Schot in nucleair overleg met Iran
Diplomaten in Wenen melden vooruitgang in de onderhandelingen met Iran over zijn omstreden nucleaire programma. Iran en de Verenigde Staten zouden het voorlopig eens zijn geworden over een formule die het voor Teheran moeilijker moet maken kernwapens te maken door zijn materiaal daarvoor aan Rusland in bewaring te geven.
Een ander teken van vooruitgang is dat de onderhandelaars in de overlegronde in december voor het eerst een overzicht hebben opgesteld waarin wordt aangegeven op welke terreinen overeenstemming kan worden bereikt en waar nog naar oplossingen moet worden gezocht. De volgende onderhandelingsronde tussen Iran en de vijf permanente leden van de Veiligheidsraad plus Duitsland staat 15 januari gepland in Genève.
Westerse landen verdenken Iran ervan stiekem te werken aan kernwapens. Iran ontkent dit in alle toonaarden, maar onderhandelt over beperkingen van zijn atoomprogramma om af te komen van economische en financiële sancties die het land verlammen. De besprekingen zijn al twee keer verlengd omdat de onenigheid hardnekkig blijkt te zijn.
Het voornaamste geschil betreft het verrijken van uranium door Iran. Verrijkt uranium kan gebruikt worden als brandstof voor kerncentrales, maar ook als basis om een kernwapen te maken. Om te zorgen dat Iran over zo min mogelijk materiaal hiervoor beschikt heeft Washington voorgesteld dat Teheran een groot deel van zijn voorraad verrijkt uranium in bewaring geeft aan Rusland. Iran heeft steeds gezegd hier niet aan te willen, maar volgens de diplomaten is Teheran nu in principe toch akkoord. De partijen steggelen nog wel over de hoeveelheid verrijkt uranium die in Iran mag blijven. Het land heeft nu een voorraad die voldoende is voor verscheidene bommen en Washington wil dat aanzienlijk verminderen.
Waar nog geen overeenstemming over is, is het aantal machines dat Iran zou mogen behouden om uranium te verrijken. De VS willen dat Iran het huidige aantal gascentrifuges meer dan halveert tot ongeveer 4500, of zelfs minder als ze door geavanceerdere modellen worden vervangen. Iran wil volgens de diplomaten niet verder gaan dan een reductie van twintig procent, zodat achtduizend centrifuges zou behouden.
Twee andere onopgeloste kwesties zijn de ondergrondse verrijkingsfabriek Fordo en de onlangs gebouwde kernreactor van Arak. De VS en hun bondgenoten willen dat Fordo een andere functie krijgt omdat het niet of moeilijk vanuit de lucht is aan te vallen; de kernreactor van Arak zou anders moeten worden opgezet omdat de installatie nu genoeg plutonium kan produceren voor enkele kernbommen per jaar.
De onderhandelaars hopen voor begin maart in grote lijnen overeenstemming te bereiken en mikken op een definitief akkoord voor 1 juli.
