Het showproces in Tilburg
Jeanine Janssen? Jazeker, Jan vindt het heerlijk om zich in het korset te hijsen en als vrouw door het leven te gaan. Wellicht is deze incognito voor hem zeer belangrijk daar hij, als zijnde hoofdredacteur, onpartijdig wil blijven voor zijn eigen krantje. Kranten als de Volkskrant noemt hij “een krant van pappen en nathouden als het gaat om de integratie” en de krant zou samen met Groen Links “de linkse maffia” vormen in Nederland. Ik verzin het niet. Hij wel.
Ik leerde hem kennen tijdens een forum over vrijheid van meningsuiting, georganiseerd in Tilburg voor de school van journalistiek. Enkele prominente verslaggevers waren uitgenodigd om aan dit forum mee te doen, waaronder dus Jan Dijkgraaf. Het forum begon al met enkele flauwe maar vooral ondoordachte uitspraken van Dijkgraaf. Hij oogde zichtbaar zenuwachtig, maar dat had een speciale reden die ik je zeker niet wil onthouden en waar ik straks nog op terug kom.
Het begon al met het vitten op de Raad voor de Journalistiek. De Raad voor de Journalistiek is een onafhankelijke instelling voor burgers die klachten hebben over journalistieke activiteiten en niet (of niet alleen) de gang naar de rechter wensen. De Raad is een orgaan van zelfregulering voor de media. Volgens Dijkgraaf – die aan een ernstige vorm van paranoia lijkt te lijden – een samenzwering van politici en afgevaardigden van de linkse kerk. Het voert wat ver om alle namen te noemen van deze raad maar laat ik zeggen dat er maar één politicus tussen zit en dat is Ed van Tijn. De rest bestaat uit deskundigen afkomstig uit de rechterlijke macht, de journalistiek de advocatuur en ga zo maar door. Door de onkunde van Dijkgraaf sloeg hij de plank helemaal mis. En hoewel de presentator van dit forum hem op deze fout wees, bleef Dijkgraaf bij zijn standpunt. Toch leek het wel of hij zich steeds minder op zijn gemak begon te voelen. Alsof hij de absolute genadeklap al voelde aankomen. Alsof dit hele forum een showproces was om hem bruut neer te halen en zonodig onder het hakblok te gooien. De stemming in de zaal was grimmig, vooral door zijn voortdurende aanval op links.
“In Nederland is het gevaarlijk om je mening te verkondigen”, zo sprak Dijkgraaf. Dit herhaalde hij nog zo’n tien keer die middag. Het populisme moet toch echt naar zijn hoofd gestegen zijn, dacht ik nog. Elke week staat in Metro een lege column van Theo van Gogh. Hiermee wil Dijkgraaf aangeven dat het gevaarlijk is om voor je eigen mening op te komen. Maar even later wist hij ons te vertellen dat hij op dit moment geen goede columnisten kan vinden. Dus schrijft hij zelf, onder de zojuist genoemde pseudoniemen, columns in zijn eigen ’Metro’. Terwijl hij deze krant toch zo graag meningloos wilde houden. Hebben wij hier te maken met iemand die meningen toch wil laten ventileren middels columns? Is hier dan nog sprake van objectieve journalistiek als de hoofdredacteur zelf columns gaat schrijven?
Columnisten hebben nooit goed gelegen bij van Dijkgraaf. Behalve Theo natuurlijk. Theo kent iedereen! Theo brengt, of moet ik zeggen bracht, geld op! Af en toe vroeg Dijkgraaf ook aan Van Gogh of het wat minder kon maar ach, Theo was Theo. En daar is de zaak mee afgedaan.
Pats! Daar viel een glas water over de agenda van Jan. Alsof hij het op zijn klompen kon aanvoelen dat er nu iets ging gebeuren waar hij zich geen raad mee wist. Het forum, of misschien beter gezegd het Neurenberg proces, vervolgde met een vraag richting Jan Dijkgraaf over columnisten. Hij zou iemand op straat hebben gezet nadat deze kritiek had geuit over de NS. Na een goede research van ondergetekende, kwam ik erachter dat het een leraar van school betrof! Dat was wel even slikken. Jan keek al angstig in het rond om te zien of hij wellicht ergens stond te luisteren. De columnist Piet Kaashoek zou in dit stuk een vergelijking hebben getrokken tussen de NS en de deportatie van Joden. Laten we het stuk er eens even bijhalen.
‘De volgende stap is de afschaffing van de zitplaatsen in de trein. Staand kun je nu een maal meer mensen tegelijk vervoeren, zoals wij allen weten. Het zullen net geen veewagens worden, maar te denken valt aan een low - budget uitgevoerde rijtuigen met veel ijzer-, kooi – en hekwerk.'
Wordt hier daadwerkelijk een vergelijking getrokken tussen Nazi-praktijken en de NS? Of is het misschien wat vergezocht.
De NS was in elk geval beledigd en trok meteen bij Jan aan de bel die vervolgens de columnist in kwestie ontsloeg.
Dijkgraaf wist ons echter tijdens het forum te vertellen dat alle columnisten in ‘Metro’ mogen schrijven wat zij vinden. Mijn oren begonnen te flapperen en het bloed steeg in mijn kop.
Ik had de betreffende column in mijn hand en greep meteen de interruptie-microfoon.
Ik vroeg hem waarom hij Piet Kaashoek, vanwege kritiek op de NS, dan ontslagen had. Het werd even stil achter de micro van Jan. “Omdat hij kritiek had op de NS en we werken met de NS samen”, zo klonk zijn antwoord. Dus als er commerciële belangen mee gemoeid zijn dan is vrijheid van meningsuiting dus niet meer belangrijk? Jan friemelde eens aan zijn agenda, keek een andere kant op en sprak,:kerel het is geen 1980 meer.” Dat was zijn antwoord en daar kon ik het dus mee doen. Ik was echter tevreden. Een clown herken je immers niet altijd aan zijn schoenen maar eerder aan zijn domme grappen.
Alle columnisten in ‘Metro’ mogen schrijven wat zij vinden. Uiteraard, als Jan ze onder pseudoniem, allemaal zelf schrijft wel.
Soms lees ik nog wel eens ‘Metro’ in de trein. Allereerst om me te ergeren aan het foeilelijke logo (welk genetisch dieptepunt heeft dit ontworpen eigenlijk?) om er vervolgens weer mijn reet mee af te vegen op het toilet. Want dit moet ik toch nog echt over de NS kwijt, als het schijtpapier op is, VUL DAN EVEN BIJ!
