review

Genesis Special Deel 1: 1976 - 1982

Joost Melis (Pink_Floyd)
'Turn it on again'

Meer dan vijftien jaar geleden stond Genesis voor het laatst op de planken, naar aanleiding van het album We Can't Dance, tijdens de toenmalige wereldtour 'The Way We Walk'. Fans over de hele wereld hadden hun zinnen daarna gezet op een reünie, en na jaren wachten kwam dan eindelijk hun wens uit.

2007 is voor Genesis-liefhebbers waarschijnlijk het meest bevredigende jaar van de laatste twee decennia. Phil Collins, Mike Rutherford en Tony Banks betraden eindelijk weer het podium. Geflankeerd door oudgedienden Chester Thompson (drums, percussie) en Daryl Stuermer (gitaar, bas) werd de wens van velen werkelijkheid. De supergroep die wereldwijd meer dan 150 miljoen platen verkocht was terug! Nederland mocht zich ook gelukkig prijzen toen de band hier op 1 juli van dit jaar neerstreek in een dubbel en dwars uitverkochte Arena. Na een half uur was het stadion virtueel gevuld met fans en de kaarten vlogen vervolgens voor ridicule prijzen over de Marktplaats- of eBay-toonbank. Meer dan 100 euro per kaart werd vaak makkelijk gehaald. Een teken aan de wand dat de band na al die jaren nog uitermate populair is.


Die avond in Amsterdam nam het trio 55.000 mensen mee terug in de tijd. Een tijdspanne van 1973 tot aan 1991 werd muzikaal overbrugd in 2,5 uur. Uitgesponnen klassiekers waren in balans met het latere, bekendere en meer commerciële werk. Voor velen een genot om live terug te horen.

2007 is niet alleen het jaar dat de heren live weer hun kunnen toonden, ook qua releases is het geen misselijk jaar. Genesis brengt namelijk in 2007 en 2008 drie boxen uit, die bijna uit elkaar spatten van materiaal. Een retrospectief om een dikke 'U' tegen te zeggen. April dit jaar werd het eerste kartonnen pretpakket in de winkels gelegd. 'The Middle Period', 1976-1982. 1976 was het jaar waarin de plek van Peter Gabriel gevuld moest worden. De flamboyante en charismatische zanger voelde zich niet meer thuis in de atmosfeer waarin Genesis zich bevond. Onder andere Phil Lynott, Peter Frampton, Jeff Lynne en David Cassidy deden een gooi naar de vacature van leadzanger van de beroemde progrockband.

Het werd echter drummer Phil Collins die achter zijn drumstel vandaan kroop en naar voren trad als leadzanger. Het eerste album waarop Collins vocaal tot zijn volle recht kwam was A Trick Of The Tail.


Genesis 1976-1982 Box 1



A Trick Of The Tail

Collins op de voorgrond, met volle baard, Rutherford met lang sluik haar, Banks achter een indrukwekkende stellage van keyboards, Hackett als gitarist, plus twee drumstellen. Op het eerste nummer van het liveconcert uit 1976 goochelt Collins nog als een troubadour met een tamboerijn, maar tijdens de tweede track neemt hij al plaats achter zijn geliefde drumset. Zijn lange haar golft op en neer tijdens het rammen op de drums. De bijna drie kwartier durende registratie van dit concert is het juweeltje van de cd/dvd combi A Trick Of The Tail. Een mooi, vers stereogeluid van onder andere 'Cinema Show part II', 'Fly On A Windshield', 'Carpet Crawlers', 'I Know What I Like', 'Los Endos', 'Supper's Ready' en 'Entangled' dat nu ook eindelijk als officiële release beschikbaar is.

De begeleidende dvd bevat naast dit liveoptreden een interview met de bandleden over de situatie in de band met het vertrek van Gabriel en met Collins als nieuwe zanger. Een waardevol re-issue-interview waarin de leden openhartig over de wisseling van de wacht praten. Tevens bevat de schijf de promovideo's van 'Robbery, Assault and Battery', 'Ripples' en 'A Trick of the Tail'.

De cd zelf geeft het geluid van dit toenmalige 'nieuwe' Genesis kraakhelder weer. Geluiden die je op de originele mixen nooit gehoord hebt, laten hun gezicht zien. Het prachtige 'Dance On A Volcano' als opener, maar nu met crispy gitaar en bezwerende en overweldigende keyboardsferen. De stem is ook een stuk helderder, al is het dynamische drumwerk wat afgekoeld van tijd tot tijd. Desalniettemin, een kunststukje!

Waardering:


Wind & Wuthering

In 1976 was Genesis nog behoorlijk snel met het produceren van albums, Wind and Wuthering kwam nog net in december van dat jaar uit. Afgeleid van Brönte's Wuthering Heights, waarvan de laatste zinnen tevens de inspiratie vormden voor de titel van de laatste twee tracks op het album.

De plaat heeft een Nederlands tintje: de opnames vonden namelijk plaats in Hilvarenbeek bij de Relight Studios. En ook op deze plaat heeft Nick Davis zichzelf overtroffen qua remasteren van het origineel: weer een uitermate helder en vol resultaat, dat de progrock van Genesis zeer zeker een extra impuls geeft. Het openingssprookje 'Eleventh Earl Of Mar' lijkt zich in je huiskamer af te spelen. Als Collins daarna zijn zanglijn inzet op 'One For The Vine' hoor je pas goed wat een verschil een digitale remaster kan leveren. Het bijna tien minuten durende epos van de plaat staat bol van de dramatiek, die nu zoveel duidelijker hoorbaar is.

Naast het immer aanwezige re-issue-interview kent deze dvd wat minder noemenswaardige extra's dan A Trick Of The Tail. Twee bootlegvideo's uit de VS en Japan uit 1977, laten een sterk verminderd geluid horen en zijn tevens slecht van beeldkwaliteit. Geen videoclips ditmaal.

Waardering:


...and then there were three...

Gitarist Steve Hackett was het eerste bandlid dat een solo-album afleverde in 1975; voor hem gaf het een gevoel van vrijheid en zelfstandigheid. Iets wat hem langzamerhand aan het twijfelen bracht over zijn plek binnen Genesis. 1977 zou zijn laatste jaar als lid van de band worden en het livealbum Second Out zijn laatste Genesisplaat. De titel van het daaropvolgende studio-album was het resultaat van deze splitsing. Genesis zou voor de komende decennia een trio blijven, waarin de balans tussen het schrijven en musiceren goed verdeeld was. Live werden de hiaten inmiddels opgevuld door David Stuermer en Chester Thompson.

...and then there were three... blijft muzikaal gezien wat achter op zijn beide voorgangers, maar als drie-eenheid bewees de band een sterk geheel te zijn en de potentie te hebben om nog vele jaren veelzijdige muziek te maken. Het psychedelische geluid drijft langzaam verder weg van Genesis en een meer orchestraal geluid neemt de plaats in. 'Follow You Follow Me' is hier een goed voorbeeld van, is nog jaren een publiekslieveling gebleven en komt ook als video terug op de dvd, samen met 'Many Too Many'. De remasters blijven verbluffend werken in deze boxset, luister maar eens naar 'Down and Out'.

De belangrijkste extra op de dvd is de documentaire 'Three Dates With Genesis' die de band volgt gedurende de tour. Alweer een mooi document voor de Genesis-fan. De docu wordt verder bijgestaan door de inmiddels bekende interviews en wat programma's van de tour.

Waardering:


Duke

Duke was het album dat Genesis van de jaren zeventig meesleurde naar de jaren tachtig. De psychedelische klanken waren nauwelijks meer aanwezig en de progrockontwikkelingen implodeerden. Op het album werd eigenlijk een nieuw genre uitgevonden, de progpop. Het geluid werd commerciëler, maar bleef een artistieke stok achter de deur houden. 'Misunderstanding' en 'Turn It On Again' wurmen zich een weg naar de popindustrie, maar langgerekte tracks, zoals de 'Duchess' en 'Duke's Travels' verraadden de afkomst van het trio. De opbouw van de plaat werkt als een perpetuüm mobile, nummers vloeien naadloos in elkaar over en 'Duke's End' bevat dezelfde bombastische geluidsfragmenten als de opener 'Behind The Lines'. Duke is een prachtig coherent album en nog steeds een lieveling van vele Genesis-fans. Het is ook niet voor niets het eerste Genesis-album dat de nummer 1-positie innam in Engeland.

Het toegevoegde materiaal is ook niet misselijk. De video's van 'Duchess', 'Misunderstanding' en 'Turn It On Again' worden vergezeld door het immer aanwezige interview en de bijna veertig minuten durende liveshow in het London Lyceum. 'Behind The Lines', 'Duchess', 'Guide Vocal', 'In The Cage', 'Slippermen', 'Afterglow', 'Dance On A Volcano' en 'Los Endos' passeren de revue. En de jaren tachtig waren begonnen, dat is te zien: bretels, Hawaii-bloesjes, zweetbandjes en foute witte broeken. Het geluid is er niet minder om, een mooi helder geluid ligt er onder dit optreden. De dubbele drumsets blijven ook een genot om naar te kijken en luisteren.

Waardering:


Abacab

Nog een nummer 1-positie in Engeland, en er zouden er nog een paar volgen. Op dit album uit 1981 werd pop het hoofdthema. Abacab is de eerste release die opgenomen is in "The Farm", de eigen studio die de band liet bouwen in Surrey. Hier zouden de toekomstige albums ook hun origine vinden.

Nog meer dan op de voorganger klinkt er een commerciëler en toegankelijker geluid door op Abacab. De insteek van de plaat is minimalistischer in zekere zin, langdradige keyboardarrangementen werden overboord gegooid, net als de uitgesponnen baslijnen en zijweggetjes die op het eerdere materiaal in overvloed aanwezig waren. Tevens bevat de plaat enkele behoorlijk saaie nummers, zoals 'Man On The Corner'. 'Like It Or Not' en 'Who Dunnit?' Weinig spannende composities die meer als opvulling lijken te dienen en zielloos klinken. De eerste stuiptrekkingen van de uitgave hebben nog wat pit in zich en weet nog te boeien. Al zijn de Earth, Wind and Fire blazers wel even wennen in 'No Reply At All'.

De dvd is al niet bijzonder ditmaal, alleen de 'plichtmatige' extra's staan op de schijf gebrand. Video's van 'Abacab', 'No Reply At All', 'Keep It Dark'en 'Man On The Corner' en een re-issue-interview van een kwartiertje. Wel leuk om te kijken als je wilt weten waar de naam van het nummer en het album vandaan kwam en hoe dit nieuwe geluid ontstond. Ook de anekdote dat de band in Leiden elke keer werd uitgefloten als ze een Abacab-track speelden, is wel een grappige toevoeging. Het is vooral jammer dat de heren er niet voor hebben gekozen om het 'Three Sides Live'-materiaal op deze dvd te zetten.

Waardering:


Bonus Discs

Even opsommen: 'Evidence Of Autumn' (B-kant 'Duke'), 'Open Door' (B-kant 'Duchess'), de lo-fi klinkende 'Pigeons', 'Inside and Out' (van de EP 'Spot The Pigeon' uit 1977), 'Naminanu' (B-kant, 'Keep It Dark'), 'Vancouver' en 'The Day The Light Went Out' (dubbele B-kant 'Many Too Many'), 'It's Yourself' (B-kant 'Your Own Special Way'), 'Submarine' (B-kant 'Man On The Corner') en 'Paperlate', 'You Might Recall', 'Me and Virgil', 'Match Of The Day' (van de EP 3x3 uit 1981). De laatste twee waren niet aanwezig op het Archives II materiaal en zijn hier gelukkig wel toegevoegd. Een zeer mooie verzameling voor de Genesis-gek dus.

De dvd is een stuk kaler helaas, alleen de (geplaybackte?) video van 'Paperlate' en het interview over deze boxset (5 minuten) vullen de groeven van dit schijfje. Een beetje een tegenvaller gezien de mogelijkheden aan extraatjes die de fans nog hadden kunnen krijgen.

De twee discs zijn verpakt in een mooi vormgegeven boekwerkje met begeleidende teksten over elk album. De coverart van de platen en enkele foto's zijn kunstig verwerkt in het geheel. Het geheel misstaat zeker niet in je cd-rek.

Waardering: