'Scheiding recht en staat in geding door rechters'

IcoonVolgens rechtssociologe prof. dr. L. de Groot-van Leeuwen schuren rechters steeds dichter tegen politiek en bestuur aan. Ze wijst er op dat er steeds meer rechters komen die tevens politicus of beleidsadviseur zijn. Een onwenselijke situatie vindt de professor, want zo komt hun onafhankelijkheid en onpartijdigheid in gevaar.

L. de Groot-van Leeuwen sprak vandaag tijdens haar toespraak bij de aanvaarding van het hoogleraarschap Rechtspleging aan de Radboud Universiteit Nijmegen. Ze waarschuwde dat het vertrouwen in de rechterlijke macht gemakkelijk verloren kan gaan doordat de scheiding tussen kerk, recht en staat - de basis van de Nederlandse democratie - steeds vaker door rechters aan hun laars wordt gelapt. De kersverse hoogleraar wees er op dat er al rechters zijn die naast hun ambt lid zijn van de Eerste Kamer. Tal van rechters zitten in beleids- en adviescommissies. Rechters in opleiding hebben niet zelden een tweede baan als adviseur van politieke partijen.

De Nijmegse hoogleraar stelt dat de rechterlijke macht ''veel te weinig doet aan het behoud van vertrouwen van gewone mensen''. Onderzoek heeft uitgewezen dat laagopgeleiden veel minder vertrouwen in rechtspraak hebben dan hoger opgeleide mensen. De Groot-van Leeuwen is verbaasd dat rechters zich nog nooit afgevraagd hebben hoe dat komt, laat staan dat er onderzoek naar is gedaan. De hoogleraar: ''De rechterlijke macht is niet onaantastbaar: net als de politiek kan ze getroffen worden door een populistische revolte, die het vertrouwen in rechters grondig zal aantasten. Daarom moeten ze hun tijd alleen steken in de relatie met de bevolking en de rechtspraak zelf, en niet in andere zaken''.