Lowlands 2023

4. Zondag

Het nadeel aan zo'n Lowlands-weekend is dat het wel lijkt alsof je door de tijd geteleporteerd wordt. Het ene moment sta je met je koptelefoon op bij de silent disco op donderdag en het andere moment knipper je en is het alweer tijd voor de laatste dag in de polder. Gelukkig valt er ook op deze laatste zondag weer genoeg te genieten op het programma. 

De programmeurs hebben dit jaar erg goed begrepen wat voor muziek er nodig is en de weergoden zijn ons goedgezind door ook het juiste weertype erbij te verzorgen. Sor, Son Mieux en Tamino, het past allemaal erg goed bij het opkomende zondagzonnetje waarbij het kwik ook alweer heel snel de 25 graden aantikt. Wij beginnen de dag bij Bombay Bicycle Club, een band die inmiddels ook alweer bijna 20 jaar aan de weg timmert. Hun klanken passen precies bij de laaghangende zon op de Alpha en de eerste voorzichtige heupen die losgegooid willen worden.

Lowlands 2023 (Foto: Bart Heemskerk) 

Waar BBC precies weet wat ze wel goed kunnen, lijkt PVA in de X-Ray dat halverwege het optreden een beetje kwijt te raken. Dat is jammer, want wat begon als een mooie mix tussen een indierockconcert en een dj-set verzandt langzamerhand in een ongebalanceerde show met nummers die niet af worden gemaakt, publiek dat daardoor door de set heen gaat staan praten en eigenlijk uiteindelijk vooral heel erg veel van hetzelfde. Conclusie is dat dit optreden dan ook niet lang zal blijven hangen in het collectieve Lowlands-geheugen.

Een optreden dat dat zeker wel zal doen is dat van Fever Ray. De formatie van de Zweede Karin Dreijer, die met de act The Knife al tien jaar eerder op Lowlands stond en toen ook indruk maakte bij het publiek is een bizarre gewaarwording. Het is lastig om precies te omschrijven wat er precies te zien is bij een Fever Ray-show maar het schuurt aan allerlei kunstvormen zoals een moderne dans show, experimenteel theater en een Songfestival-act. Het is bizar, raar, maar tegelijkertijd daardoor ook razendinteressant want je blijft als toeschouwer eigenlijk maar willen blijven kijken naar de vijf vrouwen op het podium, die ieder een unieke rol vervullen in dit schouwspel. Er worden rozen uitgedeeld aan de voorste rij, er wordt getwerkt en wordt sensueel gedanst. Daarbij wordt er geschreeuwd, geprotesteerd en nog zoveel meer. Je had hier eigenlijk gewoon bij moeten zijn. Wel mag de belichting de volgende keer iets beter, want dat schouwspel was soms door de grote hoeveelheid rook op het podium niet altijd even goed te zien. 

Na Fever Ray is het rennen naar de Alpha, want de Lowlands-veteranen van De Jeugd van Tegenwoordig zijn dan al begonnen met hun optreden. Onlangs brachten ze hun eerste nieuwe plaat uit na vijf jaar genaamd Moderne Manieren. Van die nieuwe plaat lijken ze echter wel de nieuwe nummers allemaal in het eerste half uur gestopt te hebben, want als ondergetekende aankomt bij het Alpha-gebied zijn het vooral de klassiekers als 'Sterrenstof', 'Manon' en 'Ik Heb Je Gemist' die de revue passeren. Er lijkt een kleine aardverschuiving plaats te vinden op zowel de heuvels rond de Alpha en op de vloer voor het podium, want het is druk. Jammer genoeg laat De Jeugd zich absoluut niet gelden in de portie van de show die we mochten zien. Het lijkt een beetje op oud nieuws te lijken, die moderne manieren. Jammer, want de plaat zelf is een kunststukje waarop vooral producer Bas Bron de ruimte krijgt om zich volledig uit te leven op de beats. Die vrijheid lijkt hij niet te krijgen tijdens deze show op Lowlands en het zijn vooral de hitjes waar de heren op moeten leunen. 

Het Alpha-gebied stroomt na de show van De Jeugd voor een opvallend groot gedeelte leeg, waarschijnlijk zijn er flink wat mensen die nog even een kijkje willen gaan nemen bij Moderat in de Bravo of Heilung in de Heineken. Het overgrote gedeelte blijft overigens wel gewoon hangen voor een headliner die eigenlijk al te groot is voor elk festival waar zij speelt. 

Billie Eilish was voordat er maar een lineup bekend was al de droomafsluiter voor Lowlands. Het is dan ook bijzonder dat in het drukke festivallandschap met moordende concurrentie Lowlands er voor heeft weten te zorgen dat deze grote naam de zondag komt afsluiten met een show van formaat. Het is helemaal bijzonder als je daarbij bedenkt dat in 2019 Eilish nog een subheadliner positie bekleedde op een regenachtige middag voor ook een goedgevulde Alpha. De kritiek rond die show focuste zich vooral op het feit dat er weinig aankleding te zien was en dat Eilish vooral haar eigen kunstje kwam doen.

Die kritiek lijkt ze ter harte genomen te hebben, want het volledige decor van de tour die ze afgelopen paar jaar met haar Happier Than Ever-tournee heeft gedaan wordt als een malle opgebouwd. Meerdere videoschermen waarop de nummers worden begeleid door snelwegen, dieren en landschappen sieren het podium en Eilish is er zelf als een vis in het water. In een hoog tempo komen zo'n beetje alle nummers die maar enigszins in de buurt zijn gekomen van een hitstatus voorbij en er wordt in het begin van de set geen moment rust genomen. 

Het rustmoment zit hem in de akoestische uitvoering van een aantal nummers met haar Finneas, die ook bijna alle teksten schrijft en de muziek produceert voor zijn zusje. Laat dit nou net het moment zijn dat niet echt lekker in een festivalshow past, want de Dutch disease, zoals het inmiddels internationaal bekend staat slaat genadeloos toe (het luidkeels door een optreden heen praten). Het mag de pret echter voor Eilish zelf niet drukken, want ze scheurt ook door de tweede akte van dit optreden heen, die uiteindelijk iets meer dan een uur duurt. Wat aan de korte kant voor een headlineshow, maar het zorgt er wel voor dat er naast het akoestische gedeelte geen moment verslapping optreedt. 

Lowlands 2023 (Foto: Martin Hols)

Het Nederlandse publiek heeft Eilish op meerdere momenten al omarmd en deze Lowlands-show is daar weer een goed voorbeeld van. Ze heeft in vier jaar tijd deze plek meer dan verdiend en het is dan ook met smart afwachten op wat deze superster nog meer in petto heeft. Lowlands 2023 gaat in ieder geval hierna nog de nacht in met onder anderen Stranger en SPFDJ in de Bravo, Fiesta Macumba in de Heineken, Yallah!Yallah! in de Lima en drum'n'bass en memetechno in de India. Nog even genieten geblazen. Tot volgend jaar!