Rogue One - A Star Wars Story
Met Rogue One duikt de Star Wars-franchise voor het eerst een zijstraat in, met een verhaal dat niets meer vertelt over de familie Skywalker dan wat we allang weten. Maar de eenvoud van dit verhaal met de doeltreffende wijze waarop het verteld wordt maken van deze spin-off een onverwacht indrukwekkende toevoeging aan het geheel.
"Kom, laten we een prequel-film maken. Eentje die vertelt wat er zich afspeelde vóór A New Hope." Je zou wellicht denken dat dat idee allang een keer geopperd, uitgevoerd en afgebrand is. Sterker nog; drie keer. Maar toch is dat wat John Knoll, een visual effects-tovenaar bij ILM, voorstelde bij de producers van de Star Wars-films. In de openingstekst van George Lucas' eerste Star Wars-film staat immers dat de Rebellen met succes een strijd hebben gevoerd om de blauwdrukken van de Death Star te stelen. Wat er met die ontwerpen gebeurt is daarna uitgebreid verteld, maar wie waren die rebellen en hoe verging het ze in die strijd? Volgens Knoll was dat een interessant onderwerp voor een losstaande film, en dat waren de executives bij LucasFilm met hem eens. Zijn idee werd ontwikkeld tot wat inmiddels de eerste niet-episode uit de (live-action) Star Wars franchise is: Rogue One.
Nadat de franchise vorig jaar terugkeerde met The Force Awakens leek het alsof het de komende jaren een flink partijtje uitmelken zou worden voor Disney, sinds vier jaar eigenaar van Star Wars: niet alleen zijn episodes 8 en 9 inmiddels onderweg, maar daar tussendoor worden losse 'anthology'-films uitgebracht, die de wereld verder verdiepen en verhalen vertellen die niet noodzakelijkerwijs de reguliere saga volgen. Dat levert natuurlijk argwaan op van fans die al eens - nota bene door George Lucas zelf - teleurgesteld zijn: worden de films wel de moeite waard, of simpele cash grabs voor de Muis? Als Gareth Edwards' Rogue One een indicatie is, valt er niets te vrezen: hoewel geen onderdeel van de Skywalker-saga, is de film wel degelijk volwaardig onderdeel van de Star Wars-wereld en doet qua verhaal, stijl en uitvoering niet onder voor zijn voorgangers.
In Rogue One ligt de focus op Jyn Erso (Felicity Jones). Zij is de dochter van de wetenschapper die de Death Star gebouwd heeft, en ze raakt uiteindelijk betrokken bij een missie die als doel heeft de blauwdrukken van dat ding te stelen. Dat maakt haar een avonturier in oorlogstijd, maar niet eentje die het altijd wat kan schelen wat het Galactic Empire aan het doen is; volgens haar valt het je niet op dat de Empire-vlaggen overal gehesen zijn als je simpelweg niet omhoog kijkt. Ze is onverschillig, nadat ze haar ouders verloor op jonge leeftijd, en is opgevoed door een verzetsstrijder die haar uiteindelijk ook in de steek liet. Er is daarin een vergelijking te maken met Rey, de centrale figuur uit The Force Awakens, die eigenlijk ook niemand (meer) had maar uiteindelijk een doel vond in het verzet. Reys verhaal is grootser dan dat van Jyn (het is immers onderdeel van een trilogie), en Rogue One draait minder om Jyn dan Episode VII om Rey draait, maar Jyns verhaal is dan ook niet Jyns verhaal: het is het verhaal van een groep rebellen die de ontwerpen van de Death Star steelt. Een rechttoe, rechtaan avontuur, eigenlijk, en in die simpele opzet heel geslaagd.
Rogue One is immers een losstaande film, maar toch ook weer niet. Voor een niet-episode zit deze film, letterlijk qua verhaal en figuurlijk qua beleving, toch wel dicht tegen George Lucas' eerste ruimteavontuur aan. Er zijn geen flashy vernieuwingen, hippe trucjes om de film semi-modern te maken of hordes aan nieuwe figuren, werelden en verhaallijnen. Het is gewoon een simpele prequel voor A New Hope, en in zijn eenvoud de beste van de vier.
Niet dat er niets nieuws te zien valt, natuurlijk, maar al het nieuwe is naadloos verwerkt in het oude: van nieuwe troopers en voertuigen tot politieke subplots en zelfs de muzikale score: Michael Giacchino gebruikt bekende elementen uit John Williams' diverse Star Wars-thema's, maar geeft er wel een eigen draai aan, waardoor het niet aanvoelt als meer van hetzelfde. En Edwards doet eigenlijk precies hetzelfde: Rogue One bevat meer bekende elementen dan verwacht mocht worden, maar krijgt daardoor juist diepte, zonder aan te voelen als fan service. En door niet te zijn overladen met pretmomentjes is het juist de ideale fan service, want het is een aanwinst voor de franchise: Rogue One is een stevige, ruwe oorlogsvertelling, met goede actie, spannend avontuur en de juiste hoeveelheid emotie. Het probeert niet meer te zijn dan het moet zijn en die focus, samen met de natuurlijk aanvoelende connectie met de andere films, maakt het zo sterk.
Rogue One laat zien dat Disneys besluit om gewoon veel meer met Star Wars te doen dan simpelweg een nieuwe trilogie uitbrengen misschien wel een hele mooie zet is geweest: het hoeft niet uit te lopen op een flater. Gareth Edwards heeft dat met deze eerste spin-off bewezen. Als Rogue One en The Force Awakens indicatief zijn voor de komende jaren aan Star Wars-releases, zitten we voorlopig wel goed.