Boek: Carel van der Merwe - Nasleep

Voor veel buitenlanders eindigde de Apartheid toen Nelson Mandela werd vrijgelaten uit de gevangenis, de officiële apartheidswetten werden afgeschaft en hij uiteindelijk zelfs president van Zuid-Afrika werd. In werkelijkheid begonnen na deze gebeurtenissen nieuwe problemen, zoals onlangs nog mooi werd weergeven in de film Invictus. Blanken en zwarten moesten opnieuw leren samenleven en er moesten compromissen worden gesloten. Om de misstanden voorafgaand aan het einde van de Apartheid aan de kaak te stellen, werd de Waarheids- en Verzoeningscommissie (wvc) in het leven geroepen.

Op dit punt raakt feit fictie. De hoofdpersoon van Nasleep, Paul du Toit, moet voor deze commissie verschijnen in verband met zijn betrokkenheid bij een aanslag op een kantoor van de ECC, een anti-Apartheidsorganisatie. Tijdens de verhoren blijkt dat één van de slachtoffers een vriend van Paul was, die ook nog een relatie met Pauls toenmalige vriendin en huidige vrouw had. Was de aanslag puur politiek, of speelden er ook andere motieven mee? 

 

Als Paul na de zitting thuis komt, is zijn vrouw vertrokken. Naarmate het boek vordert, worden er steeds meer omstandigheden onthult, waardoor je als lezer ook gaat twijfelen aan de onschuld van Paul. Hij was toch een getraind militair en hij wist van zijn vrouws affaire. Nergens wordt meer beschreven dan strikt noodzakelijk en met deze minimale stijl, weet van der Merwe je echt aan het twijfelen te brengen, een twijfel die niet ophoudt nadat het boek uit is.

Nadeel is dat het boek moeilijk leesbaar is voor diegenen zonder kennis van Zuid-Afrika. Ondanks de termenlijst aan het eind van het boek, is het lastig om alle Afrikaanse termen te plaatsen. Van der Merwes summiere stijl helpt hier niet echt bij. Zit je echter wel goed in de Zuid-Afrikaanse geschiedenis, dan is Nasleep een mooi boek dat de Apartheid eens weergeeft vanuit blank perspectief. Want niet alle Boeren zijn wrede onderdrukkers, ook aan die kant zijn er slachtoffers gevallen, ook nog jaren na het einde van de Apartheid. Dat maakt Nasleep op krachtige wijze duidelijk.