Peiling: kansen versus kansloos

Omdat in de huidige tijd de definities ‘links’ en ‘rechts’ teveel gefragmenteerd zijn om nog tot een overzichtelijk beeld te komen heeft Maurice een andere methode bedacht, de kansrijk-index. Deze komt tot stand door de mensen te bevragen in hoe kansrijk zij zichzelf zien ten aanzien van een onderwerp. Het aantal kansrijken en kansarmen wordt vervolgens van elkaar afgetrokken en die uitkomst is dan de index.

Hieruit bleek als eerste dat bevraagd naar een ik ben links tot rechts beleving deze index varieert van +2 tot -7. De zichzelf als (zeer) links beschouwende scoren een +2, wat betekent dat deze groep veel kansen zien voor zichzelf en weinig bedreiging ervaart in het leven. Bij de wat minder linkse wordt dit echter al een -3, deze groep ziet dus al meer bedreiging en minder kansen. Vanaf midden tot (zeer) rechts ziet men met een -6 tot -7 de minste kansen en meeste bedreiging voor zichzelf.

Er werd gevraagd naar hoe men het functioneren van de democratie ervaart. Daaruit blijkt dat men zichzelf in de huidige democratie hoofdzakelijk als kansarm en onveilig beschouwd. 24 procent ervaart het huidige democratische klimaat als goed, echter het gemiddelde wordt omlaaggehaald tot een -6 totaal door een 32 procent meerderheid die geen goed gevoel hebben in het huidige democratische klimaat.

Vergeleken met 2012 blijkt nu dat veel kiezers die zichzelf toen al als kansrijk beschouwen de toenmalig gekozen partij trouw blijven, terwijl een aanzienlijk deel die visie tegenwoordig niet meer deelt en overstapt naar andere partijen. Zo zijn er veel PvdA’ers overgestapt naar Groenlinks en de SP.

Bezien vanuit inkomen en opleiding blijkt dat vooral de hoog opgeleiden en hoge inkomens met +23 en +20 veel kansen voor zichzelf zien. Modaal en laag zien de minste kansen voor zichzelf met een score van -30 tot -18.

Bepalend is ook welke krant er gelezen wordt. NRC en Volkskrant lezers hebben met +30 en +22 het meest positieve beeld. Telegraaf, regionaal en Algemeen Dagblad lezers ervaren met respectievelijk -16, -12, -7 de minste kansen.

Tenslotte werd er gekeken naar leeftijd en geslacht versus beleving. Daaruit blijkt dat vrouwen met -14 zich het onveiligst en minst kansrijk zien, mannen scoren een +2. De 18-jarigen tot dertigers zien met +16 de meeste kansen voor zichzelf. Dit neemt echter in de groep 30 tot 50 jaar al fors af naar +8. Eenmaal boven de 50 worden met -21 de minste kansen gezien voor zichzelf in de huidige samenleving.