Het einde van de televisie

DragonFire stuurde via de submit de volgende column in:

Het is acht uur in de avond en ik maak een wandeling door mijn buurt. Rond deze tijd is het stil op straat, en kijkend door de ramen zie ik uitgezonderd van een enkeling die zijn hond uitlaat iedereen op de bank zitten kijkend naar de tv-buis. Het is merkwaardig hoe in een korte tijd de mens gewend is geworden aan dit ritueel. Daar waar in de vroegere jaren van de televisie er slechts enkele kanalen beschikbaar waren, zijn er tegenwoordig tientallen themakanalen onder de knop van de afstandsbediening verborgen. Naast de publieke omroep zijn er de Nederlandse commerciële zenders en alsof dat niet genoeg is, kan je tegenwoordig de keuze maken of je een middeleeuwse veldslag wil bijwonen of de insecten uit de rimboe wil bestuderen.

De keus is enorm, en toch, elke keer als ik de knop van de televisie omzet, lijkt het erop alsof ik alleen de keus heb tussen reclame over een vernieuwd wasmiddel en een scheermesje met zo veel mesjes zodat je in één haal direct je gehele baard inclusief haren, welke pas over tien jaar behoren te groeien, wegscheert.

In het tweede kwartaal van 2010 stegen de inkomsten uit reclameblokken met 14,5% ten opzichte van een jaar eerder. We hebben het hier over een bedrag van 242 miljoen euro. Wordt onze avond dan verpest door directeuren die door ons zo veel mogelijk reclame voor te schotelen zichzelf elk jaar een nieuw huis in een warm oord cadeau kunnen schenken? Kort gezegd, nee. Het ironische van het geheel is dat wij meer reclame om de oren gegooid krijgen doordat er meer keus is. Meer zenders betekent dat de koek gedeeld moet worden.

De slag om de kijker is nog nooit zo hevig geweest en om al die dure en mooie programma’s te betalen moet er meer reclame getoond worden. Reclame die doordat er meer en meer zenders beschikbaar zijn steeds minder oplevert per minuut. Waar gaat dit dan allemaal heen? Krijgen wij over een aantal jaren alleen nog maar een paar minuten inhoud tussen uren reclamegeweld, of krijgen wij straks helemaal geen programma meer waar niet een stel studentes door de politie in de boeien wordt geslagen omdat zij een ander kleur shirtje aan hebben dan de huiskleur van een biermerk die de polo van de presentator kleurt? De ouderwetse werkwijze van televisie is voorbij. Mensen willen programma’s wanneer zij het willen zien en niet een voorgeschotelde televisie-avond. Mensen willen Boer zoekt Vrouw kunnen kijken terwijl zij in de trein op weg naar hun schoonouders zijn. Mensen willen die insecten uit de rimboe bestuderen in de lunchpauze op kantoor. Mensen willen de keus uit een onuitputtelijke bron van programma’s en mensen willen dit kunnen bekijken wanneer het ze uitkomt.

Laat dit nou totaal tegen het oude model van de bestaande omroepen in gaan. Zij zijn gewend de avond voor jou in te delen en kijken dan achteraf welk programma op welk tijdstip de meeste kijkers trekt. Zij zijn gewend de mensen zo lang mogelijk te hypnotiseren zodat zij zo lang mogelijk naar de reclameblokken blijven kijken. Maar tegelijkertijd zorgt de vraag aan variatie ervoor dat er meer en meer zenders komen. Vroeg of laat zal dit model omvallen en wie zich niet heeft aangepast kan zijn deuren sluiten. Zoekgigant Google heeft al een systeem dat zij de markt in willen drukken “Google TV”. Met dit systeem kan je internetten op jouw tv of direct YouTube filmpjes bekijken (tevens ook in handen van Google). Zou dat dan de toekomst zijn? Programma’s gestreamd over internet rechtstreeks te bekijken op het grote scherm in de huiskamer. Of wanneer je toch plots tijdens GTST richting werk moet, het via een Android-telefoon in de trein verder volgen. Natuurlijk wil Google ook centen zien voor al dit moois. De programma’s worden voorzien van persoonsgerichte reclames dwars door de filmpjes heen. Via slim programmeerwerk zal er in de achtergrond een reclame voor BMW worden getoond of de nieuwe smaak drinkontbijt. Google zal weten wat wij zoeken op internet, weten wat wij kijken op de televisie en ook nog eens via positiebepaling weten waar wij op zaterdag uit eten gaan.

Maar wellicht zijn we dan wel eens af van het eeuwige zappen tussen zenders om een interessant programma te vinden. Ik ben weer aangekomen bij mijn huis. Plof neer op de bank en pak mijn afstandsbediening. Voorlopig geniet ik nog even van het zorgvuldig samengestelde avondprogramma met reclameblokken van slechts tien minuten.