Interview Almuneda Grandes
Almuneda Grandes is wereldberoemd in Spanje en in Latijns-Amerika kan ze niet over straat. Dat komt niet in de laatste plaats door haar boek Het ijzig hart dat nu voor het eerst in Nederlandse vertaling in de boekwinkels ligt. Zij was benieuwd hoe het in Nederland ontvangen zal worden, aangezien we in Nederland overspoeld worden door boeken over de Tweede Wereldoorlog en alle invalshoeken ervan uitvoerig belicht zijn. Als kind hier op school word je er jaar na jaar over geïnformeerd, opdat het nooit meer gebeuren zal.
In Spanje is het tegenovergestelde gebeurd, naar aanleiding van de burgeroorlog die daar gevoerd is. Men kwam er al gauw achter dat het regime dat aan de macht was gekomen geen fijner leven opleverde. Een groot deel van de aanhangers was er niet trots op dat ze op het verkeerde paard gewed hadden. Maar je moet toch in hetzelfde land met elkaar weer doorleven. De generatie van de ouders van Almuneda is de generatie die de democratie weer ingevoerd heeft. In hun wijsheid hebben zij besloten om niet alleen niet over het verleden te praten, maar om alleen de fijne dingen te herinneren, een onnatuurlijke stilte. Wellicht de enige manier om door te kunnen na een verkeerd uitgevallen roep om verandering.
Almuneda's generatie is opgegroeid in schril contrast met de belevingswereld van haar ouders. Ze waren vrij om de wereld te verkennen en overal te gaan en staan waar zij wilden leven zonder angst. Dat hele vrije prettige gevoel werd ze wel duidelijk gemaakt en dat zij geluk hadden en het moesten koesteren. Hun vragen over het verleden werden niet beantwoord. Een van de belangrijkste momenten in Almuneda's leven was toen zij op twaalfjarige jarige leeftijd met haar moeder in de keuken gezellig stond te koken en zij aan haar moeder vroeg waarom er een artikel over een oude dame stond in een populair blad. Haar moeder vertelde over deze wereldberoemde revue-ster en mensenrechtenactiviste die Josephine Baker heette. De oma van Almuneda had haar in de jaren '20 gezien met haar wereldberoemde erotische dans met een jachtluipaard in Madrid. Op dat moment werd het voor Almuneda volstrekt duidelijk dat de vooruitgang achterstevoren had gelopen gedurende haar moeders leven want zij was weliswaar moderner dan haar moeder, maar haar oma had veel moderner geleefd dan zijzelf!
Daar is het 800 bladzijden tellende boek begonnen. Almuneda is geschiedenis gaan studeren en schreef stukken voor encyclopedieën. Zij moest eerst nog een heleboel andere boeken en publicaties schrijven en 40 worden voor ze het hele verhaal bij elkaar had en het kon publiceren. Zoals veel mensen van haar generatie wilde zij heel graag weten wat er precies gebeurd was en hoe het toch kon dat er meerdere versies van collectief geheugen waren. Onder invloed van het grote stilzwijgen waren veel mensen beïnvloed op een onzichtbare manier. Het boek is voor haarzelf geschreven als verwerking van een collectief verleden. En veel mensen vinden er de antwoorden in die zij al hun leven lang wilden horen. In het boek heeft Almuneda geprobeerd om iedere stem van iedere partij te laten horen en te laten begrijpen. Kijkend naar het aantal grote literaire prijzen en onderscheidingen en het aanzien dat zij geniet in Spanje en in Spaanstalige gebieden kunnen we stellen dat dat is gelukt.
