Meer nachtcontroles tegen olielozingen Noordzee

Om olielozingen in de Noordzee tegen te gaan zou de kustwacht vaker 's nachts moeten surveilleren en monsters nemen. Dat vergroot de pakkans, stelt misdaadeconoom Ben Vollaard van Tilburg University maandag in de Volkskrant.

Schepen lozen jaarlijks ongeveer een half miljoen liter olie in de Noordzee, vooral 's nachts, blijkt uit een analyse die Vollaard maakte van de bevindingen van kustwachtvliegtuigen over de afgelopen twintig jaar. Hij onderzocht in opdracht van de sectie milieucriminaliteit van de Politieacademie de manier waarop schippers de regels voor olielozing ontduiken. Volgens hem weten schippers dat de kustwachtvliegtuigen 's nachts niet kunnen zien of een vlek olie is en dat de pakkans daardoor verwaarloosbaar is.

Vollaard wijst er verder op dat de boetes voor illegale lozingen in omringende landen 'tientallen malen' hoger zijn dan in Nederland. Een Belgische en een Franse rederij zijn onlangs voor anderhalf miljoen euro beboet.

Het aantal vlekken op zee neemt sterk toe na zonsondergang. In het najaar is 's ochtends voor zonsopgang eveneens een golf van lozingen waarneembaar. Dit patroon toont volgens Vollaard aan dat het gaat om illegale olielozingen, en niet om algen, zeewier of ondiepe zandbanken. De vlekken worden vooral waargenomen op de doorgaande scheepvaartroutes en rond de vaarroutes naar IJmuiden, Rotterdam en Antwerpen.

De pakkans wordt vergroot als kustwachtpiloten een boei uitwerpen die 's nachts een monster neemt van een verdachte vlek bij een schip, oppert Vollaard. Een boot of helikopter van de kustwacht kan die boei later oppikken. In Zweden zijn daar volgens hem al positieve resultaten mee geboekt.

Het aantal illegale lozingen op de Noordzee is sinds 1992 wel met ruim driekwart gedaald, door betere controles, milieuvriendelijker gebouwde schepen, betere afgiftemogelijkheden in de haven en een groter milieubewustzijn bij de bemanning. Maar de daling kan ook komen doordat schippers hun afval in andere gebieden lozen.

Illegale lozingen tasten het zeeleven aan. Bijna de helft van de dode zeevogels op de Noordzeestranden is met olie besmeurd.