FOK!toen: De beste albums van 1967 (deel 1)

3. Jefferson Airplane - Surrealistic Pillow

Jefferson Airplane was een band uit San Francisco die net als The Doors in 1965 was opgericht. Voor het ontstaan van de band moeten we echter terug naar het jaar 1962. De dan 20-jarige zanger en gitarist Marty Balin heeft in dat jaar al met weinig succes de singles 'Nobody But You' en 'I Specialize in Love' uitgebracht op Challenge Records. Balin zit echter niet bij de pakken neer en maakt van 1963 tot 1964 deel uit van de folkband The Town Criers. In 1964 breekt de Beatlesmania uit in Amerika en Balin wil een band oprichten waarmee hij folk kan combineren met fijne beatmuziek.

Jefferson Airplane - Surrealistic Pillow
Jefferson Airplane - Surrealistic Pillow

Met de hulp van een aantal investeerders koopt Balin een voormalige pizzatent in Fillmore Street in San Francisco en laat deze verbouwen tot een club die hij The Matrix noemt. Vanaf dat moment kon Balin zich gaan richten op zijn speurtocht naar muzikanten voor zijn band. In een club genaamd The Drinking Gourd ontmoet hij folkmuzikant Paul Kantner. Kantner liep al enige jaren mee in de folkscene en was bevriend met artiesten als Jerry Garcia, David Crosby en Janis Joplin. Als zangeres Signe Toly Anderson op zekere avond een optreden geeft in The Drinking Gourd wordt ze door balin uitgenodigd om deel uit te gaan maken van hun nieuwe band, die eveneens de huisband van The Matrix zou gaan worden. Anderson zou meewerken aan de eerste plaat van Jefferson Airplane maar zou na de geboorte van haar eerste kind in oktober 1966 de groep verlaten.

De volgende muzikant die door Kantner zou worden binnengehaald was de blues gitarist Jorma Kaukonen. Kaukonen en kantner kenden elkaar al van hun tijd op de Santa Clara University in 1962. Drummer Jerry Peloquin en bassist Bob Harvey maakten de eerste line-up van Jefferson Airplane compleet. Slechts enkele weken later werd Jerry Peloquin alweer uit de band gegooid omdat hij nogal problemen had met het drugsgebruik van de andere bandleden. Zijn plaats zou worden overgenomen door Skip Spence. In oktober 1965 werd ook Bob Harvey uit de groep geknikkerd en werd de basgitaar overgenomen door Jack Casady, een oude vriend van Kaukonen.

Als de band hun eerste single 'It's No Secret' uitbrengt hebben ze hun eerste conflict met RCA Victor over de tekst 'The nights I've spent with you have been fantastic trips'. Nadat de opnames van hun debuutplaat waren afgerond verliet drummer Skip Spence de groep en werd opgevolgd door Spencer Dryden. Dryden, een achterneef van de wereldberoemde Charlie Chaplin, had eerder gedrumd in de band Ashes, die later meer bekend zou worden onder de naam The Peanut Butter Conspiracy. In september 1966 verscheen de debuutelpee Jefferson Airplane Takes Off. Ondanks het feit dat de groep nog nooit buiten de zogenaamde bay area had gespeeld en ook nog niet op de televisie te zien was geweest wist Jefferson Airplane genoeg exemplaren van hun eerste album te verkopen voor een gouden plaat.

In mei 1966 werd Signe Anderson moeder van een dochter en liet in oktober weten dat ze de groep ging verlaten. Op 15 oktober zou ze haar laatste optreden doen met de band. Een dag later maakte Jefferson Airplane dat ze een nieuwe zangeres hadden gevonden in de persoon van Grace Slick. Slick was geen onbekende van de groep. Zo was ze destijds al aanwezig bij het allereerste optreden in The Matrix en had ze met haar vorige band The Great Society al meerdere keren als voorprogramma van Jefferson Airplane opgetreden. Van 31 oktober tot 22 november was Jefferson Airplane in de RCA Victor's Music Center in Hollywood te vinden voor de opnames van hun tweede plaat.

Surrealistic Pillow was één van de allereerste toonaangevende psychedelische albums van een band uit San Francisco. De titel van de plaat was afkomstig van Jerry Garcia, die de muziek van Jefferson Airplane omschreef 'as surrealistic as a pillow is soft'. Surrealistic Pillow zou op 1 februari in de platenwinkels verschijnen. Een maand eerder had de band al een optreden gegeven bij de Human Be-In Happening in het Golden Gate Park, met the Grateful Dead en Quicksilver Messenger Service als voorprogramma. Dit concert zou later worden bekeken als de aftrap van de summer of love.

Zowel 'Somebody to Love' als 'White Rabbit' zouden worden uitgebracht op single en haalden beiden de top 10 in de Billboard Hot 200 (respectievelijk op de plaatsen #5 en #8). Het zouden ook de enige hits van de groep zijn waarmee ze de top 40 wisten te bereiken. Van Surrealistic Pillow zouden verschillende versies worden uitgebracht in de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk. Op 25 maart kwam Surrealistic Pillow de Billboard albumcharts binnen en zou daar meer dan een jaar in blijven staan, waarbij de plaat op de 3e plaats zou pieken. Het album zou in die tijd meer dan 1 miljoen keer over de toonbank gaan.

De Amerikaanse persing:

Kant A:
01 She Has Funny Cars
02 Somebody to Love
03 My Best Friend
04 Today
05 Comin' Back to Me

Kant B:
01 3/5 of a Mile in 10 Seconds
02 D.C.B.A.–25
03 How Do You Feel
04 Embryonic Journey
05 White Rabbit
06 Plastic Fantastic Lover

De Britse persing:

Kant A:
01 My Best Friend
02 3/5 Of A Mile In 10 Seconds
03 D.C.B.A. - 25
04 How Do You Feel
05 Embryonic Journey
06 Don't Slip Away

Kant B:
01 Come Up The Years
02 Chauffeur Blues
03 Today
04 Comin' Back To Me
05 Somebody To Love