Labourpolitici weg om Corbyn, noemen Brexit en antisemitisme

Zeven parlementariërs van de Britse oppositiepartij Labour hebben de partij verlaten. De hoofdreden lijkt te zijn dat Labourleider Jeremy Corbyn in hun ogen de Brexit van premier Theresa Mays Conservatieve Partij faciliteert. Maar daarnaast wordt de manier genoemd waarop de partij is omgegaan met beschuldigingen van antisemitisme.

Het gaat om Chuka Umunna, Luciana Berger, Chris Leslie, Angela Smith, Mike Gapes, Gavin Shuker en Ann Coffey, meldt de BBC. Er zijn vooralsnog geen plannen om een nieuwe partij op te richten. De zeven blijven als de Independent Group in het Lagerhuis zitten. In de jaren 80 probeerde een groep Lagerhuisleden na een dergelijke splijting de Social Democratic Party op te richten maar dat werd geen succes.

Volgens Leslie is de Labourpartij "door uiterst links gekaapt". Die beweging werd al in 2010 ingezet, toen de linkse Ed Miliband op het laatste moment besloot aan de leiderschapsverkiezingen mee te doen. Op dat moment leek zijn meer op het midden gerichte broer David die te gaan winnen, maar het werd Ed, die vervolgens in 2015 de verkiezingen van de Conservatieve David Cameron verloor. Dat werd vervolgens de aanzet naar het Brexitreferendum van 2016.

Een jaar daarvoor won de nog linksere Corbyn de Labour-leiderschapsverkiezingen. Dat gebeurde na een grassroots-campagne door Momentum, een socialistische groepering die het 'echte links' terugwilde in de Britse politiek. Dat zou zijn ondergesneeuwd door het zogeheten New Labour van voormalig premier Tony Blair. Momentumleden werden massaal lid van Labour en stemden Corbyn het Labour-leiderschap in.

Euroscepticus
Corbyn runde vervolgens een uiterst lauwe campagne om in de Europese Unie te blijven, wat wordt gezien als een van de factoren waardoor Leave uiteindelijk won. Heel gek is dat niet want Corbyn is al zijn hele politieke loopbaan euroscepticus. Voor hem is de Brexit een manier om buiten de volgens hem neoliberale EU het socialisme te kunnen bedrijven. Maar de opgestapte Labour-parlementsleden vinden dat Corbyn juist de door de Conservatieven gewenste Brexit mogelijk maakt.

Zelf zien ze liever ze dat het Verenigd Koninkrijk in de douane-unie en wellicht ook in de gemeenschappelijke markt van de EU blijft. Een aantal ziet de Brexit overigens liever helemaal niet gebeuren, maar gezien de politieke verhoudingen is dat zo goed als onmogelijk. Dus willen ze de schade zoveel mogelijk beperken, maar met Corbyn aan het roer zou ook daartoe geen goede mogelijkheid bestaan. En omdat Corbyn 'van binnenuit bestrijden' blijkbaar niet lukt, keren de zeven de partij nu dus gedesillusioneerd de rug toe.

Antisemitisme
Een tweede aanleiding voor de splijting zijn beschuldigingen aan het adres van zowel de partij als geheel als aan Corbyn zelf. Die bal kwam aan het rollen door opmerkingen van voormalig partijprominent en ex-burgemeester van Londen Ken Livingstone in 2016. Volgens Livingstone steunde Adolf Hitler in 1932 het zionisme en vond hij dat joden naar Israël moesten verhuizen. Dat zou zijn geweest "voordat hij gek werd en er zes miljoen vermoordde". Dit werd door velen als antisemitisch gezien en Livingstone werd uiteindelijk de partij uitgezet.

Ook Corbyn werd mikpunt van kritiek. Zo prees hij een muurschildering die onderdrukking van armen zou uitbeelden, tot erop werd gewezen dat de onderdrukkers in de afbeelding joodse bankiers voorstelden. Corbyn zou dus klassiek antisemitisme hebben geprezen. Ook kwam hij onder vuur om zijn steun aan de Palestijnen. Bij een bezoek aan Tunesië in 2014 zou hij een krans hebben gelegd bij een gedenkteken voor terroristen die in 1972 de Olympische Spelen aanvielen. Corbyn zei echter dat hij daar alleen maar in de buurt stond, maar joodse organisaties uitten steeds luider hun ongenoegen over de partij.

Daar kwam nog zijn weigering bij om de antisemitisme-definitie van de Internationale Holocaust Herdenkingsalliantie integraal over te nemen. Volgens Corbyn zouden sommige voorbeelden van de alliantie impliceren dat legitieme kritiek op de staat Israël antisemitisch zou zijn. Uiteindelijk nam de partij de definitie over, maar wel met enkele aantekeningen.

Corbyn ging uiteindelijk met tegenzin akkoord met de antisemitisme-definitie, maar die weifelende houding was anderen een doorn in het oog. "Ik ben er doodziek van dat Labour nu door velen wordt gezien als een racistische en antisemitische partij", aldus Gapes in een verklaring. Zogenoemde Corbynista's hebben echter altijd beweerd dat antisemitisme alleen maar een rookgordijn was om van Corbyn af te komen omdat het op andere manieren niet lukte.

Lokale verkiezingen
De schaduwminister van Financiën, John McDonnell, zegt dat het zevental hun zetels in het parlement moeten opgeven. Dat zou dan tot lokale verkiezingen moeten leiden in hun respectievelijke kiesdistricten.

Net als in de Nederlandse politiek zijn ze daar echter niet toe verplicht. Toch is het mogelijk dat ze dit uit eigen beweging doen om een mandaat van de kiezers te verkrijgen. Daarmee kunnen ze kritiek van de Labourleiding pareren, en hun positie in het Lagerhuis behoorlijk versterken.

De Independent Group heeft als motto: "De politiek is stuk, laten we het fiksen." Corbyn heeft teleurgesteld gereageerd op de splijting.