Poolse gerechtelijke hervorming in strijd met EU-wetgeving

Het Europese Hof van Justitie heeft  een aantal aspecten van de controversiële hervorming van de rechterlijke macht in Polen uit 2019 vernietigd. Het hoogste Europese gerechtshof in Luxemburg oordeelde dat het in strijd was met het EU-recht en wees daarmee een klacht van de Europese Commissie toe. De Poolse regering reageerde verontwaardigd.

Minister van Justitie Ziobro zei tegen persbureau PAP dat de belangrijkste rechtbank van de EU corrupt was. Zijn vonnis is niet geschreven door rechters, maar door politici. Het besluit is ook een duidelijke schending van de Europese verdragen, waar hij verder niet op ingaat.

Het HvJ had bezwaar gemaakt tegen een regeling volgens welke het lidmaatschap van Poolse rechters in partijen en andere organisaties openbaar kan worden gemaakt. Het Europese Hof van Justitie oordeelde dat dit een onrechtmatige inbreuk op de privacy was. Met name het tuchtcollege voor rechters, dat inmiddels is afgeschaft, zou hun onafhankelijkheid hebben ondermijnd. Vanuit het oogpunt van critici was het doel van de kamer om politiek ongewenste rechters te verwijderen.

Verdere procedures tegen Polen hangende
Er lopen nog verschillende andere procedures in verband met de Poolse justitiële hervorming, en de Europese Commissie houdt nog steeds enkele miljarden euro's achter uit het Corona-wederopbouwfonds vanwege haar zorgen over het Poolse rechtssysteem.

De Poolse regering is ondanks internationale kritiek al jaren bezig met het herstructureren van de rechterlijke macht in het land. De Europese Commissie heeft herhaaldelijk geklaagd over de hervormingen. Omdat Warschau weigerde eerdere uitspraken van het HvJ uit te voeren, legde de rechtbank binnen de nu besliste procedure uiteindelijk een boete op van een miljoen euro per dag. De straf werd in het voorjaar gehalveerd omdat Polen inmiddels enkele wijzigingen heeft aangebracht in het gerechtelijk apparaat. Met de uitspraak van vandaag vervalt de dwangsom om formele redenen.