FOK!filmblik - Oscar perikelen
Politieke uitspraken bij uitreikingen van filmprijzen. Ik moest meteen terugdenken aan de Oscars van 1993. Dat was een geruchtmakend jaar voor het Amerikaanse feest waar eveneens filmprijzen werden uitgedeeld. Het gebeuren werd gepresenteerd door acteur Richard Gere. Gere zag dit als een uitgelezen kans om de toenmalige Chinese leider Deng Xiaoping een veeg uit de pan te geven en hem te wijzen op de onderdrukking van Tibet. Geloof me, daarvoor had nog nooit een mens van Tibet gehoord, laat staan dat ze wisten dat het land op een gruwelijke wijze werd onderdrukt door grootmacht China dat het land als een afvallige provincie beschouwde - en nog steeds trouwens - en daarmee hun handelen rechtvaardigde. Richard Gere had dus zeker een punt met zijn statement maar kwam bij de organisatie van de Oscars meteen op een zwarte lijst te staan.
Dat was trouwens niet de enige rel op de Oscars van 1993. Susan Sarandon en Tim Robbins waren ook ingehuurd als co-presentators en grepen hun kans om de Amerikaanse regering aan te spreken op hun besluit om een honderdtal Haitianen op te sluiten in Guantanamo Bay omdat ze met hiv besmet waren. Ook Sarandon en Robbins werden vereerd met een notering op de beruchte zwarte lijst en waren net als Gere de daaropvolgende tien jaar niet meer welkom op het Oscargala.
Bij de Oscars waren wel vaker controversiële momenten geweest. In 1972 werd Marlon Brando genomineerd voor zijn hoofdrol in The Godfather. Uiteraard won hij het filmbeeldje maar groot was de verbazing toen actrice Sacheen Littlefeather het podium opkwam om mede te delen dat Brando de Oscar weigerde vanwege de slechte behandeling van indianen door de Amerikaanse filmindustrie. Dat leverde haar een hoop gejoel en boegeroep uit de zaal op. Clint Eastwood vroeg zich vervolgens af of hij ook Oscars moest weigeren uit naam van 'alle cowboys die in John Ford-westerns waren doodgeschoten' en ook collega Michael Caine had er geen goed woord voor over en noemde Brando een lafaard. Of Brando's actie verder nog enig resultaat heeft opgeleverd is onbekend. Alhoewel, een paar jaar later was opeens Kluk Kluk van de Nederlandse buis!
In 1977 was Vanessa Redgrave genomineerd voor een Oscar in de categorie 'Beste Vrouwelijke Bijrol' in de film Julia. De film was gebaseerd op Lillian Hellman’s boek 'Pentimento', waarin de schrijfster vertelt over haar vriendin Julia, die in de jaren voor de Tweede Wereldoorlog al de oorlog had verklaard aan de Nazi's. Redgrave had ook geld gestoken in de documentaire The Palestinian waarin ze onder andere dansend met een AK47 te zien is. Volgens militante Joodse groeperingen was dit 'het bewijs dat Redgrave een antisemiet was' (sic) en zodoende stonden er op de avond van het Oscargebeuren een stuk of 75 leden van de Jewish Defence League en een stuk of 200 aanhangers van de P.L.O. buiten te demonstreren. Hoe Redgrave daarop reageerde in haar dankwoord, bij het ontvangen van haar Oscar, is hieronder te zien.
Twee uur later mocht schrijver Paddy Chayefsky het podium op om de genomineerden te noemen voor de categorie 'Beste Scenario'. Chefschap begon zijn introductie met de woorden: "Before I get on to the writing awards, there’s a little matter I’d like to tidy up—at least if I expect to live with myself tomorrow morning. I would like to say, personal opinion, of course, that I’m sick and tired of people exploiting the Academy Awards for the propagation of their own personal propaganda. I would like to suggest to Miss Redgrave that her winning an Academy Award is not a pivotal moment in history, does not require a proclamation and a simple ‘thank you’ would have sufficed." Duidelijke taal!
Nee, dan George C. Scott. Scott won in 1970 de Award voor de categorie 'Beste Acteur' maar was niet aanwezig bij de uitreiking. Reden: er was een spannende ijshockeywedstrijd op tv! En eindbaas David Niven die zich zelfs niet door een streaker liet afleiden in zijn speech. Ik zit nu al spanning af te wachten wat we dit jaar kunnen verwachten.
