Moderne helden

Laten we eens teruggaan in de tijd, terug naar 1948. De tweede wereldoorlog ligt net achter ons en de nieuwe vijand heet het Communisme. Terwijl men in heel Europa langzaam vordert met het opbouwen van de verwoeste steden, rijdt er een selectief groepje helden door Frankrijk, allen op zoek naar het allerhoogste, de gele trui. Aanvankelijk ziet het er goed uit voor de Fransen Louison Bobet en Jean Robic. Met grote voorsprong beginnen ze aan de grote bergetappes en niets staat een Franse eindoverwinning in de weg. De onlangs overleden Belg Brik Schotte en de Italiaan Gino Bartali mogen vechten om de derde plaats.

Italië is op dat moment in rep en roer. De Communistische leider Togliatti wordt vermoord en er dreigt een opstand. De toenmalige premier Gasperi voert hoog overleg met het Vaticaan. Het katholieke Italië mocht onder geen beding een Communistische heilstaat worden. Afgesproken wordt dat de vrome katholiek Bartali gevraagd moet worden de Tour te winnen om de aandacht van het volk af te leiden. In een barre tocht in verschrikkelijk weer trekt het peleton over de Alpencols richting Brainçon. De renners worden gegeseld door slagregens en bittere kou. Bobet neemt als eerste het iniatief en pakt een aantal minuten voorsprong op Bartali.

Dan gebeurt het onmogelijke. Gino Bartali schakelt een tandje bij en rijdt het hele peleton op grote achterstand en wint de Tour uiteindelijk met grote voorsprong op nummer twee Brik Schotte. In Italië barst een groot volksfeest los en het gevaar van een Communistische revolutie is geweken. Gino Bartali werd een levende legende vanwege zijn heroïsche gevechten op de fiets.

Stiekem hoop ik dat ik dat soort dingen ooit zelf mag meemaken. Een wielrenner die vanuit geslagen positie de favorieten op grote achterstand rijdt en de harten van iedereen steelt. Dit jaar zal dat er helaas niet van komen. We leven in een tijd waar zakelijkheid het wint van romantiek en heldendaden. De verpersoonlijking van deze zakelijkheid is een Texaan, Lance Armstrong. Berekenend rijdt hij rond en zo af en toe mogen er een aantal mensen wegrijden. De verloren tijd pakt hij wel terug in de bergen of in de tijdrit. Iedere kans op een verrassing wordt op voorhand geëlimineerd, niets wordt aan het toeval overgelaten.

Een ploegentijdrit wordt talloze malen gereden, iedere bocht moet bekend zijn, iedereen moet zijn taak weten. Het resultaat van deze grondige voorbereiding mag bekend zijn, hij rijdt iedere concurrent op grote achterstand. Een ander voorbeeld is de inmiddels beruchte kasseienstrook secteur pavé de Erre, 2800 meter beuken over steentjes uit vergane tijden. Waar outsiders als Menchov, Moreau en Iban Mayo betrokken raakten bij valpartijen, kwam Armstrong als één van de eersten over de kasseien heen. Alleen Hamilton en Ullrich konden volgen, de rest moest heel hard doortrappen om het verlies te beperken. Lance had de steentjes verkend en wist dat hij zo op relatief eenvoudige wijze een aantal concurrenten kon uitschakelen.

Puristen spraken er schande van; werd er vorig jaar niet gewacht toen Lance viel? Daar heeft Lance echter geen boodschap aan. Hij is naar Frankrijk en België gekomen voor één ding, zijn zesde Touroverwinning is het enige dat telt. Wat anderen van hem vinden interesseert hem niet. Hij is op een maniakale en haast autistische manier bezig met de voorbereiding van zijn queeste. Verhalen over doping, vreemdgaan en hufterigheid kunnen hem uiteindelijk niet deren.

Velen in Frankrijk, maar ook daarbuiten hopen dat Armstrong dit jaar zal falen. Zijn koele manier van koersen berooft de sport van zijn romantiek. Hij is té goed om er een interessante Tour van te maken, niets lijkt zijn zesde eindoverwinning in de weg te staan en eerlijk gezegd hoop ik ook nog dat het hem lukt. De Tour is zo groot en zo belangrijk geworden dat alle romantiek is ingewisseld voor geld en publiciteit. De Tour is een afspiegeling geworden van de hedendaagse consumptiemaatschappij en het is niet verwonderlijk dat een Texaan daarin alleenheerser is. Heldenverhalen zoals die van Bartali zullen niet meer plaatsvinden, dat is vergane glorie. Wij mogen genieten van de het realisme van Armstrong en eerlijk gezegd is dat ook best mooi.