire treffen we negen nummers aan, zeven geschreven door Marley en een tweetal composities van Peter Tosh. Liedjes als '400 Years' en 'Stir It Up' waren vernieuwde uitvoeringen van nummers, die al eerder op Jamaica op single waren verschenen. Catch a Fire liet een duidelijke muzikale koerswijziging van de band horen. Het was het eerste album van de groep waarop ze niet werden bijgestaan door hun vaste producer tot op dat moment; Lee Perry. Catch a Fire was het eerste album waarop Marley zijn kritiek op mistanden, zoals de armoede in de steden ("No chains around my feet. But I'm not free. I know I am bound here in captivity." - 'Concrete Jungle') en allerlei onrecht uit heden en verleden ("Ev'rytime I hear the crack of a whip, My blood runs cold. I remember on the slave ship, How they brutalize the very souls. Today they say that we are free, Only to be chained in poverty. Good God, I think it's illiteracy; It's only a machine that makes money. Slave driver, the table is turn." - 'Slave Driver') ging uiten.

In 1973 kende de groep een ijzersterke bezetting bestaande uit Bob Marley (zang en gitaar), Peter Tosh (orgel, gitaar, piano en zang), Bunny Livingston Wailer (bongos, conga en zang), Aston Barrett (basgitaar), Carlton Barrett (drums), John "Rabbit" Bundrick (keyboards, synthesizer en clavinet), Wayne Perkins (gitaar), Tommy McCook (fluit) en Rita Marley & Marcia Griffiths (achtergrondzang). De broertjes Barrett speelden eerder in The Upsetters, de huisband van Lee Perry, en waren rond 1970 overgestapt naar The Wailers.

Stir It Up - de plaat

Op 12 april 1973 verschijnt Catch a Fire in een oplage van 20.000 exemplaren. De lp, getooid in een Zippo-aanstekervormige hoes, raakte snel uitverkocht. De tweede persing van de plaat verscheen in een nieuwe hoes, waarop we Marley een traditionele Jamaicaanse spliff zien roken. Na het verschijnen van de elpee volgde de eerste grote tournee voor Bob Marley and the Wailers, met 19 optredens op universiteiten en clubs in Groot Brittannië. De groep trad op in BBC-programma's zoals Top Gear en The Old Grey Whistle Test. Na het optreden in de laatstgenoemde show besloot Bunny Livingston om de band te verlaten, hij was liever thuis op zijn vertrouwde Jamaica. Livingstones plaats werd overgenomen door Joe Higgs en de groep vertrok voor het vervolg van de tournee naar de Verenigde Staten. Blackwell huurde de Amerikaanse concertpromotor Lee Jaffe in om concerten te boeken in Noord-Amerika. The Wailers traden op in Paul's Mall in Boston, Massachusetts, deden daarna een drietal optredens in New York, samen met Bruce Springsteen's E-Street Band, om daarna als openingsact te fungeren voor Sly and the Family Stone in Las Vegas. Het waren concerten die zeer goed zouden zijn voor de naamsbekendheid van de groep.

Catch a Fire (Japan)

Ook in de media zou Catch a Fire erg goed ontvangen worden. Onder muziekcritici wordt het album vaak genoemd als één van de beste reggaealbums aller tijden. In de top 500 van het blad Rolling Stone eindigde de plaat op de 123e plaats en is daarmee de op één na beste reggaeplaat in die lijst. In 2001 verscheen er nog een heel erg leuke speciale uitvoering van het album op cd. Op de Deluxe Edition van Catch a Fire treffen we naast de bekende nummers van de elpee een tweetal onbekende  tracks ('High Tide Or Low Tide' en het onuitgebrachte liefdesliedje 'All Day All Night') maar de echte leuke opnames vinden we op de Jamaican Mixes, de oorspronkelijke opnames die Marley maakte in de drie studio's op Jamaica, met Robbie Shakespeare - van Sly & Robbie - op de basgitaar.

Catch a Fire was een mijlpaal in de muziekgeschiedenis en een album, waar je zelfs na veertig jaar nog steeds niet omheen kan.