Brexit klemgezet door Noord-Ieren

De Noord-Ierse DUP, gedoogpartner van de Britse Conservatieve minderheids-regering, heeft de garantie gekregen dat Londen niet akkoord gaat met een speciale status voor Noord-Ierland binnen de EU, meldt The Guardian. Daarmee is het praktisch onmogelijk tot om overeenstemming te komen over het openhouden van de grens tussen Noord-Ierland en de Ierse Republiek.

De grenskwestie is een van de zaken die moet worden opgelost voordat de Europese Unie wil overgaan tot het onderhandelen over de toekomstige handelsrelatie met Groot-Brittannië. Komende maand moet worden beslist of er zicht is op een acceptabele oplossing. Ierland eist garanties van de Britse regering dat er geen fysieke grens komt.

Het vooruitzicht van zo'n grens roept in het grensgebied nare herinneringen op aan de zogeheten Troubles aan het einde van de vorige eeuw. Toen werden door pro-Ierse republikeinen en pro-Britse unionisten over en weer aanslagen gepleegd die aan duizenden mensen het leven kostten. Volgend jaar is het twintig jaar geleden dat er een vredesakkoord kwam, maar dat werd gesloten op het fundament van gemeenschappelijk EU-lidmaatschap.

Harde Brexit
Groot-Brittannië stuurt aan op een harde Brexit, waarbij het land tevens de gemeenschappelijke markt en de douane-unie verlaat. Omdat het zo goed als ondenkbaar is dat Ierland de oude Britse overheersers achterna gaat in het verlaten van de EU, wordt de grens met het Britse landsdeel Noord-Ierland dus een EU-buitengrens. En om dan personen maar vooral ook goederen in de gaten te kunnen houden, zal die grens moeten worden bewaakt.

Londen vindt dat de grens 'soepel' moet worden gehouden via het maken van handelsafspraken. Maar volgens Ierland zou het Goede Vrijdag-vredesakkoord uit 1998 daarmee handelswaar worden, en dat zien de Ieren absoluut niet zitten.

De unionistische DUP is dan weer mordicus tegen een speciale status voor Noord-Ierland, omdat de grens daarmee in de Ierse Zee komt te liggen. Dan zouden er dus grenscontroles plaatshebben tussen Noord-Ierland en het Britse vasteland.

Ierland kan in december met een veto de overgang naar de volgende stap in de Brexit-onderhandelingen tegenhouden. En dan kan er dus nog steeds niet over de toekomstige handelsrelatie tussen de EU en het Verenigd Koninkrijk worden gepraat. En ondertussen dringt de tijd, want over zestien maanden verlaten de Britten de EU.