FOK!filmblik: Yippee Ki-Yay, Motherfucker
Het was juli 1988 toen het allereerste Die Hard-film in de Amerikaanse bioscopen verscheen. Inmiddels is het een kwart eeuw later en zijn we toe aan deel vijf uit de succesvolle reeks. Bruce Willis was in 1985 doorgebroken met zijn rol van David Addison Jr. in de serie Moonlighting. Ook was hij te zien in afleveringen van Miami Vice en The Twilight Zone en speelde hij een uitgerangeerde popheld uit de zestiger jaren in de tv-film The Return of Bruno. Na prima rollen in de Blake Edwards-films Blind Date en Sunset kwam in Nederland in november 1988 de doorbraak op het witte doek voor de sympathieke acteur, die geboren werd op een Amerikaanse legerbasis in Idar-Oberstein, in het toenmalige West-Duitsland.
Die Hard - Yippee Ki-Yay, Motherfucker!
Toen John McTiernan in 1988 plaatsnam op de regiestoel voor zijn film Die Hard was de Koude Oorlog tussen Amerika en de Sovjet Unie nog gaande. McTiernan had in 1986 als debuut de horrorfilm Nomads met onder meer Adam Ant en Pierce Brosnan uitgebracht en had in het daaropvolgende jaar naam gemaakt met zijn spectaculaire actiefilm Predator. In Die Hard, gebaseerd op het boek Nothing Lasts Forever van Roderick Thorp uit 1979, draaide het om de New Yorkse politieman John McClane die op kerstavond een afspraak heeft met zijn vrouw Holly. John heeft met zijn vrouw afgesproken in het Nakatomi Plaza in Los Angeles, het kantoor van Holly's baas Takagi. Nadat ze elkaar eindelijk in het feestgedruis hebben gevonden krijgt het tweetal ruzie en John besluit om een rustig plekje in het kantoor op te zoeken om even bij te komen.
Ondertussen wordt het kerstfeest hevig verstoord als Hans Gruber met zijn bende het gebouw binnenvalt en alle aanwezigen, op de slapende John McClane na, in gijzeling neemt. De criminelen willen de firma 640 miljoen dollar lichter maken en gaan op meedogenloze wijze tekeer. McClane heeft echter het voordeel dat niemand weet dat hij zich ook in het gebouw bevindt en gaat op gerafineerde wijze de strijd met de bende Oost-Duitsers aan. Die Hard werd de nieuwe standaard voor actiefilms. De hoofdrolfiguur was niet langer een wandelende spierbal of een tot de tanden bewapende maniak (of een combinatie van die twee), maar een normale herkenbare persoon die bereid is door het vuur te gaan om zijn geliefde uit de klauwen van de misdadigers te redden.
Een belangrijk aandeel in de spectaculaire actiefilm Die Hard was te danken aan het hoogstaande camerawerk van Jan de Bont. Van de Bont is bekend dat hij graag referenties maakt naar het oeuvre van Stanley Kubrick en zo kunnen we in Die Hard ook duidelijke links zien met bijvoorbeeld A Clockwork Orange. Zo horen we in beide films meerdere variaties van de Negende Symfonie van Beethoven en is ook het liedje 'Singing In the Rain' in beide films te horen. Die Hard zou worden gemaakt met een budget van 28 miljoen dollar en zou wereldwijd zo'n 140 miljoen dollar opbrengen. Voor de Duitssprekende markt werd de film behoorlijk aangepast. Zo waren de Oost-Duitse terroristen opeens Europeanen genoemd en kregen de schurken ook Engelse namen. Zo werd Hans Jack, Karl werd Charlie en Heinrich heette opeens Henry.
Het scenario voor Die Hard werd oorspronkelijk geschreven als een vervolg op Predator. McTiernan wilde eigenlijk Arnold Schwarzenegger voor de film zien te strikken maar pas nadat zowel Schwarzenegger, Sylvester Stallone, Burt Reynolds en Richard Gere voor de hoofdrol hadden bedankt kwam Bruce Willis in beeld. Naar later bleek een uitstekende keuze.
Die Hard 2: Die Harder
Twee jaar na het verschijnen van het succesvolle eerste deel werd het tijd voor een vervolgfilm. De Finse regisseur Renny Harlin, die eerder naam had gemaakt met Nightmare On Elm Street IV: the Dream Master, mocht ditmaal plaats nemen op de regiestoel en leverde met Die Hard 2: Die Harder een sterk vervolg op de eerste film. Oorspronkelijk zou Die Hard 1-regisseur John McTiernan ook het vervolg gaan regisseren, maar hij had het te druk met zijn film The Hunt for Red October.
Het verhaal van Die Hard 2 speelt zich precies een jaar na het eerste deel af. John McClane is inmiddels agent geworden in Los Angeles en staat op kerstavond op zijn vrouw te wachten op Dulles Airport in Washington. Zoals we van McClane gewend zijn is hij uiteraard weer op het verkeerde moment op de verkeerde plek. Een terroristische bende neemt het vliegveld over en dreigt vliegtuigen neer te laten storten als hun eisen niet worden ingewilligd. Helaas voor het tuig zit John McClanes vrouw in één van die vliegtuigen en rust John niet voor hij de laatste misdadiger een flinke portie lood te vreten heeft gegeven. En dat gaat uiteraard niet zonder slag of stoot.
Waar de eerste Die Hard zich volledig afspeelde in een flatgebouw is er met een vliegveld als locatie een stuk meer diversiteit en krijgt onze held wat meer bewegingsvrijheid, wat vaak leidt tot zeer spectaculaire actiemomenten. Die Hard 2 was gebaseerd op het verhaal 58 Minutes Pour Vivre van Walter Wager, die eerder naam had gemaakt als schrijver van de spionagethriller Telefon in 1977. Na het grote succes van Die Hard werd de vervolgfilm gemaakt met een budget van 70 miljoen dollar. De film zou wereldwijd zo'n 240 miljoen dollar opbrengen. Werden er in de eerste Die Hard-film 18 mensen over de kling gejaagd, aan het einde van de tweede film stond de dodenteller op 271!
Toen Die Hard 2 in een bioscoop in Pretoria in Zuid-Afrika werd vertoond had men ter promotie van de film een vliegtuigje op het dak van de bioscoop gehezen. Helaas zorgde deze vertoning voor meerdere botsingen in het autoverkeer in de omgeving van de bioscoop.
Die Hard With a Vengeance
Na Die Hard 2 zou het vijf jaar duren voor er een vervolg zou verschijnen. Die Hard With a Vengeance was gebaseerd op het verhaal Simon Says van Jonathan Hensleigh. Hensleigh had het verhaal oorspronkelijk geschreven als een actiefilm met Brandon Lee. Nadat deze in 1993 was overleden wilde men het script gebruiken voor de vierde deel van de Lethal Weapon-reeks. John McTiernan mocht weer plaatsnemen op de regiestoel en kon kiezen uit meerdere scenario's. Zo kreeg McTiernan ook een verhaal aangeboden waarin een aantal terroristen een cruiseschip kapen. Dit scenario zou later gebruikt worden voor de film Under Siege met Steven Seagal.
Die Hard With a Vengeance opent met de vrolijke sixtiesmuziek van Lovin Spoonful. De Summer In the City wordt echter ruw verstoord als er een enorme bom ontploft in een warenhuis. Ook met John McClane gaat het niet zo goed. Hij is geschorst, zijn huwelijk lijkt ten einde en McClane is zwaar aan de drank geraakt. Dan wordt de politie opgebeld door ene Simon die een aantal opdrachten in petto heeft voor McClane. Dat deze Simon over een nogal vreemde vorm van humor beschikt blijkt als hij de getergde agent in zijn boxershorts door Harlem laat lopen met een bord om zijn nek met de tekst 'I Hate Niggers'. Winkeleigenaar Zeus Carver (Samuel L. Jackson) weet McClane ternauwernood te redden uit de handen van een bende zwarte jongeren en wordt vanaf dat moment tegen wil en dank ook betrokken bij de raadselachtige spelletjes van de mysterieuze bommenlegger. Simon blijkt de broer te zijn van Hans Gruber, de terrorist die in de eerste Die Hard-film vliegles kreeg van McClane. Gaandeweg ontdekt McClane dat de terroristen een geheel ander doel hebben dan men verwacht, namelijk de goudvoorraad van de federale bank van New York.
Die Hard With a Vengeance was het eerste deel in de reeks die niet tijdens de kerst afspeelt. John McTiernan overwoog om de ontploffing in het warenhuis uit de film te halen omdat vlak voor de première de bomaanslag in Oklahoma City plaatsvond. In eerste instantie wilde McTiernan Laurence Fishburne voor de rol van Zeus Carver maar hij weigerde deze. Toen hij later alsnog interesse toonde voor de rol was deze al vergeven aan Jackson.
Live Free or Die Hard
Na Die Hard With a Vengeance zou het twaalf jaar duren voordat er een vervolg zou komen. Het verhaal van Die Hard 4.0 speelt zich achttien jaar na de eerste film af. John McClane brengt zijn dag door met het bespioneren van zijn tienerdochter Lucy en haar vriendje. Nadat de FBI is aangevallen door hackers krijgt McClane de opdracht om een bekende hacker naar het hoofdbureau te brengen. Dit is echter gemakkelijker gezegd dan gedaan. Een medogenloze bende heeft het op de hacker gemunt en wil hem koste wat kost een kopje kleiner maken. Wat volgt is een dodelijk kat-en-muisspel met veel spectaculaire actie.
De plot van de film is bedacht door Doug Richardson, die eerder ook het scenario voor de tweede Die Hard-film schreef. De werktitel voor de film was Die Hard: Tears of the Sun, maar Willis wilde de subtitel gebruiken voor een andere film waarin hij meespeelde. De opnames van de film gingen niet zonder slag of stoot. Zo werd Willis bij de opname van een vechtscène in een liftschacht iets te hard op zijn oog getrapt en moest de acteur, op advies van een arts, enkele dagen rust in acht nemen. Bij een andere opname raakte Willis' stuntdubbel Larry Rippenkroeger zwaargewond toen hij van acht meter hoogte op straat viel en enkele botten in zijn gezicht brak. Die Hard 4.0 was de eerste film waarbij de soundtrack niet was gecomponeerd door Michael Kamen. Kamen was in 2003 overleden. Gedeelten van zijn composities zijn echter wel terug te vinden in de nieuwe soundtrack van Marco Beltrami. Die Hard 4.0 was tevens de eerste film in de reeks die zich niet op één locatie afspeelt. Mocht je trouwens nieuwsgierig zijn hoe regisseur Len Wiseman eruitziet, let dan goed op de piloot in de F35.
Wat is de favoriete Die Hard-film van de FOK!film-lezers?
De afgelopen week vroegen we jullie in de poll wat jullie favoriete Die Hard-film is. In totaal werd er 192 keer gestemd. Het resultaat is zeer duidelijk: Die Hard is met 88 stemmen (45.8%) overtuigend de favoriet onder onze stemmers. Die Hard With A Vengeance volgt op de tweede plaats met 63 stemmen (32.8%). Die Hard 2: Die Harder kreeg 21 stemmen (10.9%) en staat daarmee vlak boven Die Hard 4.0 (Live Free Or Die Hard) die 20 maal (10.4%) als beste uit de reeks werd aangeklikt.
