CD/DVD: Opeth - Blackwater Park - Legacy Edition
Het Zweedse Opeth heeft dit jaar wat te vieren. De band werd 20 jaar geleden opgericht, maar daarnaast is het aankomende zomer tien jaar geleden dat de formatie rondom zanger/gitarist Mikael Åkerfeldt de Fredman Studios in Gotenburg indook om één van de meest legendarische metalplaten ooit op te nemen, Blackwater Park (welke overigens uiteindelijk in 2001 zou verschijnen). De band grijpt deze dubbele gebeurtenis aan voor een speciale heruitgave inclusief DVD en een 'best of' tour, 'Evolution XX - An Opeth Anthology', waarbij het album integraal wordt gespeeld.
Op de eerste plaats moeten we nog maar afwachten of we hier in Nederland het album echt helemaal live te horen krijgen. Het afgelopen optreden tijdens Paaspop in Schijndel was (waarschijnlijk vanwege de tijd) gewoon een festival-optreden. Op de tweede plaats, wat is er eigenlijk zo speciaal aan deze Legacy Edition?
Vormgeving
De heruitgave zit in een gelikte booklet. De kenners hadden al gezien dat bovenstaande plaatje een andere afbeelding is dan de originele hoes uit 2001. Travis Smith (niet te verwarren met de voormalige drummer van Trivium) tekende namelijk op verzoek van Åkerfeldt nieuw artwork. Smith is met zes albums ongeveer de vaste stylist van de band te noemen en tekende voor vele andere grootheden waaronder Cradle of Filth, Death en Devin Townsend. Zijn tekeningen zijn prachtig, maar alleen dat gegeven maakt geen speciale editie, dus er is meer. Åkerfeldt schreef zelf speciaal drie pagina's met korte memoires over hoe lui ze vroeger eigenlijk waren, hoe ze ooit bijna door een junkie van een gitaar zijn beroofd, over de ultieme samenwerking met Steve Wilson van Porcupine Tree en dat de titel van de cd is gepikt van de naam van een onopgemerkte Duitse Deep Purple-achtige hardrock groep die begin jaren zeventig slechts één album had uitgebracht. (Åkerfeldt is een verwoed verzamelaar van obscure rockplaten op vinyl uit de jaren '60 en '70.) Voorts legt hij uit waarom juist deze cd een re-issue verdient. 'I guess what I'm saying is that we and many with us consider this album as something special'. Aan het einde schrijft hij ook nog: 'I am reluctant to do reissues for no reason whatsoever, but I think this album deserves it.' Het klinkt allemaal best oprecht, hoewel bekend is dat van latere albums ook reeds speciale digi-pack versies zijn uitgebracht met een bijbehorende dvd.
Bonustrack
Aan de reguliere cd is een bonustrack toegevoegd. Het gaat om een live-versie van de opener van het album, 'The Leper Affinity'. De immer pretentieuze en grappige Åkerfeldt kondigt aan met: 'I am the Eros Ramazzotti of Sweden. And I am also a genius when it comes to music.' Waar de opname is gemaakt, vermeldt het boekje niet, maar het is een strakke uitvoering, zoals we in wezen van de band gewend zijn. Op het outro met piano na, klinkt het nagenoeg als de studio-versie. Het is een leuk extraatje, maar fans zitten waarschijnlijk op echt nieuw materiaal te wachten. Daarvoor zullen ze zich moeten wenden tot de game 'Gods of War 3' waarvoor de band wel een nieuw nummer opnam, 'The Throat Of Winter'. Zo'n nieuwe studio-track had eigenlijk op deze speciale editie ook niet misstaan.
DVD
Het echte extraatje van deze speciale uitgave is de dvd met een bijna 35 minuten durende documentaire met 'the making of'. Het woord 'documentaire' is wellicht iets te groot, want het zijn vooral sfeerimpressies en interviews. Desondanks is het een vermakelijk geheel geworden, waarbij tegen het einde ook enkele korte, maar unieke live-beelden (van een handcamera) zijn te zien van een optreden in een kleine club in het Zweedse plaatsje Borås.
Een aardig aspect dat naar voren komt, is het leiderschap van Åkerfeldt. Hij schrijft vrijwel alle teksten en muziek. Eigenlijk is hij onmisbaar, omdat Opeth nu eenmaal voor een groot gedeelte wordt gekenmerkt door zijn zangkunst; mooie cleane partijen en een brute, maar heldere grunt. Inmiddels is hij het enige originele lid sinds de oprichting. Naast hem bestond de line-up bij de opnamen van deze cd uit: Martin Mendez (bas), Peter Lindgren (gitaar) en Martin Lopez (drums). Reeds acht andere muzikanten gingen deze heren voor, en inmiddels zijn Lindgren en Lopez vervangen door respectievelijk Fredrik Åkesson (o.a. Tiamat en Arch Enemy) en Martin Axenrot (tevens de huidige drummer van Bloodbath, een extreme deathmetal-band waar ook Åkerfeldt deel van uitmaakt). Mendez is nog steeds van de partij en sinds enkele jaren is er ook een vaste toetsenist in de band, Per Wiberg (o.a. Spiritual Beggars).
Åkerfeldt vertelt letterlijk dat hij geen dictator is. Mendez en Lopez beamen dit door te vertellen dat aan hun ideeën zeker gehoor wordt gegeven. De beelden erna laten echter zien hoe Åkerfeldt beide muzikanten instrueert in de richting zoals hij het wil hebben. Het is wellicht meer van de jaren na 'Blackwater Park' dat de songwriting democratischer is geworden, maar met Wiberg en Åkesson heeft de band er momenteel dan ook meer muzikaal talent bij. Zo schreef Åkesson het album 'Watershed' (2008) vrijwel in zijn geheel.
Wat ook leuk is om te zien, is de samenwerking met Steve Wilson. Het excentrieke boegbeeld van het avantgardistische Porcupine Tree typeert de muziek van Opeth als 'sophisticated deathmetal'. Terwijl hij achter de mengtafel een zakje chips leeg eet, luistert hij aandachtig naar een gitaarpartij die Åkerfeldt aan het inspelen is. Wilson produceerde niet alleen speciaal de zang- en gitaarpartijen, maar zong zelf ook mee en speelde piano en gitaar. Dat zien we overigens niet terug in deze 'docu'.
Naast het beeldmateriaal bevat de dvd ook het reguliere album. Om de muziek volledig tot zijn recht te laten komen over een 'surround set', zijn de nummers voorzien van een nieuwe 5.0 audio mix. De mensen met uiterst gevoelige oren kunnen dan ook nog hun favoriete standaard bepalen, Dolby Digital of DTS.
Liefde en commercie
Het probleem met een speciale uitgave is, dat het meestal riekt naar commercie. Doen ze het nu echt voor de fans of is een extra zakcentje mooi meegenomen? Laten we maar van een bepaalde oprechtheid uitgaan en het zo zien, dat Opeth met deze re-issue graag met de fans het feit wil vieren dat tien jaar geleden een wereldplaat werd opgenomen. Het gebaar had waarschijnlijk iets meer waarde gekregen, wanneer er echt 1 of 2 nieuwe studiotracks als bonus aan waren toegevoegd. De beoordeling? De cd kennen we reeds, die was en is de dikke vijf sterren meer dan waard. Wat resteert zijn de vormgeving en de dvd zelf. De amusementswaarde daarvan is uiteindelijk wel een ruime voldoende waard. Voor degene die de cd nog niet in huis hebben een mooie reden om editie aan te schaffen, en tja, de ware freaks moeten gaan afwegen of ze hun collectie up-to-date willen houden.
