XCOM: Enemy Unknown
"Wie heeft er de oude X-COM gespeeld?", wordt er gevraagd bij de presentatie van XCOM: Enemy Unknown. Toch nog de helft steekt zijn vinger op. De rest kijkt elkaar vragend aan: "Is dit geen nieuwe franchise dan?". Ik kan nu al zeggen dat deze mensen om hun mammie gaan roepen of op internet naarstig op zoek gaan naar codes voor God-mode. X-COM staat zelfs in mijn geheugen als moeilijk spel. En dat is een understatement.
Een zolderkamertje met op het bureau een pc met een Pentium 75, 16mb aan werkgeheugen en 512kb aan videokaartgeheugen. Alleen een zwart scherm met witte letters en daar werd verdomd vaak 'ufo.exe' in getypt. Want eigenlijk heette het spel geen X-COM, maar UFO: Enemy Unknown. Ik heb er maanden tijd in gestoken om die verdomde tering-aliens van onze planeet te schoppen, want de missies waren lastig, verdomd lastig. Toen 2K Games en Fireaxis aankondigde dat ze bezig waren met een remake, vloog de nostalgie door mijn aderen en was voor mij al duidelijk: ik wil weer turnbased aan de gang om alienkont te schoppen, hun lichamen en wapens te onderzoeken en zo meer te weten komen over hun zwakke plekken en toffer nog, hun fantastische wapens.
En de eerste kennismaking met de remake beviel goed. Op de gamescom kon er eindelijk eens gesnuffeld worden aan de multiplayer, na een korte introductie over de game door Fireaxis. Eindelijk gaan we eens kijken hoe de makers ons tegen andere spelers laten strijden, maar belangrijker nog: we zien hoe de aliens zijn als teamgenoten. Ondenkbaar, eigenlijk, vijanden in je team zetten, maar ze zijn wel heel cool en vooral sterk, dus dat wordt interessant.
Voor de mensen die bij het horen van DOS denken aan een netwerkaanval even een kleine geschiedenisles. In XCOM heb je een basis, die bijna op een mierenboerderij lijkt, met de hoeveelheid kamers die naast of onder elkaar liggen. Je kunt hier van alles doen: onderzoeken van vijandelijke lichamen of wapens, rekruteren en nog veel meer. De bedoeling is om op de wereldkaart een missie te kiezen. Deze keuze is al belangrijk, want bijvoorbeeld een van de opties levert je drie nieuwe wetenschappers op, dus snellere research en de tweede optie levert je een nieuw wapen om te onderzoeken op. Zo zijn er nog meer consequenties die aan je keuzes hangen.
Je kiest daarna vier teamleden en geeft ze hun wapens en bescherming. Elke soldaat heeft een level en een rol, met daarin weer een specialiteit. Als je eenmaal je team hebt samengesteld en uitgerust hebt met geschikte wapens voor de missie wordt je gedropt in het gekozen missie. Het spel is turnbased, je speelt dus om de beurt. Elke teamlid heeft een bepaald aantal bewegingspunten, die de afstand die hij kan afleggen bepaalt en mag één aanval inzetten. Qua beweging heb je twee opties: twee keer gaan lopen, of eenmaal dashen. Met dashen kun je in één loopbeurt verder komen, maar dan verspeel je de tweede loopbeurt. Toch is dit handig, want de soldaten moet je in ieder geval in leven proberen te houden. Want dood is dood en je bent je soldaat voor altijd kwijt. Gewonde soldaten zijn een tijdje niet beschikbaar in volgende missies, dus het is overleven geblazen, anders moet je met beginners volgende opdrachten gaan doen.
De multiplayer is niet heel veel anders. Er is een klein verschil qua speelstijl: er is een instelbare timer per beurt. Zo wordt het een beetje zoals schaken. Voor ranked matches staat deze timer op een vastgestelde waarde, maar custom matches zijn zelf in te stellen. Je krijgt tienduizend punten en daarmee mag je maximaal zes teamleden kopen en uitrusten met allerlei wapens en bescherming. Je kunt kiezen om bijvoorbeeld zes snelle goedkopere soldaten met veel bescherming, maar je kunt ook kiezen om bijvoorbeeld drie tot op het bot bewapende stevige uit de kluiten gewassen gasten in te huren. Bij menselijke teamleden zijn er allerlei rollen en specialiteiten, die ook weer punten kosten. Aliens zijn ook van de partij om de mix compleet te maken. Deze hebben geen aparte rollen of specialiteiten, maar wel hebben ze de krachten waar ze zo om gevreesd worden. Mindcontrol, Chrysalis en zelfs onzichtbaarheid gaan je geheid laten vloeken.
Je wordt gedropt op een kaart en daarna begint de eerste speler met zetten doen. In het begin zie je nog niets van je tegenstander, het is het 'line of sight'-principe. Pas als hij in je gezichtsveld te zien is, weet je waar je mee te maken hebt. Het gevecht is niet alleen op de begane grond, maar ook op daken, zoals mijn tegenstander vrij pijnlijk gaat uitvinden. Een multiplayerspel komt trager op gang, maar de actie wordt intens op het moment dat de tegenstanders elkaar zien. Volgens de makers spelen ze dit zelf al een jaar, en krijgen ze er niet genoeg van. Ze zoeken nog steeds naar het ideale team dat niet te verslaan is, maar telkens als iemand denkt deze gevonden te hebben is er weer een antwoord op. Multiplayer staat of valt met de balans van de teams, als er een godteam zou zijn is het al snel over. Een voordeel, het is turnbased, dus niemand kan lag de schuld geven bij een verloren potje.
XCOM: Enemy Unknown blijft na deze multiplayersessie nog steeds hoog op mijn wenslijstje staan. De consoleversie speelt prima, al zal de pc-versie door de superioriteit van de muis de beter te besturen zijn. Helaas, een Mac-versie is niet in de maak, dus vanaf 12 oktober ga ik op de console aliens slopen. Het is weer een verademing na al die excuus-zombies. Lees ook het interview met daarin achievements, nieuwe aliens en vooral hoe moeilijk de game kan worden als je echt alle opties aanzet.
