Het Elfstedentocht-gevoel van Horstjan
In het kader van de themamaand over de Elfstedentocht op FOK!sport hebben verschillende users van FOK! hun eigen beleving van de Elfstedentocht beschreven. Hieronder het verhaal van Horstjan.
Als dienstplichtig militair, gelegerd te Zuidlaren kreeg ik in 1963 de gelegenheid om aan de Elfstedentocht deel te nemen. Schaatsen kon ik wel, maar nog niet met de handen op de rug en dat was maar goed ook, want je kon ze bij valpartijen beter voor je hebben. Gekleed in legerkleding met lange onderbroek achterstevoren, dus met de gulp aan de achterzijde om pielemoos enige bescherming te verschaffen, ging ik in de laatste groep van start. Eten en drinken zou onderweg voldoende worden aangereikt werd me verteld. Helemaal genieten van een dergelijke tocht is niet voor iedereen weggelegd ondervond ik toen een man met gebroken been smeekte om hulp. Ik beloofde hem het bij de controlepost door te geven en reed verder met de gedachte dat ik eigenlijk gek was geworden sinds ik die schaatsen had ondergebonden.
Halverwege de tocht werd ik met bevroren ogen samen met de latere Tour de France-winnaar Jan Janssen door de organisatie van het ijs gehaald omdat volgens hen het vervolgen van de tocht in de sneeuwstorm onverantwoord was. Wij waren het er niet mee eens, maar zonder stempels geen kruisje!
In 1966 stond ik er weer in de Frieslandhallen te Leeuwarden. Ik voelde de inwendige spanning in me opborrelen toen ik terugdacht aan die barre tocht van 1963. Een temperatuur van rond het vriespunt met een gure wind en soms wat natte sneeuw, zou ook deze ronde tot een helletocht maken. Alleen was het nu een Elfstedentocht op de racefiets. Ik kwam goed geprepareerd aan de start; de benen met een smeerseltje warm gewreven, een maillot aan en daaroverheen nog eens een kluit vet.
Binnen 80 km was de karavaan door regen, kou en valpartijen al gehalveerd. Tiemen Groen en Fedor den Hertog stapten vergeefs vechtend tegen de vermoeidheid verkleumd in de auto. Toprenners uit die tijd vormden de kopgroep en ik kwam er minuten later achteraan. Afstappen kon niet, want de bezemwagen was vol. Om niet om te komen van de kou ben ik zo hard gaan rijden als ik kon. De spieren begonnen zich op te warmen, zelfs een beetje zweet diende zich aan! Tot mijn grote verbazing kwam na enkele uren de kopgroep in zicht. De Elfstedentocht. Spookte het door mijn hoofd. Ik wist dat het nu moest gebeuren en deed een schietgebedje naar de voorzienigheid voor een extra duwtje in de rug. In volle vaart eerst de jury en daarna de elitegroep voorbij. De groep probeerde aan te klampen, maar één voor één lieten ze los. Het zweet gutste nu van mijn hoofd. Nog maar 10km naar Leeuwarden. De contouren van de stad herkende ik nog uit de schaatstocht van drie jaar terug. Het moet lukken!
Breeduit lachend reed ik omgeven door motoragenten als winnaar van de ronde van Friesland over de finishlijn. Veel gelukwensen en prijzen in ontvangst mogen nemen, maar het Elfstedenkruisje ontbrak.
Drie van die hebbedingetjes heb ik daarna nog mogen ontvangen. Ze liggen netjes naast elkaar in een laatje. Ieder kruisje heeft zijn eigen verhaal dat levenslang meegaat. Niet het schaatsen op zich, maar vooral het randgebeuren staat in mijn geheugen gegrift. Mocht de mogelijkheid zich voordoen op meer, dan ben ik zeker weer van de partij!
