Turk wint Nobelprijs voor Literatuur

Icoon LiteratuurDe Turkse schrijver Orhan Pamuk (54) heeft de Nobelprijs voor Literatuur 2006 gewonnen. Dat heeft de Zweedse Academie voor Wetenschappen meegedeeld.

"In zijn zoektocht naar de melancholieke ziel van zijn geboortestad heeft Pamuk nieuwe symbolen voor de botsing en interactie van culturen ontdekt", aldus de Academie.

Pamuk is geboren en getogen in Istanbul. Hij werpt in zijn veelal historische romans licht op de spanningen tussen oost en west. Voorts gaan zijn verhalen ook over de indruk of gevoelens van identiteitsverlies in de cultuur van de zowel oriëntaalse als westerse Turkse metropool Istanbul.

Pamuk kan zich geen leven in een andere stad voorstellen. Hij deed weliswaar een poging en vestigde zich met zijn echtgenote in de VS maar dat experiment eindigde drie jaar later in een woning in Istanbul.

Pamuk groeide op in een bemiddeld gezin in deze stad en studeerde architectuur en journalistiek. Op 24-jarige leeftijd begon hij geïnspireerd door moderne Europese romans boeken te schrijven. Het duurde evenwel jaren voor een uitgever iets in Pamuks schrijfsels zag en Cevdet Bey ve Ogullari (Cevdet Bey en Zonen) uitgaf. Onder zijn inmiddels negen romans zijn in talrijke talen vertaalde werken zoals De witte vesting, Het zwarte boek, Mijn naam is rood, Het huis van de stilte en Het nieuwe leven.

Pamuk haalde zich de gramschap van radicale Turkse nationalisten op de hals door in een vraaggesprek te stellen dat Turkije een miljoen Armeniërs en 30.000 Koerden van het leven heeft beroofd. Hij deed dat in een gesprek naar aanleiding van het boek dat hij zijn eerste en zijn laatste politieke roman heeft genoemd, Sneeuw. Een eind 2005 aangespannen proces wegens 'belediging van het Turkendom' bezorgde de schrijver extra internationale bekendheid. Hij krijgt de prijs van 1,1 miljoen euro 10 december in Oslo uitgereikt.


Orhan Pamuk