Het Olympische Faillisement

Het beeld staat nog haarscherp op mijn netvlies; een donkere man die dreigt te verzuipen tijdens zijn poging om zich te plaatsen voor de kwartfinales van de 100 meter vrije slag. De man komt uit Equtoriaal-Guinee en heet Eric Moussambani Malonga. Vol goede moed is hij afgereisd naar Sydney en in zijn dromen wint hij de gouden medaille en zwemt hij mensen als Ian Thorpe, Alexander Popov en Pieter Van Den Hoogenband op grote afstand. Zwemmen kan hij eigenlijk niet, maar hij moet en zal de eindstreep halen, al wordt het zijn dood. Het publiek op de tribunes ziet dit gebeuren en begint hem vol passie aan te moedigen. Al spartelend bereikt hij de finish. De tijd is niet van belang, hij heeft het gehaald en krijgt een staande ovatie. Op zijn niveau heeft hij een topprestatie geleverd en het publiek voelt dat aan.

Lima Azimi mocht vorig jaar meedoen aan de wereldkampioenschappen atletiek in Parijs. Het was een gebaar van de IAAF (de internationale atletiek federatie voor de leken) aan het Afghaanse volk. Azimi had de verschrikkingen van het Taliban-regime meegemaakt, maar nu was ze bevrijd en mocht ze meedoen aan het wk. Van de organisatie mocht ze nieuwe schoenen kopen en voor het eerst in haar leven stond ze op een echte atletiekbaan. In haar trainingsbroek en op haar sportschoenen liep ze naar een tijd van 18 seconden en 37 honderdsten en het publiek stond op de banken. Zelf was ze niet onder de indruk van de tijd, maar toch stond ze in het middelpunt van de belangstelling.

Beide gevallen zijn mooie voorbeelden van de ware Olympische gedachte meedoen is belangrijker dan winnen. Helaas lijkt deze oude Griekse leus achterhaald. In 1920 werd het nieuwe motto ingevoerd 'Citius, Altius, Fortius', wat zoveel betekent als 'Sneller, Hoger, Sterker'. In eerste instantie was het bedoeld om de sporters te inspireren tot grootse daden in gedachte van de Olympische Eed. Helaas lijkt vandaag de dag dat laatste van minder belang. Winnen is belangrijker dan meedoen en niet meedoen is al helemaal geen optie.

Een aantal weken geleden viel de Australische topzwemmer van het startblok en werd gediskwalificeerd. Dat kan gebeuren, want zelfs Thorpe maakt fouten. Helaas voor hem gebeurde dit op een uiterst ongelukkig moment, namelijk tijdens de kwalificatiewedstrijden voor de Olympische Spelen. Craig Stevens plaatste zich voor de 400 meter in Athene dankzij het foutje van Thorpe. ‘Pech gehad’ was de reactie van velen en ze hadden gelijk. Nu wil het feit dat Thorpe in zijn eigen land een absolute held is en dat hij weinig fout kan doen. Al snel kwamen er reacties dat Thorpe een wildcard moest krijgen en anders moest meneer Stevens zijn plaatsje maar vrijwillig afstaan aan Thorpe. Toen hem naar die mogelijkheid gevraagd werd meldde Thorpe dat hij Stevens niet onder druk wilde zetten, maar als Stevens zijn plaats zou afstaan, dan zou hij het zeker in overweging nemen. Met een beetje kwade wil kun je horen dat Stevens zijn plaats gewoon moet afstaan aan Thorpe, want hij is de beste.

De populariteit van het zwemmen in Australië kun je vergelijken met de populariteit van het schaatsen hier in Nederland. Ook hier kennen we plaatsingswedstrijd voor de Olympische Spelen. De afkorting OKT was zo ongeveer het meest uitgesproken woord in de aanloop naar de Spelen van Salt Lake City. Grote winnaar bij de mannen was Jochem Uytdehaaghe en hij mocht op drie afstanden meedoen. Op dat moment was hij nog niet de grote meneer die hij nu is en zo her en der gingen stemmen op om toch maar Romme en Ritsma de 5000 meter te laten rijden, ze waren immers de nummers één en twee van de Spelen in Nagano. Gelukkig kwam deze gedachte niet op bij de KNSB en het NOC/NSF, Uytdehaaghe had op het juiste moment gepiekt en werd gewoon afgevaardigd, terecht zo bleek naderhand.

Mocht Stevens om welke reden dan ook besluiten niet te starten op de 400 meter, laat de Australische zwembond dan degene die achter hem eindigde in de kwalifiactie naar Athene sturen, die heeft in die race immers beter gepresteerd dan Thorpe. Het IOC zou een modderfiguur slaan als men hem een wildcard zou geven, hij heeft een kostbare fout gemaakt op een ongelukkig moment en daar moet hij maar mee leren leven. Maar alsjeblieft bewaar de wildcards voor de Moussambani’s en Azimi’s onder de sporters, want vooral zij zijn het die de Olympische Spelen tot iets moois maken. Thorpe doet al mee op een aantal andere afstanden. Ik wil genieten van het aandoenlijke gestuntel en gespartel van bij voorbaat kansloze mensen uit exotische oorden, zij sporten namelijk wel in de ware geest van de Olympische Spelen; meedoen is belangrijker dan winnen.