'Geen vrouw als priester, wél als kardinaal'
Het zal elkeen duidelijk zijn dat Paus Frans I een frisse wind door het Vaticaan wil laten waaien. Voor die paar sufferds die het nog niet volledig door hebben, is er nu Evangelii Gaudium, oftewel Vreugde van het Evangelie, de eerste exhortatie van de Argentijnse pontifex. Daarin breekt hij op vrij radicale wijze met zijn voorgangers.
Het belangrijkste is de nieuwe koers die Fransciscus wil gaan voeren op bestuurlijk gebied. In tegenstelling tot zijn 265 voorgangers wil hij het bestuur decentraliseren en het pauselijke ambt minder macht geven: "In plaats van nuttig te zijn, heeft overdreven centralisatie het leven van de kerk en haar missionering bemoeilijkt."
Zoals gewoonlijk hakt de huidige pontifex flink in op het kapitalisme. Hij beklaagt zich dat de economie gekenmerkt wordt door uitsluiting en ongelijkheid: "Vandaag valt alles onder de wetten van de competitie en het recht van de sterkste, waarbij de machtigen azen op de machtelozen."
Op andere vlakken is Franciscus een stuk milder dan zijn voorgangers. Zo is hij nog steeds tegen abortus, maar erkent hij dat de kerk 'weinig heeft gedaan om vrouwen in moeilijke situaties voldoende bij te staan, zeker als het leven dat in hen groeit het gevolg van verkrachting of extreme armoede is'.
Desondanks staan bepaalde doctrines buiten kijf. Zo ook het verbod op vrouwelijke priesters: "Dat alleen mannen priesters mogen worden, als een teken van Christus de Echtgenoot die zichzelf geeft in de Eucharistie, wordt niet ter discussie gesteld." Ook laat hij zich negatief uit over secularisme: "Niemand mag eisen dat religie beperkt blijft tot het innerste van het privéleven, zonder invloed op sociale en nationale zaken."
Het verhaal krijgt overigens nog een interessante coda, bij monde van de aartsbisschop Léonard. Hoewel hij zijn baas steunt in het verbod op vrouwelijke priesters, zegt de Belgische primaat tegen Soir Magazine: "Hoewel alle kardinalen in praktijk ook bisschop zijn, waarom zouden, in theorie, als ook leken kardinaal kunnen worden, vrouwen dat niet kunnen? Daarom zeg ik: vrouwen als priester? Neen! Vrouwen als kardinaal? Ja!"
En dan nu de uitleg waar jullie op hebben zitten wachten: een exhortatie is een soort van beleidsprogramma van de paus. In de exhortatie wordt geen officiële doctrine voorgesteld. De meeste exhortaties, waaronder deze, worden gegeven in antwoord op een bisschoppensynode.
