Recht zo die gaat
De cijfers van vorig jaar vielen tegen. Mensen hebben door de zachte winter minder gas verbruikt, en tja, dat zie je. De inkomsten uit accijnzen vallen ook tegen. Dit kan natuurlijk komen door de extra heffingen, maar is volgens mij ook structureel inherent aan zuinigere auto's en auto's die helemaal niet meer op benzine rijden, en auto's die niet meer rijden.
Eigenlijk zou het een goed teken moeten zijn dat er minder gas en benzine is verbruikt. Mensen worden ook aangespoord te isoleren, en het gebruik te minderen waar nodig. Mensen worden aangespoord meer de fiets te pakken, of het openbaar vervoer, en om dichter bij hun werk te gaan wonen. Ook energiegebruik moet omlaag, een doorsnee huishouden heeft steeds meer apperatuur waarvan het verbuik vele malen lager is dan voorheen, al is daar natuurlijk wel een groei van het aantal apparaten wat dat weer een beetje compenseert, er word gekeken naar apparaten die onnodig aanstaan, zelfs als dit een LED-lampje betreft. Maar dat er doorgaans minder verbruikt wordt lijkt me een goed iets.
Behalve voor de schatkist en de cijfers. Want tja, ergens moet er iemand gedacht hebben dat het een kennelijk niet inherent was aan het ander.
Sparen, ook zoiets. Nederland is een van de weinige landen waar je zonder eigen geld een hypotheek kan nemen, maar langzamerhand zal daar verandering in moeten komen. De Nederlanders zullen net als veel andere landen moeten gaan wennen aan sparen waarbij je als je een huis koopt wat eigen geld inlegt. Maar laten veel politici spaargeld nu zien als dood vermogen. Geld moet rollen, geld moet niet stilstaan. De belasting op spaargeld gaat ook nog steeds uit van een fictieve rente van 4%, die als inkomen gerekend wordt. Dit komt er op neer dat je tegenwoordig bang moet gaan worden dat de inflatie je rente inhaalt die ook nog eens zwaarder belast word dan reëel is. Dat er ook niet gekeken word naar HRA, waarvan nog steeds een ontzettend groot deel gaat naar huizen die een doorsnee persoon niet kan betalen kan je op zijn minst interpreteren als twijfelachtig.
De koers lijkt me in dit alles volkomen duidelijk. Er is geen koers, en de belangen zijn compleet tegenstrijdig. Waar er bespaard wordt, wordt belast, wat erop neer gaat komen dat je steeds meer blijft betalen voor minder, en het geld toch ergens naar toe blijft vloeien. Begrotingen en prijzen worden steeds minder transparant, er worden ook steeds minder vraagtekens gezet bij de totstandkoming van prijzen. Eigenlijk heel normale vragen worden niet gesteld, ze worden ontweken.
Mij lijkt het dat als je inzet op iets, dat je dan ook rekening houdt met de gevolgen, en ook aan de burger en/of klant moet uitleggen waar ze voor betalen en hoe dat werkt. Misschien moeten we af van een boel van de vele belastingen, waarbij deze vervangen worden met een minder aantal belastingen die uit te leggen zijn, en waarvan je weet waar het naartoe gaat. Het is ook tijd voor een overheid die zich minder aan de kant schaart van grote industriëlen en banken die niet meedenken met de sociaal maatschappelijke gevolgen van het huidige systeem dat simpelweg zichzelf aan het kannibaliseren is.
Een ding dat me al tijden een doorn in het oog is is het patentsysteem op medicatie. Een nieuw medicijn ontwikkelen kost doorgaans 1,5 miljard EUR. Als er daar geen winst gemaakt kan worden gaat zo'n project doorgaans al niet door. Daarbij kan je je ook afvragen of winst willen maken op zorg en medicatie wel zo maatschappelijk verantwoord is. Is het genezen van mensen nog wel het doel? Kankermedicatie schijnt de meest winstgevende van deze business te zijn. En medicatie die niet winstgevend genoeg is wordt afgestoten of vervangen, afgezien van de vraag. Ook hier lijkt de koers duidelijk. Begrijp me niet verkeerd, knappe koppen moeten beloond worden, maar ik heb het idee dat dat heel goed mogelijk is met een andere benadering.
Is het zo ontzettend moeilijk om deze vraagstukken überhaupt bespreekbaar te maken of mis ik iets? Dit soort zaken zouden top-prioriteit moeten zijn. Maar nee. We hebben een zwartepietendebat en soortgelijk geneuzel wat me zo onderhand heel hard begint te irriteren. En kennelijk gaat het in de omringende landen net zo. En het is niet zo dat dat het minder erg maakt. Integendeel, ik ben van mening dat de grootschaligheid waarop dit gebeurt meer dan schandalig is. Maar misschien is dat ook de onderliggende koers, proberen met angst en verwarring een zo schandalig mogelijk beleid te voeren? Iets anders kan ik er helaas niet van maken.
