Coronacrisis nekslag voor tientallen miljoenen dagloners

Het Rode Kruis is bezorgd over de gevolgen van de coronacrisis voor de twee miljard dagloners in de wereld die voor hun levensonderhoud afhankelijk zijn van dagelijks, tijdelijk werk. Deze mensen worden ’s ochtends langs de weg opgepikt om op een bijvoorbeeld bananenplantage of in de bouw te werken, maar door de coronamaatregelen komt veel werk te vervallen of is het niet uit te voeren. Hun inkomen valt daardoor per direct weg en meestal is er ook geen sociaal vangnet, waardoor tientallen miljoenen mensen geen manier hebben om aan eten te komen. Meer dan 60% van de beroepsbevolking in de wereld is afhankelijk van dagloon. “De gevolgen van de crisis worden nu pas echt zichtbaar voor grote groepen dagloners, wiens banen wegvallen. Het zijn de mensen die leven van dag tot dag, die elke dag erop uit moeten om aan eten te komen. Zij verliezen hun vaak al wankele bestaanszekerheden nu definitief,” aldus Juriaan Lahr, hoofd Internationale Hulpverlening van het Rode Kruis.

“De impact op het dagelijkse leven van gewone mensen is ontzettend groot. In de stad zijn het bijvoorbeeld de schoenenpoetsers, mensen in de bouw en het personeel in kleine koffiehuizen, die hard geraakt worden,” vertelt Marijke Twerda, die zes jaar werkt voor het Rode Kruis in Ethiopië en met lede ogen de gevolgen aan ziet. In dit land gelden nog altijd strenge maatregelen om het coronavirus tegen te gaan. “Op het platteland kunnen door de coronamaatregelen de boeren niet naar de markt om hun zaden te verkopen. Hier krijgen mensen geen uitkering als ze hun baan verliezen en vallen ze in een diep gat. Je ziet mensen die eerst goed rond konden komen nu wanhopig op zoek naar werk of inkomsten.”

Naast de nieuwe groepen kwetsbare mensen die hulp nodig hebben, heeft de coronacrisis de armoede, voedselonzekerheid en inkomensongelijkheid in de hele wereld vergroot. Het aantal mensen dat honger lijdt, zal eind dit jaar met 130 miljoen zijn toegenomen. In landen waar een conflict woedt, leven nu al miljoenen mensen met weinig of geen toegang tot gezondheidszorg, voedsel, water en elektriciteit. Zij hebben ook te maken met torenhoge prijzen voor de basislevensbehoeften en kampen met een verwoeste infrastructuur. De impact van corona kan leiden tot een vicieuze cirkel van inkomensverlies, waardoor armoede en honger toenemen. Uit een enquête van het Internationale Rode Kruis in Nigeria gaf 95 procent van de ondervraagden aan dat hun inkomsten terugliepen sinds de uitbraak en in Irak 83 procent. Ook de bijna 80 miljoen vluchtelingen wereldwijd lijden onder de gevolgen van de coronacrisis: zij verliezen hun baan of leven op plekken met veel mensen op elkaar, waar de hygiënische omstandigheden sowieso te wensen over laten.

“Het virus maakt geen onderscheid en slaat overal in de wereld toe, maar de effecten worden sterker gevoeld in de meest kwetsbare landen. Gebieden met slechte hygiënische voorzieningen, nauwelijks zeep of stromend water en waar mensen per dag hun eten bij elkaar moeten zien te verdienen. De volledige omvang van de pandemie en de impact ervan zullen steeds zichtbaarder worden en we weten ook dat het einde van de crisis nog lang niet in zicht is. Dit vraagt om een ongekende krachtinspanning van iedereen: we zijn bezig met een sprint en een marathon tegelijk,” zegt Lahr.

Wereldwijd zet de hulporganisatie zich in voor de strijd tegen het coronavirus en ondersteunt ze de meest kwetsbaren in deze moeilijke tijden. Het Rode Kruis helpt mensen die werkloos zijn geworden door de crisis met voedsel- en hygiënepakketten. Of zorgt voor tijdelijk onderdak of hulp in quarantainelocaties, waar dagloners soms terechtkomen onderweg terug naar huis nadat ze hun baan in een ander land of andere regio kwijt zijn geraakt. Vanaf het allereerste moment dat het virus opdook zet de hulporganisatie ook in op de essentiële voorlichting over hygiëne: van de ‘vrijwilligers op wielen’ in Noord-Korea die op de fiets naar afgelegen gebieden gingen om de mensen te informeren over de ziekte tot lessen handen wassen. Verder biedt het Rode Kruis medische hulp en ondersteunt ziekenhuizen in landen met een verzwakte gezondheidzorg. Voor de hulpverlening in de 153 landen waar het Rode Kruis actief is, is 2,9 miljard euro nodig. Het Rode Kruis heeft aan het begin van de crisis Giro 7244 geopend voor de hulpverlening in Nederland en in de wereld. Intussen is er meer dan 6,5 miljoen euro gedoneerd.