'Verdachte Afghanen vervolgen, niet wegsturen'

Minister van Immigratie en Asiel Gerd Leers (CDA) moet Afghaanse verdachten van oorlogsmisdaden vervolgen in plaats van hen weg te sturen. Door het uitzetten van deze verdachten ontlopen schuldigen hun straf en worden onschuldigen onterecht teruggestuurd, schrijven dertig burgemeesters maandag in een brief aan Leers.

De burgemeesters en Leers steggelen al jaren over ongeveer 190 Afghaanse asielzoekers die als oorlogsmisdadigers worden gezien. In een ambtsbericht uit 2000 staat dat deze zogenoemde 1F'ers mensenrechten hebben geschonden. Leers gebruikt dit als argument om hen terug te sturen.

De burgemeesters vinden de onderbouwing voor het ambtsbericht te mager en willen dat het wordt ingetrokken. In februari gaven ze aan niet mee te willen werken aan het uitzetten van asielzoekers als dat tot ophef in hun gemeenten leidt. Ze vroegen Leers om een overleg. Leers heeft daarna aangegeven een overleg alleen zinvol te vinden als dat niet tot een herhaling van zetten leidt.

De burgemeesters zien, net als meerdere Afghaanse organisaties, nog steeds geen grond voor het ambtsbericht. Leers verdedigt zich met de Raad van State, die zich al twee keer positief heeft uitgesproken over de 'juistheid en nauwkeurigheid van het ambtsbericht'.

"Hoe dan ook, we moeten een oplossing vinden", zegt een woordvoerder van de gemeente Giessenlanden in een toelichting. "Daarom zetten we nu in op strafrechtelijke vervolging. Dan wordt duidelijk wie schuldig is en wie niet."

Zolang dat niet is gedaan, 'blijft het moeilijk uit te leggen waarom 1F'ers niet langer in Nederland mogen verblijven, hun gezinnen verscheurd dreigen te worden en moeten terugkeren naar een land waar hun veiligheid in het geding kan zijn', schrijven de burgemeesters, onder wie Eberhard van der Laan (Amsterdam).

Het moet volgens de burgemeesters duidelijk worden gemaakt dat schuldigen ook in Nederland hun straf niet kunnen ontlopen. Ze wijzen erop dat het mogelijk is iemand internationaal strafrechtelijk te vervolgen en dat nauwelijks gebruik wordt gemaakt van deze mogelijkheid.

De gemeenten vragen Leers tot na de verkiezingen geen Afghaanse 1F'ers uit te zetten, daarna gaan ze in gesprek met de nieuwe verantwoordelijke minister.

Leers kwam eerder in aanvaring met ongeveer dezelfde groep gemeenten omdat ze weigerden mee te werken aan het uitzetten van asielzoekers als de openbare orde daarmee in het geding komt. Burgemeester Els Boot (PvdA) van Giessenlanden weigerde mee te werken aan de uitzetting van de Afghaanse vluchteling Rafiq Naibzay. Zij vreest voor onrust als zijn vrouw na zijn uitzetting zelfmoord pleegt.