HZO - Laat bejaarden en baby's maar sterven

Iedere zondagmorgen deel ik als Het Zondags Orakel mijn gedachtekronkels over een column of columns van de afgelopen week. Voor de goede orde: ik heb niet altijd gelijk. Ik heb wel altijd een mening.

Vandaag over leven en dood.

Wat verdient een arts? – columns2011
In deze column bespreekt Maarten de dilemma’s die spelen als we het over de zorg hebben. Zoals meestal over de kosten, maar ook over de (complot)theorieën en oorzaken die achter die steeds hogere kosten zitten. Met als ultieme oorzaak worden dan vaak vooral de belachelijk hoge salarissen van artsen aangehaald.

Maarten geeft al zeer terecht aan dat dit onzin is. In de eerste plaats gaat het nu ook weer niet over de absolute topsalarissen. De artsen die werkelijk de topsalarissen onder de artsen verdienen zijn ook werkelijk de topartsen die in hun specialismen enorm goed werk doen. Maar bovenal kun je de vraag stellen of het niet gewoon terecht is om een nobel en verantwoordelijk beroep als arts ook gewoon goed te belonen.

Maar in de maatschappelijke discussies worden meer oorzaken genoemd voor het uit de pan rijzen van de kosten in de zorg.

De mislukte privatisering. Duur management. Te veel lagen waarover geld moet worden verdiend. De farmaceutische industrie die veel te veel vraagt voor medicijnen. Inefficiëntie in ziekenhuizen. Inefficiëntie bij de ziektekostenverzekeraars. Strijkstokken. Onzinnige behandelingen. De vergrijzing. De voortschrijdende medische wetenschap die nu eenmaal steeds meer en steeds duurdere medicijnen en behandelingen ontdekt.

Mij intrigeert vooral dat laatste nogal. Samen met de vergrijzing is dat natuurlijk ook gewoon een feit.

Waar een hard werkende Nederlander in de jaren zestig amper de zeventig haalde en dan nog redelijk ellendig aan zijn eind kon komen omdat de artsen bij kanker niet veel meer konden doen dan een paar flessen morfine in iemands donder jagen, zie je nu echtparen van tachtig nordic walken over de Veluwe. Wat zeg ik? Ze beklimmen de Cauberg in Valkenburg, waar ik nog liever die verrekte stoeltjeslift pak!

De medische wetenschap heeft vrijwel iedere dodelijke ziekte van vijftig jaar terug inmiddels zo behandelbaar als een verkoudheid gemaakt. Maar waar je voor een euro een doosje paracetamol kunt kopen, kost een beetje chemotherapie nu eenmaal al snel duizenden euro’s. En dat geldt voor iedere verdergaande nieuwe therapie of medicatie. Eén enkel nieuw medicijn kost vaak tienduizenden manuren aan onderzoek, ontwikkeling, testen en productie. Al die manuren zijn de uren van hoog opgeleide wetenschappers en laboranten. Dat kost heel veel geld. Dat moet worden terugverdiend. Als de farmaceutische industrie dit gratis gaat doen, kunnen ze wel inpakken.

Het gevolg is en blijft dat we mensen dus gewoon langer in leven kunnen houden en de vraag blijft of we hier maar mee door moeten gaan. In theorie blijft het tenslotte goedkoper om gewoon niet te behandelen. Ontzeg de bejaarde medeburger ieder medicijn tegen hart- en vaatziekten en ze gaan vanzelf een stuk sneller de pijp uit. Stop chemotherapie bij €1200,- en enkel de sterkste patiënten wandelen levend het ziekenhuis uit. Schaf dat systeem met couveuses af en je regelt bij voorbaat dat zwakkere baby’s niet eens de samenleving in kunnen kruipen.

Kijk. Dát is bezuinigen. Laat de zwakkeren gewoon sterven. Stop de ontwikkeling van nieuwe medicatie en laat natuurlijke selectie maar bepalen wie door mag leven. Negeer gewoon het feit dat de wetenschap in staat is om mensenlevens te redden.

Oké. Dat is dus wel een dilemma. Niemand is tegen voortschrijdende kennis en kunde. Niemand zal ooit het idee opperen om maar gewoon te stoppen met uitvinden. Maar we blijven het wel verdomde lastig vinden dat dit nog geld kost ook!