Skyrim Special Edition

Bethesda blaast met de Skyrim Special Edition nieuw leven in een van de beste RPG's van de afgelopen tijd. Skyrim-fans hebben vaak al een driecijferig aantal uren in de game zitten, en met dat in ogenschouw is het de grote vraag of de aanschaf van dit opgefleurde totaalpakket zijn geld waard is.

In 2011 kwam het vijfde deel van de Elder Scrolls-franchise uit: Skyrim. Het was de directe opvolger van het megasuccesvolle Oblivion, dat op zijn beurt voorafgegaan werd door het eveneens zeer goed ontvangen Morrowind. De stijgende lijn die de games sinds Morrowind hebben laten zien bereiken met Skyrim een hoogtepunt, althans, als we de recensies mogen geloven. Toch was Skyrim verre van perfect. Zo had de game op release erg veel last van bugs, erfde het Oblivions zelfde houten-klaas-combat-systeem en waren er klachten over het gebrek aan afwerking, zoals de gerecyclede oneliners en stemmen van NPC's. Die laatste klacht is opvallend als je bedenkt hoe Bethesda destijds pronkte met het aantal stemacteurs (70) dat heeft meegewerkt aan Skyrim, die samen in totaal 60.000 zinnen uitspreken. De Skyrim Special Edition doet op zichzelf niets met dergelijk oud zeer en focust uitsluitend op het grafische aspect. Toch is het pakket in een ander opzicht potentieel erg interessant voor console-gamers dankzij de toevoeging van mod-ondersteuning.

Skyrim Special Edition laat overduidelijk verbeteringen zien op visueel vlak. Deze blinken het meest uit in het detailniveau van textures, water, weereffecten en belichting. De bekende God rays (of jakobsladders), waar we dikwijls kennis mee hebben gemaakt in Fallout 4, zijn in groten getale aanwezig en geven een lekkere boost aan de sfeer van buitenlocaties. Ook is de algehele scherptediepte verbeterd, waardoor de gamewereld net even wat realistischer aanvoelt. Wat erg jammer is, is dat textures van bewegende objecten zoals character models nauwelijks verbetering laten zien. Dit springt nogal in het oog als je na een lekkere buitenwandeling door de geremasterde wildernis opeens oog in oog staat met een NPC en naar een uiterst flets en ongedetailleerd smoelwerk moet kijken. Het is een oud maar welbekend kwaaltje waar eerdere iteraties in zowel de Fallout- als de Elder Scrolls-franchise al mee kampten. De vergezichten zijn prachtig - denk bijvoorbeeld eens terug aan de eerste keer dat je de vault uitstapte in Fallout 3, of in Oblivion na ontsnapping uit de gevangenis de eerste blik wierp op het kleurrijke Cyrodill - maar des te dichter je bij objecten komt, des te lelijker de kleuren en texturen worden. Het zijn dan wel weer zaken die bij uitstek geschikt zijn om met mods aan te pakken. Zo kwam ik een mod tegen die de (grafisch ondermaatse) gezichten van vrouwelijke NPC's een overhaul geeft. Goed, hierdoor zien alle vrouwen in Skyrim er opeens uit als uitgedoste Moulin Rouge-prostituees, maar het toont de flexibiliteit aan waarmee de game te customizen is met behulp van mods.

Skyrim is typisch zo'n game die je jaren na dato schaamteloos nog een keer doorspeelt. Herspeelbaarheid is een belangrijk aspect van de Elder Scrolls- en Fallout-games, het is wat ze voor veel gamers zo aantrekkelijk maakt. De Skyrim Special Edition is een goed excuus om je nog eens te verliezen in een van je favoriete RPG's zonder dat je je oude console van zolder hoeft te halen. In september 2015 werd Bethesda's Fallout 3 toegevoegd aan Xbox' backward compatible-programma en een half jaar later volgde Fallout: New Vegas. Skyrim bleef echter uit, ondanks dat het met 169.581 stemmen de op een na (CoD: Black Ops II) meest gewilde titel was voor het bc-programma van Xbox. Wanneer de game er in die hoedanigheid wél was gekomen had ik het waarschijnlijk met net zoveel plezier nog een keer gespeeld.

En dat brengt ons weer bij de centrale vraag of deze remaster zijn geld waard is voor de extra's die hij biedt. Voor pc-gamers is het antwoord nee, want de verbeteringen zijn voor pc-standaarden simpelweg niet indrukwekkend genoeg. De pc-achterban heeft al sinds jaar en dag de beschikbaarheid over mods, niet in de laatste plaats om de game er beter uit te laten zien. Wat wel interessant is voor pc-gamers is de mogelijkheid om gratis te upgraden wanneer je beschikt over de Legendary Edition. Op die manier is je 'Vanilla Skyrim' al voorzien van goed verzorgde tweaks op grafisch gebied en kun je zelf naar lieve lust verder modden op andere vlakken.

Voor console-bezitters ligt het anders. Het is op grafisch vlak uiteindelijk toch een fikse verbetering. De Vikingesque omgevingen in het hoge noorden van het Tamriel-continent liggen er opnieuw prachtig bij dankzij extra gedetailleerde rotspartijen en bebossing, en de overvloed aan mysterieuze locaties zijn uitnodigender dan ooit tevoren. Het is wel lastig om de vergelijking eerlijk te kunnen maken als het zoals in mijn geval alweer drie á vier jaar geleden is Skyrim voor het laatst te hebben gezien. Na genredefiniërende titels als The Witcher 3 is het moeilijk om de tijdsgeest mee te nemen in je oordeel over deze Skyrim 2.0. Pas als je de versie van toen weer terugziet kun je deze grafische opfrisbeurt echt op waarde schatten. Na onlangs Fallout New Vegas weer even opgestart te hebben werd het pijnlijk duidelijk hoe slecht deze games de tand des tijds hebben doorstaan, temeer ook omdat deze titels het in de eerste plaats al niet van graphics moeten hebben. Het enige lichtpuntje in New Vegas op Xbox One is de drastische daling in laadtijden, iets waar ook deze Special Edition behoorlijk profijt van heeft.

Toen Skyrim in 2011 uitkwam had het ontzettend veel last van framedrops op zowel PlayStation 3 als Xbox 360. Hoe armzalig het ook moge klinken, het is goed om te zien dat de opvolgers van de huidige generatie dit keer in ieder geval zonder problemen de 30 fps weten vast te houden. Ergens wel weer schandalig dat men schijnbaar niet in staat is om een vijf jaar oude game in 60 frames per seconde te laten lopen, maar dat zal naast de relatief verouderde hardware van de consoles ook weer samenhangen met de upgrades die het spel in andere opzichten heeft gekregen.

"Beste 2dope, kap nou eens met dat oeverloze gelul in de ruimte en beantwoord je eigen vraag gewoon even". Vijftig euro is een boel geld voor een opgeleukte heruitgave van een vijf jaar oude game. Voor alleen de grafische upgrade en de drie DLC-pakketten zeg ik: te duur. Wat ook niet helpt is dat mensen die over de originele (last-gen) console-versie beschikken niet op enige korting hoeven te rekenen, dit in tegenstelling tot de pc-tegenhanger. De introductie van mods verandert de zaak echter. Een heleboel gamers gaan een heleboel extra lol beleven aan de nieuwe content die schuilgaat in mods. Voor hen kan het dus wel degelijk de duiten waard zijn, alleen al kijkend naar hoeveel uren de game dankzij mods in potentie weer op weet te slokken. Mods zijn wat dat betreft een grote aanmoediging voor de herspeelbaarheid van Skyrim. Het is jammer dat ook binnen de twee console-versies een aantal significante verschillen zitten.

De PlayStation 4-versie moest het op de releasedag met 38 mods doen, terwijl Xbox One er 120 kreeg. Dit heeft te maken met het feit dat op PlayStation 4 de mods beperkt zijn tot assets van Bethesda zelf, als onderdeel van de zogenaamde Creation Kit, terwijl Xbox One-mods van derde hand afkomstig mogen zijn. Hierdoor lopen PlayStation 4-spelers de creatievere mods mis, zoals de vervanging van draken door Thomas the Tank Engine, of Shia LeBoeufs 'Just Do It' als vervanging voor de Fus Roh Dah-shout.  Dat dit een minpunt is voor PS4 staat buiten kijf, maar er zijn ook veel mensen die beweren dat de betere mods op pc grotendeels afkomstig zijn uit de Creation Kit. De PS4-versie heeft daarnaast ook een aantal zaken in zijn voordeel. Zo heeft de Xbox One-versie merkbaar last van mindere geluidskwaliteit als gevolg van compressie die heeft plaatsgevonden op de audio. Die compressie is op PlayStation 4 niet geweest dus daar klinkt de game beter. Dat is iets wat puur in het voordeel van PS4 spreekt en betekent niets meer dan dat het geluid op PS4 hetzelfde is als vijf jaar geleden op PS3/Xbox 360, en het op Xbox One slechter is geworden. Verder kan de Skyrim Special Edition profiteren van de extra kracht in de PlayStation 4 Pro, waardoor de game in hogere resoluties en met meer grafisch geweld te aanschouwen is.

Conclusie
Het voelt een beetje als zelfkastijding om heel kritisch te zijn voor een lievelingetje als Skyrim, waar je zelf flink wat uren aan gewijd hebt. We moeten deze titel dan ook beoordelen op wat het aanvullend ter tafel brengt zonder te vervallen in nostalgisch sentiment. De toevoeging van mods is reden genoeg om de aankoop van Skyrim Special Edition te overwegen. Het is daarmee vooral aantrekkelijk voor console-spelers die niet bekend zijn met mods, omdat voor veel van hen een nieuwe wereld open gaat. De visuele verbeteringen zijn eerder mooi meegenomen dan dat ze echt wereldschokkend zijn, al moet gezegd worden dat met name de buitenlocaties van Skyrim goed profiteren van de grafische revisie en de speler extra uitnodigen om de wildernis nog een laatste keer af te struinen.

Pluspunten
Minpunten
  • Mods
  • Laadtijden
  • Duur
  • Mod-beperking PS4
Gespeeld op Xbox One, ook verkrijgbaar op PlayStation 4 en pc. Mods worden in deze review niet inhoudelijk besproken, maar houd FOK! in de gaten voor een op handen zijnde special over mods voor zowel Skyrim Special Edition als Fallout 4.