Column: Nooit meer afhankelijk
Op de wenslijst van alle dingen die je in je leven kunt doen, staat het beoefenen van jury-sporten bij mij op de allerlaatste plaats (Allen: dat is nog eens een dekselse wending in een betoog! Ik: Inderdaad, nou en?). Waarom? Omdat je je, als je er een beetje bij wilt horen, helemaal de ziekte moet trainen om vervolgens tijdens grote toernooien afhankelijk te zijn van het humeur of de nationaliteit van de juryleden en het op dat moment heersende politieke klimaat. Zal je altijd zien, heb je voor het WK Ballet met Ballen in Brussel een ingewikkelde manoeuvre voorbereid, beledigt Balkenende zijn collega Verhofstadt daags voor het evenement door de hem aangeboden Waterzooi tijdens een banquet terug naar de keuken te sturen en te vragen om een 'lekker balletje in de jus.' Knappe jongen die onder die omstandigheden wereldkampioen Ballet met Ballen weet te worden.
Wij zijn in het leven in vrijwel elke situatie medeafhankelijk van anderen bij het vinden van geluk. Op school zijn het docenten die niet altijd objectief te werk gaan, thuis zit ook iedereen je in de weg en over relaties hoef ik het al helemaal niet te hebben. Voor wie werkt is het allemaal nog veel duidelijker: de baas en de collega's lopen je ook allemaal voor de voeten. Probeer maar eens een goed idee op je werk te verkopen. Of ze vinden het geen goed idee, of ze willen er allemaal iets aan veranderen zodat het ook een beetje hun idee wordt. Om je helemaal paars aan te ergeren. Dus dan steek je maar weer een sigaret op. En terwijl je de eerste dampen je longen intrekt denk je bij jezelf: 'zak allemaal maar helemaal lekker de stront in met zijn allen.'
Maar dan kom je erachter dat je niet alleen afhankelijk bent van veel te veel mensen om je heen, maar ook nog eens van die sigaretten. Die afhankelijkheid maakt het nogal lastig om je geluk te vinden. Want jouw genialiteit komt helemaal niet uit de verf. Daar raak je gefrustreerd van en dan steek je er maar weer één op.
Ik vind afhankelijkheid een vervelende gedachte. Als je werkloos bent, ben je afhankelijk van de sociale dienst. Ik ben liever vrij, dat niemand me wat kan maken. Dat ik, als het me niet bevalt, kan zeggen: 'donder maar op, ik ga wat anders doen.'
Maar dat is heel moeilijk. Want overal, met alles heb je met anderen te maken. Behalve met roken. Want roken is alleen maar van jezelf. Je steekt er één op als schouderklopje, een moment voor jezelf. Na frustratie, bij spanning, of als beloning voor iets simpels. Maar tijdens dat roken gaat het toch malen: straks ben ik een gefrustreerde ouwe lul, die niets bereikt heeft in het leven en zittend achter het raam een plastic slang in zijn neus probeert te proppen.
De gehele anti-rook lobby in de westerse wereld probeert je met behulp van verteerde longfoto's en ingewikkeld klinkende aandoeningen te overtuigen dat het gezond is om te stoppen met roken. Maar dat moet de insteek helemaal niet zijn. En ook dat boek van Alan Carr kan de prullenbak in. Het gaat namelijk over de prestatie, de lange termijn, de overwinning. Stoppen met roken, daar is iedereen het over eens, is razend moeilijk. Wie het lukt, kan de hele wereld aan. Die heeft uiteindelijk niet alleen schone longen, maar vooral zelfvertrouwen: 'Ik heb een grootse prestatie geleverd, het is me gelukt.'
Het mooie is: je bent van niemand afhankelijk, je kunt het helemaal zelf doen. Als het lukt is er niemand die met jouw succes aan de haal kan gaan (leuke woordspeling, Eb!). Het is jou gelukt, jij hebt het geflikt. Denk je eens in wat dat met je doet, wat je vervolgens nog meer zou kunnen. Wij rokers hebben het maar getroffen: wij kunnen stoppen om onszelf een enorme self confidence boost te geven. Hebben die saaie niet-rokertjes niet. Je hebt namelijk drie soorten mensen. Niet rokers, daar moet je met een grote boog omheen lopen want daar is meestal geen lol aan. Rokers, prettig in de omgang, humor, halen net zo vaak een rondje als jij, blijven in de regel ook te lang hangen. En ex-rokers, wilskrachtige en zelfverzekerde types, geestig, helder, tolerant en aardig.
Ik ben inmiddels een kleine maand gestopt. Cold turkey. Geen pleisters, geen laserstralen, geen kauwgum, geen sigaretten. Wie ik het vertel, zegt steevast: 'Knap, hou vol.' Mijn vastbeslotenheid is groot, ik zal het echt nog wel moeilijk krijgen, maar met deze nieuwe benadering heb ik tenminste duidelijk het gevoel dat ik iets aan het opbouwen ben, in plaats van aan het afbreken. Want 'stoppen met roken' klinkt afbrekerig, en je moet tenminste het idee hebben dat je wat opbouwt.
Zo, heb ik deze column nu eigenlijk misbruikt om mezelf nog eens te overtuigen van de rechtheid van het pad waarop ik mij begeef? Ja en nee. En indien ja, who cares? Stel dat deze column één lezer overhaalt om te stoppen met roken...
