Age of Empires II: Definitive Edition

Het was de Gamescom-beurs van 2017 waarop Microsoft en ontwikkelaar Forgotten Empires reeds aankondigden bezig te zijn met nieuwe remasters van de klassieke Age of Empires-games. Vorig jaar zag het eerste deel in Definitive-uitvoering het levenslicht, deze maand is deeltje 2 aan de beurt.

Hoewel Age of Empires: Definitive Edition voor mij persoonlijk weer een heerlijke titel was om een goed aantal uren in te steken, was er ook nog best wat op aan te merken. Want hoewel veel zaken vooral op audiovisueel vlak echt goed waren aangepakt, bleven veel oude frustraties eveneens bestaan. Dat is een probleem waar remasters vaker mee kampen, zaken aan de oppervlakte worden netjes aangepakt maar onder de motorkap blijft veel hetzelfde. 

Age of Empires II is een fantastische RTS. Zonder twijfel in mijn persoonlijke RTS top 5 en ik heb behoorlijk wat strategiespelletjes versleten in pakweg de afgelopen vijftien jaar. Ook zonder de komst van deze definitive edition is het origineel voor mij en velen met mij anno 2019 nog prima op te pakken, wellicht met het gebruik van enkele mods of met de HD Edition die in 2013 op Steam verscheen. Dat is dan ook wel iets wat mensen ter harte moeten nemen met de komst van deze (waarschijnlijk) laatste, 'definitieve' uitgave van Age of Empires II: het is een remaster, geen remake, geen 're-imagining'. Maar door te stellen dat alleen de graphics en het geluid er flink op vooruit zijn gegaan doen we het veel te kort. Er ligt met deze versie een gigantische hoeveelheid content aan je voeten met daarbij een enorme hoeveelheid aan kwaliteitsverbeteringen.

Age of Empires II: Definitive Edition bulkt van de singleplayer content. Dat is niet zo verwonderlijk als je bedenkt dat zo'n beetje alle content sinds het origineel is meegenomen in deze editie: The Age of Kings, The Conquerers, The Forgotten, African Kingdoms, Rise of the Rajas en de gloednieuwe campaign The Last Khans. Samen met de verzameling van legendarische slagveld-missies zoals The Battle of Hastings (1066) of The Battle of Lake Poyang (1363) komt het totale aantal campaign-missies neer op maar liefst 136. Franchise-fans zullen veel van deze campaign-missies natuurlijk al lang en breed gespeeld hebben, ergens in een ver verleden, maar het is geen straf te noemen om deze strategische uitdagingen nogmaals door te lopen in het moderne jasje van de Definitive Edition, niet in de laatste plaats omdat alle kleine verbeteringen bij elkaar opgeteld het herspelen echt opnieuw interessant maakt.

De nieuwe uitbreiding The Last Khans brengt behalve drie nieuwe campaigns ook vier nieuwe beschavingen mee: Bulgaren, Kumanen, Litouwers en Tataren, ieder met hun eigen unieke units en upgrades. Je zou denken dat met zoveel verschillende factions om uit te kiezen (35 totaal) het lastig is om vernieuwing te brengen, maar toch weten de ontwikkelaars unieke twists te geven om de nieuwe volkeren een eigen karakter te geven. Er lijkt bij de nieuwe beschavingen een grote nadruk te liggen op ruitervolk, met bijvoorbeeld de Bulgaren die een eenheid te paard hebben genaamd de Konnik, die na uitschakeling verder kan gaan als infanterie. De Litouwers hebben Leitis in huis, een zware ruiter die met zijn wapen de bepantsering van vijanden negeert en de Tataren komen met de Keshik, eenheden die een langzame stroom aan goud genereren zo lang ze in gevecht zijn. Uiteraard allemaal (losjes) gebaseerd op echt bestaande troepen, mythes of legendes uit de relevante perioden in de geschiedenis.

Nieuwe missies zijn op dezelfde manier opgebouwd als bij de oudere campagnes, met de nodige variatie in missies zoals overleven met een selecte groep eenheden tot het opbouwen en beschermen van meerdere nederzettingen. Hoewel er nog steeds de nodige frustratie kan optreden bij ongelukkige pathfinding van met name villagers, lijkt er qua A.I. een boel verbeterd. Ik heb veel minder last gehad van eenheden met een eigen willetje die elkaar in de weg lopen. Wat ook helpt bij het beter kunnen manouvreren van troepen ten opzichte van AoE:DE is het gebruik van formaties en vele stances, al was dat in het origineel ook al mogelijk. Het zijn vooral verbeteringen op andere vlakken die echt zorgen dat je je meer kunt focussen op de leuke kant van Age of Empires-gameplay.

Nieuwe 'quality-of-life' verbeteringen zijn vaak subtiel maar toch zeer welkom. Zo is er nu de mogelijkheid om je farms automatisch te vernieuwen, in plaats van steeds handmatig je inmiddels in slaap gevallen villagers hun stukje grond opnieuw te laten oogsten. Ook is er door de verbeterde gebruikersinterface nu in één oogopslag te zien hoeveel villagers je per discipline (gold/food/wood/stone) aan het werk hebt. De muziek, geluidseffecten en voice-overs in campaigns zijn verbeterd en de population cap is over de hele linie verhoogd, met een cap die meestal tussen de 200 en 300 zit. In skirmish/multiplayer kun je nu zelfs de limiet verhogen tot 500 eenheden.

Ook zeer prettig is het kunnen 'queuen' van verschillende upgrades waardoor je niet voortdurend terug hoeft of hoeft te switchen tussen verschilllende gebouwen. Datzelfde geldt voor het trainen van nieuwe eenheden, je kunt nu bijvoorbeeld 5 arbalests queuen, daarachter 5 elite skirmishers en daarachter nog eens 5 heavy cavalry archers. Daarbij zijn lopende upgrades en trainende units nu bovenin de HUD te zien zodat je in één oogopslag de voortgang kunt zien van research en nieuwe soldaten. Het maakt dat je veel meer bezig kunt zijn met taken aan de frontlinie en veel minder repetitief micromanagement aan het doen bent.

Voor nieuwkomers is er een nieuwe, enorm uitgebreide tutorial-modus waarin allerlei verschillende elementen van de game uitgebreid aan bod komen. Je krijgt training in economie, rushen, snel kastelen bouwen en meer handige adviezen om bijvoorbeeld vroeg in de game een voorsprong te krijgen in de multiplayer. Je kunt zelfs les krijgen in hoe je het beste wilde dieren kunt lokken/opjagen. Er is een handvol nieuwe wilde dieren om als voedselbron te gebruiken, zoals koeien, kamelen, steenbokken en ganzen. Niet onbelangrijk om te noemen zijn de verbeteringen in de scenario editor, spelers krijgen veel meer mogelijkheden om bijvoorbeeld triggers in te bouwen om zelf echt interessante scenarios te bouwen. Het bouwen/modden van AoE II-content is iets waar de serie mede zijn succes aan te danken heeft: ontwikkelaar Forgotten Empires is van origine een clubje modders, die dermate langdurig en kwalitatief hoogwaardig aan de originele game sleutelde dat Microsoft ze onder hun vleugel nam.

Hoewel de multiplayer nog met regelmaat geteisterd wordt door verbindingsissues, is er op dit vlak ook winst gemaakt. Er is nu server-based multiplayer, een (verbeterde) spectator-modus, native stream support en cross-play tussen Windows Store- en Steam-eigenaren van AoE II. Problematisch is nog steeds de aftandse lobby met zijn onduidelijke menu's en is er zijn nog steeds een boel verbindingsproblemen tijdens het spelen. Net als in de DE-versie van deel 1 zijn resoluties mogelijk tot 4K, is er een extra "Ultra HD pack' beschikbaar voor nog wat mooiere textures, de animaties zijn hevig opgepoetst met een voortreffelijke framerate en er is weer out-of-the-box ultrawide-understeining. Dankzij de verschillende zoom-niveaus kun je nu grote gedeeltes van het strijdveld in de gaten houden of bij hectische schermutselingen bovenop de actie zitten. Ik heb wel veel last gehad van problemen met het geluid, waarbij veel geluidseffecten naar verloop van tijd opeens wegvallen en pas weer terug zijn als de game opnieuw opgestart is. 

 Age of Empires II: Definitive Edition doet zijn naam eer aan, het is geen revolutionaire remake, maar het is wel de ultieme uitvoering van een geweldige RTS-titel. Aangezien de komst van Age of Empires IV waarschijnlijk nog wel even duurt is dit een heerlijk zoethoudertje om in je middeleeuwse RTS-behoefte te voorzien. Of de eveneens geweldige Age of Mythology ook nog een 'definitieve' behandeling krijgt is onzeker, maar deel 3 krijgt het sowieso dus die kunnen we ook binnen afzienbare tijd verwachten.