'Werkschuw tuig' doet handen Oost-Oekraïners jeuken

In Kiev en het westen van Oekraïne lijkt het soms van wel, maar lang niet alle Oekraïners zijn uit op de val van president Viktor Janoekovitsj. Veel inwoners van het industriële oosten van het land staan achter de president en verliezen hun geduld met de al dagen demonstrerende westerlingen. "Het wordt tijd om het Maidan leeg te vegen en de zweep eens over die uitvreters te leggen", klaagt mijnwerker Aleksej Dzjoegastranskiy over de betogers op het bezette Onafhankelijkheidsplein.

"Terwijl wij zwoegen in de mijn en onze levens op het spel zetten, staken zij in Kiev en brengen Oekraïne om zeep", mort de 46-jarige inwoner van Jenakiyevo. Die stad ligt in het Russischgezinde oosten van Oekraïne, een hele andere wereld dan het eurofiele westen.

Het oosten spreekt Russisch, kijkt naar Russische zenders en kan zich geen bestaan voorstellen zonder de economische banden met de grote buur. Het Kremlin bespeelt die loyaliteit al jaren om te voorkomen dat Oekraïne zich tot het Westen wendt.

De arbeiders in de verouderde mijnbouw en zware industrie in Oost-Oekraïne menen dat zij van toenadering tot de Europese Unie weinig heil hebben te verwachten. Hun broodheren overleven de economische liberalisering niet die de EU eist, denken de oosterlingen. En onthoudt Rusland zijn buur het tot dusver goedkope gas, dan raken bedrijven én inwoners in het nauw.

"Wie ons onze banden met Rusland ontneemt, zet ons een van onze benen af", waarschuwt de 33-jarige voorman Vladimir Toporov. "Op één been kunnen we niet naar Europa lopen."

Demonstraties tegen de regering-Janoekovitsj trokken in de miljoenenstad Donetsk tot dusver maar een handvol mensen. Een schril contrast met de honderdduizenden betogers in de hoofdstad.

Maar die demonstranten, onder wie veel studenten, zullen volgens de afdelingsvoorzitter van de Partij van de Regio's van Janoekovitsj van een koude kermis thuiskomen. Had de president eind november het samenwerkingsverdrag met de EU getekend, dan was de economie onderuit gegaan en 'de samenleving ontploft'. "En de studenten van het Maidan, die nog nooit een kopeke hebben verdiend, zouden de eerste slachtoffers zijn geworden."

De aanleiding voor de massale demonstraties was de beslissing van president Janoekovitsj om af te zien van een zogeheten associatieakkoord met de EU, en in plaats daarvan de betrekkingen met Rusland aan te halen. Moskou had de regering in Kiev daarvoor sterk onder druk gezet.