Column: Pesten. Wie ligt er wakker van?
Maar wat als iemand nu niet een grote bek durft terug te geven? Wat als die persoon ten onrechte aan zichzelf gaat twijfelen, zich afvraagt wat er mis is met hem?
De overheid steekt miljoenen in campagnes om pesten tegen te gaan. Kindsterretje Olivier Tuinier werd jaren terug van stal gehaald om een jongen te spelen die het doelwit was van pestkoppen. Maar of het iets heeft uitgehaald, nee, dat niet. Want pesters voelen zich niet aangesproken door campagnes met belerende slogans. De ouders weten al helemaal niet wat er in hun kind omgaat, dus daar hoef je ook niet veel van te verwachten. En de leerkrachten? Die zijn al blij als ze zelf niet gepest worden.
Volgens www.pesten.net is de definitie van pesten het systematisch uitoefenen van geestelijk en lichamelijk geweld. Dit is naar mijn smaak nogal mild uitgedrukt. Pesten is het moedwillig iemand vernederen en kapotmaken van een persoon of groep. Het opmerkelijke is dat pesten over het algemeen gebeurt in groepsverband. Haal de groep uit elkaar en de pestkoppen hebben ineens niet meer zo'n grote smoel.
Oja, voordat je denkt, pesten is kinderspel.Ook in onze grotemensenwereld worden mensen totaal verwoest door pesten. Telefoontjes in de nacht, bloemenkransen sturen, banden lekprikken, of op kantoor iemands c-schijf wissen. Waarschijnlijk kun jij zelf ook nog wel een paar van die geweldige grappen verzinnen. Ik wel, en met een grap is ook niets mis. Maar wat als het niet eenmaal is, maar week in week uit, jarenlang.
En intussen wordt pesten op school, werk of thuis doodgezwegen, al die dure campagnes ten spijt. Want als we het er niet over hebben, is er ook geen probleem, nietwaar? Want al die kinderen die zich op maandag ziekmelden omdat ze niet naar school willen, al die werknemers die met een vermeende burnout thuiszitten omdat ze collega's niet meer onder ogen durven komen en al die mensen die thuis geïsoleerd zijn omdat ze de buurt niet meer vertrouwen. Dat ligt toch alleen aan hen? Het zit toch tussen hun oren? Je moet hard zijn, het recht van de sterkste geldt toch nog steeds?
Als jij gelooft wat ik zojuist zei, dan ben je niet goed bij je hoofd. Sterker nog, dan ben je net zo slecht als diegenen die pesten. Want is het niet jouw taak om op te komen voor een medemens die dat misschien niet zo goed kan? Waarschijnlijk vind je dat ik gelijk heb, maar ik denk niet dat jij de volgende keer iemand helpt. Stel je voor dat de groep zich ineens tegen jou keert.
Het gevaarlijke aan iemand pesten is dat je nooit weet waar iemands breekpunt ligt. Je kunt nooit inschatten wanneer je over een grens gaat. Het zelfmoordgehalte van mensen die gepest worden is hoger dan jij misschien denkt. En ik vind het eigenlijk niet eens zo vreemd als er zo nu en dan iemand met een geweer zijn collega's of klasgenoten overhoopschiet. Het is te makkelijk om te beweren dat iemand niet in het systeem past. Want als dat zo is, ligt dat eerder aan het systeem.
Kijk eens om je heen, kijk eens thuis of op je werk, kijk eens hier rond op Fok! voor mijn part. Wie wordt er gepest. En wat kan jij er aan doen?
Blijft de vraag over of pesten nu altijd zo verkeerd is? Nee, er is ook een leuke manier. Dat is als je je vriend of vriendin pest, gewoon met iets onschuldigs, maar iets waardoor de ander toch denkt: wat gebeurt er. Maar als zij dan 's nachts weer naast je ligt, waar het warm is en vertrouwd, dan hou je haar in je armen, tot ze slaapt. Want niemand zou wakker moeten liggen van pesten.
