[Special OWS] Van Velde wint goud in Salt Lake City

Op 12 februari beginnen in Vancouver de Olympische Winterspelen. In aanloop naar dit grote evenement zal FOK!sport in de geschiedenis duiken van de wintersporten met specials over grote sporters of gebeurtenissen. Vandaag hebben we het over Gerard van Velde, die tijdens de Olympische Spelen in Salt Lake City goud pakte op de 1.000 meter.

We duiken achttien jaar terug in de tijd en belanden in 1992. Dat is namelijk het jaar dat Gerard van Velde aan zijn eerste Olympische Spelen, die destijds in Albertville werden gehouden, meedeed. In de Franse stad verraste hij vervolgens vriend en vijand door op slechts achthonderdsten van een seconde achter de winnaar te blijven.

Toch duikelde Van Velde van het podium. De 1.000 meter van deze Spelen werd gewonnen door de onbekende Olaf Zinke uit Duitsland. De nummer twee, Kim Yun-Man uit Zuid-Korea, gaf slechts 0,01 seconde toe op de winnaar. Ykinori Miyabe uit Japan werd derde en moest 0,07 zeven hondersten van een seconde prijsgeven.

Na de Olympische Spelen in Albertville kwam de carrière van Van Velde in het slop. Hij kwalificeerde zich nog wel voor de Spelen van Lillehammer (1994), maar stelde daar op de 1.000 meter teleur met een negende plaats. Daarna boekte de schaatser nog nauwelijks resultaten en raakte zijn ijzers in de periode tussen 1998 en 2000 nauwelijks aan.

In die periode deed de klapschaats zijn intrede, waar Van Velde in eerste instantie absoluut niet aan kon wennen. Daarop besloot hij om te stoppen met schaatsen, wat ook een gevolg was van de stroeve samenwerking met zijn toenmalige coach en de opkomst van jongere sprinters. Toch keerde onze landgenoot ruim anderhalf jaar later weer terug op de ijsbaan. Deze keuze was het resultaat van gesprekken met Rintje Ritsma.

In 2002 beleefde Van Velde zijn hoogtepunt. Op het WK sprint werd hij vierde en plaatste zich tevens voor de Olympische Spelen in Salt Lake City. Op dit mondiale evenement kwam hij eerst uit op de 500 meter, waar hij op een haar na de bronzen plak miste. Op de 1.000 rekende hij af met het syndroom van de vierde plaats.

Op de kilometer nam Van Velde het op tegen de Rus Sergey Klevchenya, die de Nederlander in eerste instantie goed wist bij te houden. Toch zou de opening van onze landgenoot nog geen nieuw record doen vermoeden. Die was namelijk 16,33 seconden, waarmee hij zelfs trager dan zijn opponent was. In de daaropvolgende volle ronde deed Van Velde iets wat niemand tot dan toe voor mogelijk had gehouden. Hij klokte namelijk een ronde van 24,67 seconden. In de laatste ronde had hij minder dan twee seconden verval (26,18 seconden). Na het passeren van de finish stond er een tijd van 1:07,18 op de klokken. Deze tijd werd toen nog als onmogelijk bestempeld, maar de Nederlandse schaatser liet zien tot waar hij in staat was.

In het vervolg van de 1.000 meter in Salt Lake City kwam niemand in de buurt van de tijd van Van Velde. Jan Bos, die uiteindelijk tweede werd, moest maar liefst 0,35 seconden toegeven op zijn landgenoot. Joey Cheek werd derde en was 0,43 seconden langzamer dan de winnaar.

Het record van Van Velde zou ruim drie jaar blijven staan. Pas op 20 november 2005 slaagde Shani Davis er in om het wereldrecord van de Nederlandse schaatser uit de boeken te rijden. De Amerikaan liet toen een tijd van 1:07,03 noteren.

Gerard van Velde in zijn gouden race tegen Sergey Klevchenya