Kernreactoren Fukushima-Daiichi

Het gaat niet goed bij alle zes de reactoren van de kerncentrale Fukushima Daiichi. Bij de reactoren 1 tot en met 4 is een waterstofexplosie geweest en ook bij 5 en 6 ontstaan nu koelingsproblemen. Bij in ieder geval de eerste drie reactoren is een gedeeltelijke meltdown bevestigd en de gemeten stralingswaarden zijn stijgende.

Reactor 1
Hier ging het als eerste mis na de aardbeving en tsunami van afgelopen vrijdag. Zoals ook bij de andere reactoren schakelde de centrale zichzelf automatisch uit na de aardbeving en stapte de koeling over naar de noodkoelingssystemen. Deze systemen en de back-upgeneratoren raakten echter buiten gebruik door de tsunami. In eerste instantie probeerde men door radioactieve stoom te laten ontsnappen de druk, en daarmee de temperaturen, onder controle te krijgen. Dit had echter weinig effect.

De druk bleef zich, mede door een haperende klep waardoor de stoom moest ontsnappen, opbouwen en dat leidde tot de eerste explosie bij de centrale. Het bleek om een waterstofexplosie te gaan die de buitenste veiligheidsmuur compleet vernietigde. Deze muur staat als extra bescherming om de primaire veiligheidsmuur heen die straling bij een eventuele meltdown binnen de centrale dient te houden.

Men besloot als noodmaatregel tot een zeewaterinjectie, er wordt dan zeewater in de reactor gepompt in een uiterste poging de temperaturen en de druk te verlagen. De brandstofstaven bleken door het lage waterpeil in de reactor echter al beschadigd en er vond een gedeeltelijke meltdown van de kern plaats.

Reactor 2
Eigenlijk hetzelfde verhaal als bij reactor 1, behalve dat hierbij de brandstofstaven in zijn geheel zijn blootgesteld geweest. Bij reactor 1 was dit gedeeltelijk. Ook hier is dus een explosie geweest en een gedeeltelijke meltdown van de kern bevestigd.

Reactor 3
Exact hetzelfde verhaal als bij reactor 2.

Reactor 4
Er blijken na de waterstofexplosie twee gaten van 8 meter in de buitenste muur te zitten. Een brand ontstond in de nucleaire afvalpoel, waar gebruikte brandstofstaven liggen. Men vreest een verdere daling van het waterpeil in de reactor, met alle gevolgen van dien. Bij deze reactor is (nog) geen meltdown bevestigd.

Reactor 5 en 6
Deze hielden het tot voor kort goed, maar ook hier ontstaan nu koelingsproblemen. Waar die problemen precies uit bestaan is nog niet bekendgemaakt door TEPCO of de Japanse overheid.

Straling
In Tokio is een stralingswaarde gemeten die 10 keer zo hoog is als normaal. Dit zou geen gevaar voor de volksgezondheid opleveren. In het oosten van Rusland is ook radioactiviteit gemeten, maar ook daar is de waarde niet gevaarlijk. De Amerikaanse Zevende Vloot werd maandag al geëvacueerd uit de kust van Japan, omdat ook daar radioactiviteit werd gemeten.

Inmiddels zijn er exacte cijfers bekend met betrekking tot de gemeten straling. Buiten reactor 3 is een waarde gemeten van 400 milliSieverts (mSv) per uur. Mensen die hiermee in aanraking komen, lopen direct gevaar op. Vanaf 100 mSv krijgt men stralingsziekte, die bij behandeling niet dodelijk hoeft te zijn, op de langetermijn is bij een blootstelling aan die waarde een toename in kanker waargenomen.

Ter vergelijking: Bij 350 mSv besloot men in Chernobyl tot evacuatie. Experts noemen het inmiddels een duidelijke catastrofe die qua ernst tussen het incident bij Three Mile Island en Chernobyl ligt. Dit zou dan automatisch moeten betekenen dat Fukushima op dit moment een 6 scoort op de schaal van INES. Deze schaal loopt van 1 tot 7, Three Mile Island scoorde een 5, Chernobyl een 7 en zondag stond Fukushima nog op 4.

Update 14.14 uur
Reactor 4
TEPCO heeft bekendgemaakt dat door de gaten in de muren de nucleaire poel met gebruikte brandstofstaven nu blootgesteld is aan de buitenlucht. Ze wilden de poel koelen door zeewater door de gaten naar binnen te pompen, maar dit is mislukt. Waarom dit niet lukte is onbekend.

De IAEA van de VN heeft bekendgemaakt dat de stralingswaarden in Tokio dalende zijn. Er zijn overigens bij de kerncentrales van Fukushima 750 van de 800 werknemers geëvacueerd. 50 mensen verrichten bij Fukushima nu al het werk.

Update 15.56 uur
De IAEA meldt dat bij de explosie van gisteren mogelijk de binnenste veiligheidsmuur van een reactor kapot is gegaan. Het zou hier dan waarschijnlijk om reactor 3 moeten gaan, aangezien bij die reactor de explosie gisteren plaatsvond en daar de hoogst gemeten waarden zijn. Eerder werd al cesium en radioactief jodium gemeten.

Een woordvoerder van het Japanse ministerie van Defensie heeft aangekondigd dat ze de gebruikte brandstofstaven in reactor 4 misschien gaan koelen met behulp van helikopters. Dit staat nog niet vast omdat men eerst wil onderzoeken wat het effect op de staven, die gedeeltelijk boven het waterniveau uitsteken, en op het nog aanwezige personeel zal zijn.