Hallo Osama, hoe is het nou?
Na gesprekken met bomen - "Hallo eik, hoe voel jij je vandaag? Heb je het conflict met de grote beuk al bijgelegd?" - wil Irene nu gesprekken gaan voeren met terroristenleiders - "Hallo Osama, had jij nou één of twee zoetjes in je thee?." In de kern heeft Irene nog een punt ook.
Is Irene gek? Zou kunnen. Iemand die met bomen praat, is op zijn zachtst gezegd een beetje vreemd in mijn optiek. Maar veel kwaad kan het niet. Ach nee, natuurlijk is ze niet gek. Ze gaf een interview aan de Volkskrant van afgelopen zaterdag waarin ze een uitgebreide en zeer gedegen visie op het begrip leiderschap poneert. Zoals gebruikelijk halen alleen de opvallende passages het nieuws en die zijn voldoende om de voormalige prinses gemakkelijk af te serveren als een dwaas.
Toegegeven: het klinkt ook wel wat gek in eerste instantie. Het voorstel van Irene dat de westerse leiders gaan praten met de top van Al-Qa'ida. Wat zal het een prachtige plaatjes opleveren. Bush en Blair die Osama en Zawahiri begroeten in een ruimte die een kruising is van een grot en een 5-sterrenhotel. Volgens Irene "valt er ontzettend veel te bespreken." Dat is een waarheid als een oude eik natuurlijk.
Haar opmerkingen worden door velen, ook op het forum, meteen weggezet in de categorie "Hersenspinsels van een zweverige muts die de grip op de realiteit is kwijtgeraakt." Bovendien zijn veel mensen van mening dat je nooit en te nimmer moet gaan onderhandelen met terroristen omdat je ze daarmee legitimeert. Met het eerste bezwaar ben ik gauw klaar: als zweverige mutsen iets zeggen dat de moeite waard is dan is er geen enkele reden om daar niet over na te denken. Het tweede argument is een stuk interessanter maar tegelijkertijd nogal orthodox: stel dat besprekingen nou iets opleveren dat de wereldvrede ten goede komt? Die terroristen zijn er, ze richten veel schade aan en als praten kan helpen, waarom dat niet? Bovendien: door Afghanistan en later Irak binnen te vallen als reactie op 11 september zijn de terroristen toch al lang gelegitimeerd?
Door met ze te praten, neem je ze inderdaad serieus. Dat is even slikken maar wat is er eigenlijk op tegen? De aanslagen en de doden, dat is allemaal geen kattenpis maar bloedserieus. Irene vindt dat je moet luisteren naar wat de ander beweegt. Dat we af moeten van de klassieke vijandsbeelden en Al Qa'ida de kans moeten geven om die te doorbreken. En andersom natuurlijk. Anders verandert er nooit iets. Irene zegt dat we niet in onze eigen waarheid moeten blijven zitten.
Ik kan er niks aan doen maar vindt dat ze eigenlijk wel een punt heeft. Je kan in ieder geval niet zeggen dat de strijd die er momenteel tegen terrorisme wordt gevoerd nou zoveel heeft opgeleverd. De voormalige prinses vertolkt mijn levensmotto over geweld: "Het geweld wordt in stand gehouden. Twee kanten doen hetzelfde, dat is in elk geval niet de oplossing."
Besprekingen zullen ook niet direct een oplossing bieden maar het één sluit het ander niet uit. Wat kan het eigenlijk voor kwaad om het denken over vijanden eens over een wat andere boeg te gooien? Misschien moeten we eens over onze eigen waarheid heenstappen en een prinses die geen prinses meer is, maar volgens mij ook echt meer dan een zweverige muts, het voordeel van de twijfel geven.
